Günün bence en ilginç makalesi bu 2022 yılından. Sistemik olarak önemli fiyatlar: Acil zamanlarda Enflasyon diye basitleştirebiliriz.
Makale ile ilgili erişebilir özet yazarlardan birinin twitter adresinde. Kısaca “petrol ve kömür ürünleri, petrol ve gaz, kamusallar, kimyasal ürünler, tarım, gıda, kira ve toptan satış” sistemik olarak önemli fiyatlar. Yani sistemdeki diğer fiyatları da yukarı kaldırıyorlar. Enflasyon bir para basma sorunu mudur? Bu makale sadece bu değil, bazı ürünler önemlidir.
Input-Output modellerine göre petrol ve kömür ürünleri her halükarda çok büyük etki yapıyor
ChatGPT gerçekten iş kollarını etkilemeye başlamış. Örneğin yazma ve editöryal işlerde ilk etkiler
Fransa devleti EDF anlaşması “enerji fiyatları yaklaşık 78 €/MWh’nun kuzeyine giderse, devlet vergi olarak kazanılan ekstra gelirlerin yarısını alırken, 110 €/MWh’luk bir eşiğin üzerindeki herhangi bir gelir yüzde 90 oranında vergilendirilecek. Bu, Almanya’nın, üreticilere enerji maliyetleri konusunda yardımcı olmak için 2028 yılına kadar endüstrisi için 28 milyar Euro’ya kadar vergi sübvansiyonları getirme çabasıyla çelişiyor ve bu da Brüksel’de daha fazla sorun yaratabilecek.”
“Haziran ayında düşük karbonlu alüminyumu sertifikalandırmaya başlayan Pekin destekli sanayi derneği, bu yıl yaklaşık 2,75 milyon metrik tonu yeşil olarak akredite etmeyi beklediğini, bu da endüstri üretiminin yaklaşık %7’sine eşdeğer ve 2024’te 4 milyon tona yükselmeyi beklediğini söyledi.”
Fransa nükleeri neden tekrar canlandırdı. Raporun özeti burada. Rapor da burada
Alman devleti, Siemens Energy’e 7.5 milyar € garanti vermeyi kabul etti. Toplam kurtarma paketi 15 milyar €. Siemens enerjinin portfötü 110 milyar €. Bu 7.5 milyar €, özel bankalardan alınan 11 milyar €’nun garantisi olacak. Siemens Energy’nin bu sene 4.5 milyar € zararı bekleniyor. Gaz ve elektrik tarafının finansal durumu güçlüymüş.
Bir süredir kısa pozisyon alanlar(açığa satanlar), yeşil hisselerin düşeceğine oynuyormuş. Orsted ve Siemens Energy’i gözlerine kestirmişler. Orsted’in hisseleri bu sene %50 düşmüş. 2021’deki zirvesinin 5’te 1’indeymiş. Ayrıca Vestas’ı da hedef almışlar, onun hisseleri de bu sene %17 düştü. Siemens Energy’nin hisselerinin %14’ü kısalanmış, sene başında bu rakama %8’miş.
AB Kritik Mineral Yasası taslağına göre 10% madencilik, %15 geri dönüşüm, %40 işleme hedefi var. 2030 yılına kadar 16 stratejik hammaddede.
“Baker Hughes, 2022 ve 2023’te yaklaşık 9 milyar dolarlık LNG ekipman siparişi, önceki iki yıldaki miktarın üç katından fazla sipariş edeceğini tahmin ediyor. Talebi karşılamak için küresel kurulu kapasitenin bu yıl yaklaşık 410 milyon tpa’dan on yılın sonuna kadar yılda 800 milyon tona çıkması gerekeceğini söyledi.”
ETS2’nin devreye gireceği 2027’de Fransa seçimleri de varmış. Bence ertelenir.
JP Morgan’ın analizinde petrol fiyatlarının geleceği ile ilgili 3 nokta göze çarpıyor. Yüksek faizler, şirketlerin hissedarlara daha çok geri dönüş verme sorunsalı, talebin artmayacağı korkusu. 2030’a kadar 1 trilyon $ petrol yatırımı yapılamamış olacak.
Gaz fiyatları yükselişe geçmiş olabilir, ayrıca 1 Ekim’de CBAM başlıyor.(RBC Analizi)
Küresel kömür kapasitesindeki artış hızlanıyor(FT).Çin hariç %14, Çin dahil %16 artış var.
Reuters’e göre Ağustos’ta Çin 1.32 mv/g stoklara ekleme yaptı. Temmuz’da 510.000 v/g ek rafineri girdisi vardı. Çin rafinerileri Temmuz’da 64.68 milyon ton petrol işledi, 15.23 mv/g. Geçen sene Temmuz’da bu 14.87 mv/g. Ağustos’ta hampetrol ithalatı 12.43 mv/g’dü. Yerli üretim ise 4.11 mv/g’dü.
Aritmetik şu
12.43 mv/g ithalat + 4.11 mv/g yerli üretim = 16.55 mv/g rafinerilere
Çin’in Ağustos’taki dizel ihracatı da geçen seneye göre ilk 8 ayda 3 misline çıktı. 1.26 milyon ton Ağustos dizel ihracatı geçen senenin aynı ayında 830.000 v/g’dü. Benzin ihracatı ise %23.7 artışla 1.12 milyon ton’dan 1.38 milyon ton’a çıktı. Jet yakıt ihracatı ise 780.000 ton’dan %98.1 artış ile 1.55 milyon ton”a çıktı.
Mart 2023 sonuna kadar Hindistan üretiminin %73’ü kömürden. Geçen sene 45 GW hidro varken bu sene 40 GW.
Mayıs’tan bu yana dizel fiyatları %40 arttı. Fakat ham petrol fiyatları %13-14 arttı. Dizeldeki sorunun temelinde orta-ağır petrol var. Mesela ABD’de benzin fiyatı 7 cent artarken, dizel fiyatı 42 cent arttı. Dizelin daha çok etkilenme sebebi ise petrol kalitesi. Rus orta-ekşi petrolünün yerine Suudi petrolü (kesinti var) veya ABD petrolü (ki hafif) alınca rafinerilerin dizel üretimi azalıyor. bu da dizeldeki spekülasyonu da arttırdı. Dizele yakın olan heating oil geleceğinde net uzun pozisyonlar 22 ayın zirvesinde.
Pillerde geri dönüşüm esas. AB döngüsel ekonomi gereğince kobaltta en az 16%, lithium ve nikel’de en az %6’sı geri dönüşümdenn gelmeli, 2025 sonunda Lityum Ion pillerin ağırlıkça %65’i geri dönüşümden gelecek. Fakat LFP’de geri dönüşüm değeri daha düşük.
AB araba sektörü dolaylı olarak 14 milyon insanı istihdam ediyormuş.
Hidrojenli arabalarda da istasyonda gaz olmuyor, istasyon bozuluyor vs sorunları olabiliyormuş.
