Month: March 2018

Latin Amerika özetleri bu siteden alındı. Bugün Latin Cuma, Latin Amerika enerji haberleri var. Petrol fiyatlarında Cuma hikayesi şu idi. Haftasonu satışlar için piyasalar kapanmadan önce yüksekten kontrat alarak cuma kapanışında fiyatı tacirler yükseltiyor. Hafta sonu fiyatlarını yükseltmiş oluyorlar. Latin Amerika’da yenilenebilir alanında ilginç gelişmeler oluyor. Brezilyalı şeker kamışı üreticileri RenovaBio’dan umutlu. Repsol ve BP Meksika’da genişlemeyi düşünüyor. Şili’deki yeni bakanın önceliği enerji piyasaları deregülasyonu. Samsung Şili’de lityum pil katod fabrikası kuracak.

Özetler

2009’dan bu yana Latin Amerikada ABD Eximbank 3 milyar $’lık çevreye faydalı proje finanse etti. 1992’den beri böyle bir misyonu var bankanın. Yenilenebilirde 18 yıl vade verebiliyor. Fakat 5 kişilik YK’nın 4’ü kongreden onay bekliyor.

ABD hükümetinin işlettiği Overseas Private Investment Corporation (OPIC), geçen sene 600 milyon $ güneş projelerine finansman verdi. Meksika ve Arjantin daha kısa dönemli PPA(ESA)’lara geçmek istiyor.

OPIC, Şili’nin son 5 senede güneşteki başarılarında pivot bir role sahip. Energia Abierta raporuna göre Şili’de 1834 MW PV var ve Ocak’ta elektriğin %41’ini geleneksel olmayan yenilenebilirden karşıladı. OPIC’in girişi sermaye piyasalarının olgunlaşması ve gelişmesi için kritikti.

Latin Amerika’da 4000 MW güneş kapasitesine ek, sırada 8000MW’lık da projeler var. Büyük ölçekli projeler Meksika, Brezilya, Arjantin, Şili ağırlıklı. Fakat iki sorun var, sözleşmeler yerli para birimi ve enflasyon. İkincisi Meksika, Brezilya gibi ülkelerde başkanlık seçimi var.

İspanyol Repsol, Meksika’da 200 benzin istasyonu açacağını duyurdu. Şirket 5 yılda %10 pazar payı hedefliyor. Bu yeni istasyon ve altyapılara Repsol 430 milyon $ ödeyecek. Geçen hafta da BP, Meksika’da 1500 istasyon ile %15 pazar hedeflediğini duyurdu. Pemex’de ABD’yi hedefliyor.

Şili’de yeni enerji bakanı Susana Jimenez oldu. Daha önce Şilili think tank Libertad y Desarollo’da başkan yardımcısıydı. Daha önceki yönetim gibi yenilenebilire ağırlık verecek ama Jimenez enerji piyasasının deregülasyonuna öncelik verecek. Pinera kabinesindeki taze kanlardan.

Ekvator devlet şirketi Petroamazonas, 13 Mart’ta 800 Milyon $ yabancı yatırım çekebileceği petrol ve gaz [ruhsat alan] ihalesi açtı. Kazananlar, Doğu Amazon bölgesinde 4 sahada petrol işletecek. İhaleler Haziran’da tamamlanacak. ABD, Şili, Çin ve Rusya’dan 40 şirket hevesli

Vestas, Arjantin’deki üretimlerini güçlendirmek için yeni montaj tesisi açıyor. Hub ve nasel birleştirme için Buenos Aires’deki tesis, Vestas’ın dünyadaki 9.üretim tesisi olacak. 2025 gibi Arjantin 10 GW rüzgar gücüne erişmeyi planlıyor.

Siemens, gelecek 5 yılda Brezilya’daki yatırımlarını 3 misline çıkararak 1.24 milyar $’a ulaşmayı hedefliyor. Siemens, Brezilya yatırım ajansı Apex-Brasil ile mutabakat zaptı imzaladı.

Venezüella dış işleri bakanlığı, yeni dijital para birimi Petro ile güneş projelerini finanse edeceğini duyurdu. Ülkenin Karayip ülkelerine indirimli petrol verdiği Petrocaribe insiyatifi güneşten devam edecek. Petro satışından 186,000 sertifika ile 5 milyar $ para elde edildiği açıklandı.

Samsun SDI ve Güney Koreli POSCO başındaki konsorsiyoum, Şili’de 2021 gibi lityum piller için katod fabrikası kuracak. 54 milyon $’lık tesis Mejillones’de olacak. Yıllık 3200 ton katod üretecek. 2021’in ikinci yarısında çalışmaya başlaması bekleniyor. Konsorsiyumda Çin’de var.

Brezilya’nın biyoyakıt programı RenovaBio şöyle çalışacak. RenovaBio her cins biyoyakıt bir karbon yoğunluğu (CI) verecek. Verimli ve temiz biyoyakıt üretenleri ödüllendirecek. Dağıtıcılarda emisyon azaltım sertifikası zorunluluğu (CBIO) ile almaya teşvik edilecek. Şeker kamışçılar umutlu

Arjantin’in 30 yıldaki en kötü kuraklığı soya fazulyesi ve mısır hasatını vurdu. GSYİH bu sebeple %1 daha düşük oldu. Ama ilk çeyrekte ekonomi güçlü görünüyor. Yıldan Yıla %3 artması bekleniyor.

Özetler

Statoil’in yeni adı Equinor oluyor. Yani eşitlik ve dengeye “nor” eki ile bir İskandinav süsleme yapılmış. Şirket yatırımlarının %15-20sini karlı yenilenebilir ve düşük karbonlu çözümlere aktaracak ama ne zaman? 2030 gibi.

1920’lerde ABD’de elektrik şirketleri buzdolabı satışlarını arttırmak için de ArGE, pazarlama işleri yapıyorlardı. ABD’de yine 1920’lere dönüş, AEP Ohio ile DNV GL müşterilere çok verimli ULC (çok düşük soğutma) buzdolaplarına geçmeyi teşvik ediyor.

Latvia’lı Aeronos’un drone’u rüzgar türbin kanatlarına bir sıvı sıkarak buzlama önleme, böcek, temizlik işlemleri yapıyor. Güneşte drone’lar infrared resimleme için kullanılıyor. Drone’lar yenilenebilir işletme maliyetlerini düşürüyor.

Venezüella petrolüne ABD yaptırımlarına uzmanlar karşı. Büyük ihtimalle borcunu ödeyemeyecek. Petrol şirketi PDVSA, sosyal bir sektöre döndü ve hükümet alabildiği her doları aldı. Son 4 ayda PDVSA ABD’ye 400,000 v/g petrol ihraç etmiş. Rusya ve Çin daha çok müdahil olmak istiyor

ABDli metallurjik kömür üreticisi Corsa Coal Corp, 2017’de 811.905 ton kömür sattı. 2017-2019 arasında bunu iki misline çıkarmak istiyor. ABD tarife kararından pozitif etki bekliyor.

Enerji depolama Avrupa konferansının ilk gününde, şebeke mi arttırılsın, depolama mı gelsin sorusuna cevap, ortadan gidin.Doğru soru “enerji altyapısı ile esneklik opsiyonlarının hangi oranda birleştirilmesi daha iyidir”

ARPA-E’de de elektrik ulaştırma konuşuldu. İki kişilik elektrikli uçak 3 saat uçabiliyor. Uçaklarda verimlilik önemli olacak “lift-to-drag” oranı %20 iyileştirmek, enerji tüketimini %35 azaltıyor. Ulaştırmada ise elektrikli ve otonom araçta faydalar katlanıyor.

Avrupada benzin fazlası çıkınca, tankerde depolama arttı. Traderlar Avrupa kıyıları açıklarında gemilerde tutuyorlar. Sadece bu hafta enaz 3 tane 90,000ton tanker 60 güne kadar benzin depolamak üzere kiralandı. Gunvor 3 tane kiralamış.

AB-ABD ticaret savaşı çıksa hangi sektörler etkilenir. AB28’in ABD’den ithalatında 28 milyar € elektrik üretim ekipmanı, 11 milyar € arabalar, 7.6 milyar € petrol ve ürünleri var.

ABD ilk defa açık olarak Rusya’yı ABD enerji altyapılarını hack etmeye çalışmakla kınadı. Mart 2016 veya daha öncesinden başkayan faaliyetler ile çok katmanlı saldırılar var.

Florida Power&light 74.5 MW güneş santraline 10 MW/40MWh pil ekledi.

Asya spot LNG’lerinin Avrupa’ya göre premium’u 1$/mmbtu’ya düşünce hem ABD hem Rusya LNG’si Avrupa’ya yöneldi.

2017’de enerji sistemleri de dahil SCADA sistemlerini tehdit eden saldırıların değerlendirmesi, rapor olarak.

 

Özetler

Çin’in görünen petrol talebi bir sene öncesine göre Ocak-Şubat döneminde %13.3 arttı. Tatil dönemi farkından olabilir. Elektrik talebi de %11 artmış. Ağustos 2013’ten beri en hızlı artış. Kombidir..

Dünyada üretim zirvesini geçmiş petrol sahaları 51mv/g ile dünya üretiminin %52si. Bu sahaların 2016’da %7.5 üretim düşüşünden 2017’de %5.7’ye düşmesi ekstra 0.9 mv/g. IEA’a göre düşüş oranı 2010’da %10’dan 2017’de %5.7’ye düşmüş. Verimlilik, yatırım, teknoloji ile.

Popp’un 2016 yılı makalesinden, baştan verilen 1 milyon $’ın 3 yenilenebilir teknolojisinde patentin başka biri tarafından referanslanması (citation) ile sonuçlanma olasılığı çıkarılmış. En yüksek ihtimal 10-12 yıl sonra. Chapter2-Fact8de.

İngiltere’nin en büyük sendikası Unite “Elektrikli arabalar, otonom teknoloji ve mobilitenin geleceği” raporunu yayınladı. İngiliz otomotiv sektörünün elektrikli araç teknolojisinde vites arttırmasını istedi. Rapor burada. Sendika elektrikli araba teknolojisi istiyor.

VW Çinli SAIC ile geliştirdiği şimdilik adı Volks-SUV olan çok amaçlı aracı küresel olarak üretecek. 2020’de bu SUV’lerin satışların %40’a erişmesini bekliyor.

Çin’de kış bitince emtia’da kış başladı. Çelikte 15 Mart ile çelik kapasite kısıtları kalktı, üretim hızlanır, doğalgaz fiyatı ve talebi düşer, kömür stokları artar, rafineriler de mevsimsel bakıma girer.

Enerjideki büyük şirketler müşteri enerji yönetimi şirketlerini satın alıyorlar. Son olarak Engie, Afrika, Asya, Amerika ve Avrupa’da aktif enerji depolama ve mikroşebeke şirketi Electro Power’ı satın aldı. Bu yazıdaki grafik-satın alma işlemleri tarihçesi çok iyi.

Aramco’nun halka arzı yattı gibi, sadece Suudi borsası Tadawul’de işlem görebilir. Tadawul’un toplam değeri 475 milyar $, Aramco’nun ki 2 trilyon $. %5’i borsaya açılsa 100 milyar$, borsayı ağır etkiler. Petrol fiyatı düşse borsa çöker

ABD’de FERC elektrik piyasalarını kurtarmak için onu parçalıyor mu? Montana kurul üyesi sormuş. Son karar ile bu kapasite mekanizması tartışması alevlenmiş gözüküyor. Manava gitmekle, yemeğe davet edilmek gibi örneği ilginç.

Güneş yok da yağmur var ise, yağmur damlalarının düşüşünden de elektrik üreten güneş paneli Çin’de icat edildi. Hücrenin üstünü iki kat şeffaf polimer seriyor.Yağmur damlası üstüne düşüp kaydıkça sürtünmeden statik elektrik üretiyor. Triboelektrik nanoüreticiler. Makale burada

Grafik

Verilen 1 milyon $’un sonunda alınan patentin bir yayında referanslanmasına kadar geçen süre olasılığı (Hamilton Project)

Çin’in elektrik talep artışı (YuanTalks)

Bugün Serkan Şahin’in yorumu önemli, Rusya’nın petrol kalitesinde oynamalar yaparak pazar payını alma çabasında oluşan negatif etkiler. Detaylı analizi ise köşe yazısında. Bugün CSIS’in Kalkınma örgütlerinin enerji yatırımları, Platts’ın Çin LNG raporu ve Anas Alhajji’nin makalelerine bakılabilir. Günün tartışması ise FT’deki ABD şeyl petrolüne rafinericilerin isteksiz olabileceğine dair haber sebep oldu. Grafikte de hangi petrolden ne kadar hangi tip ürün çıkar…

Serkan Şahin’in Yorumu

“Rusya’nin Cin’e ham petrol ihracatinda aslan payi kapma cabasi Avrupa pazarinda Urals piyasasini zora sokar hale geldi. Rusya’nin Urals petrolu Volga ve Urals bolgelerinden gelen agir ve yuksek sulfurlu petrol ile Bati Sibirya’dan gelen hafif ve dusuk sulfurlu ham petrolun karisimi. Rusya, kendi boruhatti sistemini dizayn ederken Asya ve Avrupa arasindaki karlilik durumuna gore ham petrolunu batidan doguya ve dogudan batiya aktarabilecek sekilde dizayn ettigi icin, İhtiyac durumunda Bati Sibirya petrolunu doguya aktarabiliyor. Rusya’nin Çin’e ham petrol satisini artirmak icin insa ettigi ESPO boruhattina daha fazla hafif ve dusuk sulfurlu petrol sunarak Pazar payi artirma cabasi icerisinde Bati Sibirya’daki uretime ESPO’ya kaydirinca, Urals petrolu Volga ve Urals uretiminin agirliginda daha agir ve sulfurlu hale geldi. Bu da Avrupali rafineriler icin Urals’in cazibesini neredeyse öldürdü. Avrupa’da fuel oil marjlari dusunce Urals’in marjlari zaten olumsuz etkilenmisti. Dusen kalite ve artan sulfur orani ile bu talep neredeyse yok oldu.

Rusya petrol piyasasinda Avrupa’yi gozden cikardi mi bilmiyorum ancak hem Avrupa’ya hem de Cin’e yaranacak bir cozum bulmasi imkansiz gibi. Cin’I hedef alarak daha hafif petrol uretme hevesi, daha da kuzeye giden bir uretim stratejisine goturuyor ki bu da Rusya’nin uretimini mevsimsellik sorununa sokabilir. Bu da Dunya’nin en buyuk ikinci ham petrol ureticisinin Dunya’nin en buyuk ham petrol ithalatcisinda mevsimsellik riski demek ki gerisini siz dusunun. Rusya’nin durumunu yakindan izlemeyi siddetle tavsiye ederim.”

“Buradaki gorusler tamamen yazarin kendi gorusleri olup Thomson Reuters ve bagli kuruluslari kesinlikle baglamaz ve goruslerini yansitmaz.”

Özetler

[FT$] Exxon, Synthetic Genomics ile 2025 gibi 10,000 v/g genetiği oynanmış alg(yosun)’dan dizel için bir tesis kurmak için anlaştı. Enerji sektörüne de bir Canan Karatay lazım, zehir onlar

BNEF’te üç ”3’te 1”(Three third world) Dünyası: 2040 gibi elektriğin ⅓’ü rüzgar-güneş, yollardaki arabaların ⅓’ü elektrik, enerji yoğunluğu ⅓ daha düşük. Isıtmayı nasıl karbondan ayıracağız: bina verimliliği, hidrojen, nükleer

Eskom(Güney Afrika), 27 yenilenebilir ESA(enerji satış anlaşmasını) 2016’den beri imzalamamış, şimdi de kömür yoğun bölgeye hakim işçi sendikası yüksek mahkemeye başvurarak durdurmuş. Duruşma 27 Mart’ta.

IMO kararı ve rafinerilerin ürün kullanımı konusunda detaylı bir mesaj zinciri.

Şubat’ta OPEC, OPEC harici üretimin 2018’de 1.4 mv/g artacağını söylemişti. EIA’ya göre sadece ABD’den gelecek artış bu kadar olacak. Aramco’nın halka arzı da olmayacaksa Suudi üretimi de artık artabilir. Fiyat düşerse de Nijerya, Libya, Angola, İran, Irak, Venezüella etkilenir

Çin’de yeni kurulan Ekoloji ve Çevre bakanlığı, emisyonları düşürme ve iklim değişikliği ile mücadele ile görevi NDRC’den devraldı.Yeni reformların açıklandığı gün Pekin’de hava kirliliğinden dolayı turuncu alarm verdi.Demir yumrukla mavi gökyüzünü korumaya çalışacaklar.

Londra borsasına kote ve Luksic ailesinin kontrolündeki dünyanın en büyük bakır madencilerinden Antofagasta artan bakır fiyatları ile temettü dağıtacak. Tüm operasyonları Şili’de. Gelirleri %31 artarak 4.75 milyar $ olmuş.

[Rapor-Platts] Çin LNGsinin getireceği fırsat ve tehditler. Çin’in 2017’deki toplam LNG ithalatı da orjinal kontrat rakamlarının altında kalmış. Fakat bu kontratlara sahip şirketler bunları daha ucuz spot kargolar ile değiştirmiş.Böylelikle Çin spot LNG piyasası ve fiyatlarını da desteklemiş oluyor

[FT$] ABD 2018de 11 mv/g petrol üretimiyle Rusya ve Suudileri geçebilir. ABD şeyl petrolü çok daha hafif. Bu da orta damıtık ürünlerde(dizel-jet yakıt) iyi olmadığı ve rafinerilerin çok da talep etmeyebileceklerini düşündürüyor. WM’ye göre 100mv/g dünya üretimi 2mv/g artışı hazmeder.

[Rapor-CSIS] Dünya Bankası gibi kalkınma örgütlerinin enerji yatırımlarına yaklaşımı. 2016’da Dünya Bankası 45 milyar $, Asya Kalkınma Bankası 31, USAID 23, JICA 16 milyar $ enerji projelerine harcadı.

RWE-Eon takası, İngiltere piyasasındaki büyük 6lıyı 5 olarak konsolide edebilir.

[Makale] Anas Alhajji’nın bu makalesi ABD sıkı petrolünün küresel etkisini inceliyor. ABD üretimi fiyatları düşürdü, ama ham petrol bağımlılığını bitirmez. Ham petrol kalitesi önemlidir.

VW 2022 sonuna kadar 16 fabrikasını elektrikli araba üretir hale getirecek. 2025 gibi yılda 3 milyon araba üretmeyi planlıyor.

Grafikler

Hangi petrolden ne kadar, hangi ürün elde ediliyor (FT)

RWE ve Eon varlık değişi bu haftanın konusu oldu. IEA ve OPEC raporları var bu hafta. Elektriğe erişim yoksulluğu azaltıyor mu? Kenya’da kanıt bulunmamış. IEA’in karbon yakalama yorumu, Çin’in hava kirliliği ile mücadelesinin küresel piyasalara etkisi. Çin’in kuşak projesi enerji projelerinde düşüş var. Hindistan’da da petrokimya ve rafineri yatırımları geliyor. Afrika’da da rafineri yatırımları. Labrador energy hub ile İngiltere’de otomatik olarak tedarikçi değiştirilecek. Deniz suyundan arıtmanın enerji karşılığı. ABD kok kömürü ihracatı tarife kararından nasıl etkilenecek.

Özetler

Bu hafta Çarşamba OPEC aylık petrol raporu, Perşembe IEA aylık petrol raporu var.

Geçen hafta atladıklarım: Imperial College çalışmada %77 yenilenebilirde(rüzgar-güneş-hidro), İngiltere talebinin %9’unun karşılanmadığını; 2018de Çin kömür üretiminin %7.3 artarak tüm zaman rekonunu kırabileceği; Ukrayna gaz sıkıntısı sebebi ile 2-6 Mart okulları kapattı.

Çin CEFC ve tacir Noble Group batıyor olabilir. CEFC dedikodulara göre %36 yıllık faizle borç arıyor, Noble ise ödemeyi kaçırdı

IEA’e göre ABD’nin 2018 bütçe kanununda yera alan karbon yakalama teşvikleri 6 yılda 1 milyar $ yatırıma yol verebilir. Büyük sanayi kaynaklarından 29 milyon ton CO2 yakalanıyor, bunun %87’si gelişmiş petrol üretimi için kullanılıyor. 50-100bin varil/gün üretim artışı da getirebilir.

Deniz suyundan tatlı su için m3 başına 3-7 kWh harcanıyor. Kullanılan suyun %35-60’ı mevcut teknolojiler ile tatlı suya dönüşüyor. 1928’de başlıyan tuzlu su artıma kapasitesi şimdi 86 milyon m3/gün

Almanya’da RWE’de diğer taraftan EnBW’nin kömür ve doğalgaz varlıklarına gözü dikti. Alman hükümeti kömürden çıkmayı yayınladığı anda yeni birleşmeler de göreceğiz demiş analist. Fukushima’da %76 olan tüketicilerin yeşil kontrat tercihi %36’a düşmüş.

Elektriğe erişimin arttırılması haneleri yoksulluktan kurtarır mı? Bu araştırmaya göre Kenya’da 18ayda fark olmamış.

Çin’in kuşak ve yol insiyatifinde enerji proje harcamaları 2017’de bir önceki seneye göre %28 düşerek 14.3 milyar $ oldu. 2001’den beri Çin kuşak ülkelerinde 128 milyar $ enerji projesi yatırımı yaptı. 3’te 1’i kömür, sonra petrol, gaz, hidro, nükleer

Petrol fiyat oynaklığı ile borsa oynaklığı son dönemde artan pozitif bir ilinti gösteriyor. Daha önemlisi uzun zamandır ilk defa borsa oynaklık endeksi petrol oynaklık endeksini geçti.

Çin’in hava kirliliği ve çevresel kirlilikle mücadelesi tüm dünyadan hissediliyor. Elektrikli arabalara geçişinden, yenilenebilire, kışın gaz kullanımına… LNG fiyatları, elektrikli araba miktarları, emtida fiyatları

ABD kok kömürü (çelik için) Trump tarifelerinden çok etkilenmeyebilir. ABD, Avustralya’dan sonra en büyük denizaşırı kok kömürü tedarikçisi. ABD çelik üretiminin %70’i hurdadan ark ocağı ile eritmeden. 2017’de 49.5 milyon ton kok kömürü ihraç etti.

Google’ın otonom araç ünitesi Waymo, Atlanta’da otonom kamyonları denemeye başlıyor.

Avustralya, ABD çelik vergilerinden muafiyet aldı. Ülkenin en büyük çelik ihracatçısı BlueScope’un ABD’de 3 milyar $ varlığı ve 3000 işçisi var.

Afrika’da Nijerya Dangote rafinerisi 650,000 v/g 2020’de, Ghana’da Takoradi rafinerisi 150,000 v/g inşa kararı var, Angola’da Lobito’da 200,000 v/g 2022’de devreye alacağı rafineri var. Yani Afrika’dan 1 mv/g hampetrol işlenmek için dışarı gitmeyecek.

İngiltere’de Şubat’ta soğuk havaları gören tedarikçi değiştirdi, geçen Şubat’a göre %60 artış

Labrador’un enerji terminalini modeme bağladıktan sonra sayaç tüketimini (uzaktan okumalı-akıllı sayaç) görerek otomatik olarak tedarikçi değiştiriyor.

İngiltere’de enerji depolama projeleri konusunda çiftcilere uyarı. Sizin arazinizde depolama kuracak olanları iyi araştırın, imza-bonus-hava parası ödemeleri isteyin. Çantacılara dikkat. Tarım arazisi depolama için en uygun yerde olabilir.

Eon ve RWE varlık değiştokuşu. Önce Eon RWE’nin Innogysindeki %76.8 payı alacak. Sonra tüm yenilenebilirleri RWE’ye verecek. EOn Avrupa’nın en büyük şebeke ve perakende, RWE’da ikinci en büyük yeşil enerji şirketi olacak.

Hindistanda yolcu arabaları 2040’a kadar yıllık %8.9 ortalama ile, ticari araçlarda %6.2 ile büyüyecek. Ulaştırma yakıtlarının petrol talebindeki oranı 2016’da %47’den 2040’da %57’ye çıkacak.

Makale – Yanlış haber nasıl yayılıyor

Makale – Şans mı kabiliyet mi?

Grafik

Alman enerji şirketlerinin EBITDA’ları (FT)

Bu haftaki Latin Amerika enerji özetleri buradan. Petrol günü yukarıda kapattı. Bir kural vardır: “never short crude on friday”. Yani ham petrolü Cuma günü açığa satma[yani Cuma’ları fiyatı yükselir]. Bir zaman bir soruşturmada Rus traderların alım göstererek hafta kapanışını yukarı taşıdıkları ABD makamları tarafından dile getirilmişti. Bugün Baker Hughes petrol kule rakamları 4 tane düştü deyince fiyatlar çıktı. MIT füzyon enerjisi konusunda yeni bir yöntem açıkladı. Şeker fiyatları yukarı giderken ham petrol fiyatları düşerse..Brezilya’nın biyoyakıt programı gümler. Grafikler Nature Energy makalesinden.

Özetler

[Nature Energy-Makale] Enerji planlama modellerinde gelişmiş ülkelerin amacı emisyonu azaltırken enerji güvenliğini arttırmak, gelişmekte olan ülkelerde ise altyapı genişlemesi ile enerjiye erişimi arttırmak. Mevcut planlama araçları gelişmiş ülkelere uygun.

Arjantin petrol ve gaz sektöründe ne kadar çekici? Hükümet hala doğalgz ve kuyubaşı petrol fiyatlarını kontrol ediyor. Başkan Macri ve YPF(Arjantin devlet şirketi) kademeli gidiyor ve yatırımcı çekiyorlar. Fakat Vaca Muerto’da lojistik altyapı eksikleri var.

Venezüella devlet petrol şirketi PdVSA, ABD’de Miami merkezli Helsinge Inc’in üzerinden ihale süreçlerine fesat karıştıran ticaret şirketlerine dava açtı. Lukoil, Colonial, Glencore, Vitol, Trafigura’ya dava..

Honduraslı enerji şirketi Desarrollos Energeticos(Desa)nin eski başkanı, baraj karşıtı aktivisti öldürmekle suçlandı. 2010’den bu yana 120 çevreci aktivist öldürülmüş.

Brezilya’nın yeni biyoyakıt programı RenovaBio programındaki sorun, şeker fiyatları artarken(Brezilya etanolü şeker kamışından), petrol fiyatları düşerse ne olur. Brezilya’da araçlar esnek yakıtlı olduğundan saf etanollü yakıtlar problem değil.

Venezüella’da yedek parça sorunları sebebi ile rafineriler %43 kapasite ile çalışıyor.

Latin Amerika’daki sondaj kule rakamı, Şubat’ta geçen sene aynı aya göre 20 artarak 199 oldu.

Peru’yu komşusu Ekvator ile bağlayacak 500 kV’luk La Nina-Piura 91 milyon $lık iletim hattı için Peru enerji ve maden bakanlığı yatırım ajansını görevlendirdi.

Fransız Neoen’in Jamaika’da 37 MW, El Salvador’da 101 MW güneş santrali var. 2008’de kuruldu ve Meksika-Arjantin’de de aktif. Halka açılıyor. Değeri 1.24 Milyar $

Alabama’lı Drummond Co, Kolombiya’da geniş kömür madenleri, demir yolu ve okyanus limanı işleten yatırımının en az bir kısmını satmak istiyor. Geçen sene Kolombiya’dan 32.3 milyon ton kömür ihraç etti.

Meksika devlet şirketi Pemex, Meksika körfezindeki sığ sulardaki iki ağır petrol kuyusunda yabancı şirketleri çağırabileceğini söyledi. Jamaikadaki petrol rafinerisi Petrojam, Venezüellalı PdVSA’nın ortaklığı, Jamaika Pemex’den destek istedi.

Arjantin geleneksel olmayan kaynakların ticari üretiminin başladığı tek latin amerika ülkesi. 4 sebebi: bu kaynak için hükümetin yüksek fiyat garantisi, YPG ve oyuncular geniş pilot çalışmalar yaptı, yerel halk petrol ve gaz sektörünü destekledi, serbestleşme

Suudi Arabistan ve İngiltere karşılıklı mutabakat zaptı imzaladı, karşılıklı temiz enerji, akıllı şebekeler, elektrikli araçlar ve CCS alanında karşılıklı teknik bilgi paylaşacaklar. Guardian muhabiri anlaşmayı tek yönlü cadde olarak niteledi.

ABD’de saatler ileri alınıyor, #daylightsavingtime ‘da birçok kişi 100 yıllık ve mum tasarrufu ile başlayan bu uygulamadan rahatsız.

ExxonMobil daha hafif olan Permian üretimini işleyebilecek 400,000 v/g yeni rafineri kapasitesi ekleyecek. Benim bildiğim ABD’de yıllardın yeni rafineri kapasitesi yatırımı gözükmüyordu.

MIT füzyon enerjisinde yeni bir yöntem ile önemli bir aşama kaydettiğini açıkladı. Füzyon, güneşte olduğu gibi hidrojen atomları birleşerek helyum oluyor, enerji çıkıyor. Yeni yöntem çok güçlü yüksek sıcaklık süperiletkenlerle manyetik alana sıcak plazmayı hapsediyor.

Avrupa’daki soğuklar kömüre yaradı. Mart’ın ilk 6 gününde gaz üretimi AB4’te 5.1 GW düşerken, kömür 7.8 GW arttı. Fransa da ısıtmanın önemli kısmı da elektrikle olunca, talep 95 GW’ı gördü. 2012’den beri görülmemişti.

1990’larda Chevron geleneksel olmayan grubu kurduğunda yöneticiler ticari olmayan grup diye dalga geçiyormuş. Şirket bu seneki küresel harcamasının 5’te 1’ini Permian’a yapacak. “Başlama çizgisindeki hızın değil, nasıl bitirdiğin önemli” demişler.

Grafik

Kişi başı GSYİH ve elektrik tüketimi (1995-2013) (Nature Energy)

Vaclav Smil, enerji sektöründeki bilge kişiliklerden. İlginç yorumları var: “Elektrik araba diye birşey yok, elektrik motorları olan arabalar var, daha fazla trafik emisyon olacak. Hiç uyumayan bir ekonomiyi nasıl yürütebilirsin. Sorun olduğunda Latince sözü hatırlayın : Festina Lente, yavaşça acele et. Modern medeniyetin temel ürünleri var: ammonia, çelik, plastikler ve hiçbirinin alternatifi yok, elektrikle bu materyalleri yapamayız[kömür olmadan çelik olmaz gibi]. Ferdinand Banks var bir de enerji sektörünün Ahmet Çakar’ı.Kok kömürü fiyatları artabilir. Dizel yasaklaması yerine şehir girişlerine dinamik fiyatlama. Uniper’in gelirleri uzun dönemli gaz kontratları yüzünden düştü. Çin’de emtia da Şubat yavaşlaması geçici

Özetler

Kazakistan’ın gaz üretimi 8’den 52 bcm/yıl’a çıkmasına rağmen ülkede gaz erişimi 50% seviyesinde. Şimdi Saryarka boru hattı ile 1081 km bir hat Astana’ya çekileceki

Dün Kongo devlet başkanı Kabila il Glencore CEO’su Glasenberg ve diğer kobalt madencileri ile 6 saat süren toplantı yaptı. Devlet hakkı kobalt’ta %2den %5’e çıkdı. Bir de kar vergisi geliyor.

Asya piyasaları ekşi petrol ile arz fazlasına girmiş olabilir. Mayıs Dubai kontrat ile swap farkı contango’ya girdi.

AB ulaştırma komiseri Bulc dinamik şehre giriş ücretlerinin şehir içi kirliliğin kontrol edilmesini sağlayarak dizel yasaklarını önleyebilceğini söyledi. Bild “Almanya dizel ile gurur duymalı” dedi.

Causam eXchange, kayıtzinciri ile elektrik şebekesini bir araya getirerek “elektrik şebekesinin Visa’sı gibi” sloganıyla bir beyaz döküman yayınladı. Sayfa 18’de EnergyNet platformunu anlatıyor. Finansal uzlaşma motoru, kompleks kurallar motoru ve dijital kontratlar var. Avrupa şebeke frekansındaki düşüşü için eski çevre bakanı haftaya Sırbistan ve Kosovo’ya gidiyor.

2017 ilk 10 ayı istatistiklerine göre dünyanın en büyük lityum pil ihracatçıları Çin(6.3 milyar $), Güney Kore (2.9 milyar$), Japonya(2.1), ABD(1.1). Çin’in 2017 tahmini ihracatı 8 milyar $. İlk 10 ayda en büyük Kobalt ithalatçılarında da 1.7 milyar $ ile Çin birinci.

Hollanda hükümeti 2020’den itibaren yerel bir karbon taban fiyatı koymayı planlıyor. 18€/ton’dan başlayarak 2030’da 43€/t’a çıkarmayı planlıyordu.

Kok kömürü fiyatları tarife kararı sonrası hızlı olmasa da artabilir. ABD’de çelik fırınları çalışmaya başladıkça, met kok yetmeyecek, ithal edilecek.Talep yılda 1.8 milyon ton/yıl artacak. ABD met kok talebi yıllık 18-20milyon ton.

İspanya’nın net doğalgaz ithalatı 2017 Ocak’a göre %0.5 arttı. LNG net ithalatı %1.9 artarken boru hattı -0.5% azaldı.

[FT$] Uniper, gelirlerinin %18 düşerek 1.1 milyar €’ya düşmesinden uzun dönemli gaz kontratlarını sorumlu tuttu. Eon Ocak’ta %47 Uniper hissesini 3.8milyar€’ya Uniper’e satmıştı.

Norveç’in Petrol Dairesi (NPD)’nin 2016-2017 üretim tahmini 110-115 bcm’di. 2017 üretimi 122 bcm olunca NPD 2018 üretim tahminini 121 bcm’e çıkardı.

Çin’in emtia ithalatının(hampetrol-demir cevheri) Şubat’ta düştüğüne bakmayın, talep güçlü. Şubat Çin Yeni Yılından dolayı zayıf gözüküyor. Şubat’ta Ocağa göre ham petrol ithalatı 9.57 mv/g’den 8.41 mv/g’e; demir cevheri de 100.3 milyon ton’dan 84.66 milyon ton’a düştü.

Kuzey İrlanda’da 2014-2016 arası 354 kişi elektrik çalmakla suçlandı, 47si tutuklandı. İlginç olan çoğunluğun Belfast’ta olmaması

İngiltere’de fiyat tartışması şebeke şirketlerin sıçradı. 2021 Nisan’da girecek kurallara göre şirketlere daha az getiri verecek. Yıllık 1100 pound ortalama faturada 250 pound’u şebeke bedelleri, ve %10 düşürülecek.

Grafikler

İspanya’nın Ocak 2018 doğalgaz arzı (CORES)

2017’den 2023’e bölgesel dizel dengeleri (IEA)

Bu akıllı termostatlar tekrar geliyor fakat bu sefer evdeki akıllı konuşma algılayıcı sistemlere entegre olarak. Amazon ve Google’da burada çatışıyor. ABD’de kamusal şirketler risksiz getiri üzeri %5. EdF’in devletten vergi desteği ile iletim operatörünü ayırmasında, destek kısmı mahkemeden döndü. Büyük arabalar (SUV, crossover) artarak geliyor, yakıt tasarrufları sadece tabelada. Grafenden oda sıcaklığında süper iletken ihtimali. Suudi veliaht prens İngiltere’de, ilişkiler yatırımlar. Taşımacılık sektörü tam gaz, petrol talebi şimdilik kuvvetli. Rüzgarlar kuş ölümlerinde 7.sıra. Hollanda Groningen gaz üretimi 1960’dan beri en düşük seviyeye düştü.

Özetler

Rüzgar türbinleri insan kaynaklı kuş ölümünde bilimsel araştırmalara göre 7.sırada. Arabalar bile türbinlerin en az 500 katı.

Amazon-Google savaşı büyüyor. Amazon en son akıllı termostat Nest’i ve Nest ürünlerini taşımayacağını(kargo) bildirdi. Amazon Google Pixel telefon ve Google ev hoparlörünü de taşımıyormuş.

S&P araştırmasına göre ABD’deki elektrik (kamusal-utility) şirketleri 2017’de medyan %7.8 getiri vermiş. 10 yıllık hazine bonolarından %5 daha fazla. Özsermaye getirisi ise %9.6.

AB Anlaşmasının(EU Treaty), madde 107 ve 108 devlet yardımları. EdF’in iletim şirketinin ayrılması sırasında, Fransız hükümetinin vergi desteği sağlamasını AB Genel Mahkemesi uygun bulmadı. Ve 1.37 milyon €’u EdF’den geri al dedi.

SUV (Jip diyelim) ve Crossover (Jipcik) talebi artmaya devam ediyor. GE yeni SUV fabrikası açıyor, VW 2020’de 20 yeni SUV modeli sunacak. Araba üreticileri SUV seviyor çünkü ABD verimlilik zorunluluklarına çok maruz değiller ve çok iyi kar bırakıyorlar. Ama emisyonlar sakat.

California’daki günlük süt çiftliklerinden Bio-CNG üretmek için fark kontratı önerisi (CfD). Bayağı nakit akış analizi var yazıda.

Amazon’un Alexa fonu da Ecobee isimli akıllı termostata para yatırınca, toplam yatırım 146 milyon $ buldu. 11 yıllık şirket son yıllarda güçlü büyüme görüyor, akıllı termostat piyasasında da %33 payı olduğunu iddia ediyor.

Graphene-grafen tek atom kalınlığında altıgen bağlı karbon atomlarından tek katlı materyal. İki grafen çarşaf eğer belirli bir açı ile kıvrılırsa süper iletken özellik gösterebiliyor.

ExxonMobil’e göre Guyana 2025 gibi 500,000 v/g petrol eşdeğeri üretime erişebilir. Yeni bir OPEC üyesi mi yazmış Javier Blas

Mısırlı haber sitesine göre Suudilerin İngiltere’deki yatırımları 60 milyar pound. İngiltere’de Suudilerin ikinci büyük yatırımcısı, 200 ortak şirketle 11.5 milyar pound yatırımı var. İngilizler Saudi Aramco halka arzını da Londra’da istiyorlar, herşeyi yapmaya hazırlar.

Microsoft, Hindistan’da Atria Power ile 3MW güneş elektrik satın alım anlaşması (PPA) imzaladı. Elektrik Microsoft’un yeni binasının %80 talebi için kullanılacak.

2017’de Çin’in havayolu taşımacılığı %17 arttı. 2009’dan beri en yüksek hız. Baltic Dry Index(deniz taşımacılığı endeksi) de yükselişte, bir sene öncesine göre %25 yukarıda. Cass Shipment Index (ABD taşımacılı)’ta %12.5 yukarıda. Petrol talebi canlı, ama kaç canlı

Hollanda gaz üretimi 1960’lardan beri en düşük seviyesine düştü. Şubat’ta 1.6 bcm. Sahadan düşük kalorili gaz üretimi L-gaz yeterli olmayabilir, H-gaz zengin gazı fakirleştirecekler

Grafikler

Hollanda Groningen gaz üretim görünümü (ICIS)

Özetler

[Nature Energy-Editoryal] Bilimsel literatürde araştırmaların tekrar edilebilirliği sorunu var. 2016 sonundan beri veri kaynağı, bu şubattan beri de finansal olmayan ilişkileri de açıklama zorunluluğu geldi. Güneş hücre araştırmalarında da rapor özetleri olacak, sanırım piller de takip eder. Uçuk sonuçlar var.

ABD’nin ikinci LNG terminali(sıvılaştırma), Cove Point Cuma günü ilk LNG kargosunu göndermiş. Cove point 2014’te inşaata başladı, 4 milyar $’a mal oldu. ABD körfezine göre Avrupa’ya kargo 3 gün daha erken gidiyor, 0.2$/mmbtu taşıma daha ucuz. Cove çift yönlüymüş.

Vietnam, Dünya Ticaret Örgütünde ABD’nin güneş panellerine %30 ithalat vergisine karşı süreç başlattı. Vietnam 5.ülke oldu. Bazı Çinli şirketler üretimleri Vietnam’a kaydırma duyurusu yapmıştı. Ülkenin imalat kapasitesi 600+250(yakında) MW/yıl.

Hollanda’nın (muhtemelen bizde de) bir çok yerinde, fırın saatlerinin 5 dakika geri kalma sebebi açıklandı. Sırbistan/Kosova politik sorunu sebebiyle, elektrik şebeke frekansı (biz dahil) toplamda 5 dakika geri kalıyordu. Olay çözülmemiş, ama Entso-e çözülmek zorunda diyor.

IEA’in ABD petrolünün dünyayı değiştireceği açıklamalarının altında, bir de hızla gelen rafineri kapasitesi var. Çoğu Asya’da. Bu da rafineri çalışma kapasitelerini düşürebilir, Avrupa’da rafineriler devreden çıkar, talep çok artmıyor.

Avrupa düzenleme kuruluşları Gazın Gelecekteki Rolü çalışmasını yayınladı. Talep tahminlerinde ağırlıklı pesimist (s54). 40.sayfalarda batık varlık(stranded asset) tartışması var. Ama yenilenebilir gaz, hidrojen, elektrikten gaz kısmı ilginç.

Dönüşümdeki elektrik piyasaları başlıklı beyaz dökümanda, hibrit santral modelinde Statkraft’ın 5GW karma sanal santrali (VPP). Şebeke tarafında “invest and connect” modelinden “connect and manage” yöntemine geçilmişti. Ofgem 2018’de kayıtzinciri raporu yayınlayacak.

Grafikler

Çin’de kışın artan hava kirliliği kontrol altında (Bloomberg)

100% yenilenebilir tartışmasında, Jacobson’un hatasını bir blog sitesi net ortaya koymuş. Jacopson geçen hafta kendini eleştirenleri dava etmekten vazgeçmişti. Bugün Ceraweek başlıyor, canlı yayınlanacak. Tarım ürünleri spekülatörlerin yeni favorisi. LNG pazarında bağımsız tacirler :Uzun süreli kontrat al, spot sat ile paylarını arttırıyor. Almanya’da Mr. Energiewende acı bir şekilde istifa etti. Madencilerin yatırımları 2017’de iyi arttı, artmaya da devem edecek. Çin yine kömür ve çelik kapasitesi kesecek, temiz hava için

Özetler

Bu hafta Ceraweek bu akşam Türkiye saati ile 20:00’da başlıyor. Canlı yayın burada. Geçtiğimiz hafta WTI %3.6 düştü, Brent %4. Sallı-Çarşamba petrol arz/stokları, Cuma sondaj kule rakamları.

Gazda geçen hafta, Avrupa’da gaz fiyatları sıçradı, Shell LNG görünümünde yeni yatırıma ihtiyaç var dedi, LNG arzı 289 mt’a ulaşarak 2017’de rekor kırdı. Naftogaz Gazprom’a karşı tahkim’i kazandı. Japon Jera, Avustralya’ya gaz arzı için ekip kurdu. Papua’da deprem oldu.

[FT$]Yılbaşından beri S&P tarım endeksi %9 arttı. Kış uykusundan uyandılar. Spekülatörler ABD’De kurak durumlardan buğday, Batı Afrikadaki yağışsız durumdan kakao fiyatlarında yükselme bekliyor. Gıda, sonra et, bu sene enflasyonist etki yapar.

2018’de kayıtzincirine(blockchain), daha çok elektrik şirketi girecek, ABD’de 2018’de bu şirketlerin pilotlarını göreceğiz, ticari platformlar

ABD Enerji Bakanlığının NREL’ine göre çatı tipi güneşin LCOE 2030’da 0.05cent/kWh’e düşebilir.

Platts’ın JKM bazlı kontratı, Asya LNG kontratlarında benchmark oluyor. 2009’da başlamıştı. Market olgunlaştıkça daha çok borsa tabanlı kontrat ve fiyatlar gelişir demiş biri.

Çin hava kalitesi için (v.d.) çelik kapasitesini 30 milyon ton, kömür üretimini de 150 milyon ton daha kısacak

[FT$]Emtia tacirlerinin (Trafigura, Vitol, Glencore, Gunvor) LNG’de 27 milyon ton(2017) ile piyasa payının %10’unu yönetiyorlar, kısa dönem kontrat. Vitol Fransa’dan LNGyi Mısır’a görütürken, Fransa’da fiyatlar sıçrıyor, kargoyu aynı yere geri boşaltıyor. Uzun al, kısa sat.

Avrupa’da soğuklar gaz fiyatlarında 10 yılın en büyük oynaklığına sebep oldu. İngiltere’de, 11 GW kömür ve rüzgar sisteme destek oldu. Avrupa bağlantısından TTF’te artan fiyatlar sebebiyle tam kapasite gaz gelmedi. Bunlar tekrarlanmaya devam edecek.

İngiliz düzenleyici Ofgem, elektrik ve gaz şirketlerinin 12 aydan daha eski fatura düzeltmelerini yapamayacağını bildirdi. Yani 12 ayda faturada yanlışı düzelttin düzelttin.

IEA’a göre 2018-2020 arası petrol arz artışı talep artışını geçecek. Talep artışının %80’i ABD üretim artışı ile karşılanacak. Kanada, Brezilya ve Norveç’te kalanını. Talep 2023’te 104.7 mv/g bekleniyor. Arzda 107 mv/g ulaşacak. Ama LTO(hafif pet) rafinericilerin favori girdi petrolü değil.

Jacobson(MZJ)’un 100% yenilenebilir makalesi sonrasında tartışma çok büyümüş, MZJ, Clark’ı mahkemeye verecekti geri adım attı. 100% yenilenebilir makalesi hatalıymış, ABD’de 87.48 GW görünen hidro kapasitesi saatlik olarak LOADMATCH modelde 1348 GW’a çıkıyormuş. Hırs hırs

Geçen sene madenciler 2016’ya göre arama için %15 daha fazla para harcadılar: 8.4 milyar $. Bu yıl bu rakam %20 daha artabilir. Aslan payı altın, bakır, kurşun-çinko. Lityum proje harcamaları 2’ye, kobalt 4’e katlandı. 2-3 sene sonra fiyat düşüşüdür.

Uluslararası gemilerden kaynaklı kirliliğin önlenmesi anlaşması MARPOL’da, 1 Mart itibari ile, gemilerin fuel-oil tüketimlerini kaydetme-tutma zorunluluğu devreye girdi. 1 Ocak 2019’dan itibaren 5000 gros ton üzeri gemiler fuel oil kullanımlarını IMO’ya bildirecek.

Almanya devlet enerji bakanı, Rainer Baake(Bay Energiewende) istifa etti. 4 senedir energiewende politikasından sorumlu Yeşiller partisi politikacısıydı. Geçen hafta “enerji politikasını ideolojikleştirdiği için” istifası istenmişti.

Grafikler

İngiltere’de son 28 günde saatlik elektrik üretiminde kömürün payı(MyGridGB)