EAK – Enerjide Günlük Notlar

Bugün sürü ile rapor var. Brattle grup’un kömür sunumu, Deloitte’in ulaştırma geleceği(elektrikli arabada daha pesimist), IEA’in gaz güvenliği, Imperial College’ın İngiltere elektrik güvenliği… Çin de halk kongresi başladı. Xi ekonomiden çok çevre dedi. Oil&Money Conference ve Tokyo(?)daki LNG konferanslarını twitter’dan takip ettim. ABD LNGsine pazar aranıyor, Japonlar Asya pazarını genişletmek istiyor, Hindistan’da oyunda aktif olmaya çalışıyor.  Ama LNG ekonomisini kömür belirleyecek gibi. Petrolde sıkışık zamanlara mı geliyoruz. Almanya’da elektrikli araba şarj altyapısında innogy’nin platform denemesi örnek olabilir. ABD’de Trump’un vergi düzenlemesi temiz enerjiye yarar demiş muhafazakar think tank. Grafikler fırtınaların ABD petrol istatistiklerine etkisi ve FT’nin şeyl plato üretiminde mi grafikleri?

Özetler

Deloitte raporuna göre ulaştırma geleceğinde 4 durum var (kişisel – paylaşımlı otonom veya kişisel paylaşımlı sürüş). Yani 2 eksen araç sahipliği ve araç kontrolü. (s12 tek sayfa): Eğer kamusallar bu süreci iterse, kendi pozisyonunu da garanti altına alır ve kârı artar.

İngiltere’de de sürekli medya ve belirli kesim elektrikler kesilecek, elektrik bulamayacaksınız deyince, Imperial College üniversite 40 sayfa rapor hazırlamış. Hayır kapasite var diyor, sayısal göstergelere bakıyor. s9,s15,s24, s29-30

Kömürde ABD’de üretimin çoğu batıda, istihdamın çoğu doğuda. Batıdaki yer üstü madenlerde işçi-saat başına 30 ton, doğudaki yeraltı madenlerinde 2-5 ton. Brattle sunumunda olay doğalgaz fiyatları ana fikir.

Enerji güvenliği hiç birşey olmasa güney Avrupa’da ani soğuklar, Meksika körfezinde kasırgalar, Körfez ülkelerindeki diplomatik sorunlardan dolayı hala önemli, enerji güvenliği önemli ise esneklik önemli. IEA gaz güvenliği raporu burada

Almanya, “İhtiyaç olduğu zaman güç üretimi çok daha önemli oluyor”, DIW raporu. Alman enerji ajansı binaların[ısınma] illa elektrifike edilmesine odaklanmak maliyetleri arttırır. Özel şahısların da şarj altyapısına dahil olması için Innogy eMarketplace adlı dijital platform kurdu.

Oil&Money konferansında @oilandmoney’den: Çin’de Halk Kongresi sonrası Çin petrol futures kontratları devreye girecek, 45$/v’de ABD üretimi başlar. Ağır yakıt yasağından sonra 4 mv/g [fuel oil]’in nereye gideceği belli değil. 10 yıl boyunca petrol her yıl %1, doğalgaz %2-%2.5 artar.

Çin talebi 206 bcm’den 2020’de 300 bcm’e ulaşır. Bernstein’e göre Çin gaz piyasası “altın dönemine” girdi.

Rio Tinto’nun başı ABD SPKsı ile dertde. Mozambik’te 3 milyar $ denilen kömür varlıklarının iç değerlendirmesi -680 milyon$’mış.

Enel daha önce EnerNOC’u ve pil depolama projesi almıştı. Avrupa’nın piyasa değeri olarak en büyük kamusalı, enerji depolama işine girecek.

5 türbin 30 MW, denizden 25 km uzakta, 263 milyon $ ama dünyanın ilk yüzen rüzgar türbinleri İskoçya’da şebekeye elektrik vermeye başladı. Teknoloji 800 metre derinliğe kadar kullanılabilir.

Harvey kasırgasında 14 mv/g olan rafineri işlemleri 6 Ekim haftası 16.26 mv/g’e erişti. NYMEX 3-2-1 crack spread’i 27$’dan 19$’a düştü ama bir sene öncesine göre 6$ yukarıda.

OPEC kesintileri uzatacak gibi, 9 ay daha 1.8 mv/g. İlk toplantı 23-24 Ekim, politika belirleme 30 Kasım. Sene bitmeden anlarız.

ABD’de vergi reformu temiz enerji teknolojilerine de yarar sağlar. ACCF raporu

İngiltere’de otonom ve elektrikli araçlar kanun teklifi. Sigorta hükümleri, kaza durumunda sorumluluk sınırı… Otonom araç tanımlamak yerine Bakanın yayınladığı listedeki araçlar demiş geçmiş.

Grafik

Harvey ve Nate kasırgası sonrası ABD petrol üretimi nasıl düştü (sağ en alt)

ABD şeyl üretiminin zaman ve kuyu rakamı ile değişimi (FT)

Kafama takılan şeyler var. Petrolde talep çok artmaz deyip herkes petrokimyaya girerse bu kadar nihai ürünü kim alacak. Lityum fiyatları yükseldikçe başka piller de mantıklı oluyor, mesela iki gündür yer vermesem de okuduğum Stanford üni’deki Na(sodyum) piller. Jeopolitik petrolü yukarı iter mi? Soru ne kadar tutabilir olur. Dağıtık elektrik piyasa tasarımı ve işletimi doktora tezi bakmaya değer. Bir de İngiltere’de büyük enerji şirketleri nasıl etki oluşturuyor, sistemik anlatmış. ABD’de Çin güneş paneli ithalatına vergi gelmesi için dava açan Alman şirket,  Çinli ortaklı şirket de müdahil. Elektrikte ABD elektrik sektör kuruluşu EPRI, EMP-yani elektromanyetik dalga ile elektrik kesintisinin etkilerini çalışıyor. Ağustos’ta Almanya’nın aldığı gaz fiyatı 188$/1000m3

Özetler

EPRI, ABD’deki en büyük elektrik sektör teşkilatı, EMP denilen elektromanyetik bombalarının etkilerini çalışıyor. 3 seviye var E1 nanosaniyede, E2 geleneksel şimşeğe benziyor, E3 en gizemli olan DC akımlar gibi görünen akımlar oluşturuyor ve ısınma üreterek zarar veriyor.

İngiltere’de yoksulluktan soğuk, yıkık evlerde yaşayanların 25000’i her yıl Kış Ölümlerinde hayatını kaybediyor. Yakıt yoksulluğundaki hane sayısı 2015’te 2.38’ten 2.5 milyona çıktı. Bu evleri verimli hale getirmek 15.4 milyar pound’a mal olacak.

Almanya’da tüm araç markalarında dizel satışları yıldan yıla %5 düşmüş. (Grafikte marka marka ayrım var). Alman motorlu araçlar dairesine göre Eylül 2016’ya göre dizelin ilk satışlardaki payı %57’den %36’ya düşmüş. İlk defa da elektrikli arabalar satışların %1’ine ulaştı.

EEI’ye göre ABD’de elektrik sektöründe doğrudan istihdam 2.6 milyon kişi, bunun 1.4 milyonu yatırım, kafam karıştı bu istatistikte

Dağıtık piyasaların tasarımı ve işletmesi, doktora tezi. Bölüm 5 -50.sayfa civarı, s68 aktif/reaktif lokasyonel fiyat ilginç

Ağustos’ta Almanya’nın aldığı gaz 188$/1000 m3 oldu. Temmuza göre %3.6 yüksek. Ağustos 2016’ya göre %15.5 yüksek. Yani 163$ gibiymiş. Geçen sene ilk 8 aya göre %19.5 yüksek

IW Köln enstitüsü(sanayi),AB’nin yeni verimlilik direktiflerine karşı çünkü verimde zirveyiz diyor.. Alman sanayisinin 76 kg eşdeğer petrol(kep) ile 1000 euro değer ürettiği, ABD’de 134 kep, Danimarka da 48. Süddeutsche Zeitung’a göre kimse rüzgar ve güneşteki düşüşü göremedi.

ABD’de Çin panel ithalatına vergi işinde, davayı getiren Almanların sahip olduğu SolarWorld Americas, bu korumayı isteyenlerden biri de çoğunluğu Çinli hissedarda olan Suniva. Suniva’nın Çinli şirketi Shunfeng de düzeltme istemiyor. 2014’te Çinli hackerlar SolarWorld’e saldırmıştı.

İngiltere’de büyük altılı (Big Six) kamuoyunu etkileyerek (karanlıkta kalırız, yüksek maliyetler), CEO mesajları, düzenleme görüş süreçlerini domine ederek ve politika yapıcılar ile özel toplantılar ile İngiliz enerji politikası ve düzenleme üzerinde aşırı güce sahip.(s27) Rapor

Brexit’in enerji piyasalarına etkisi yorumları : boru hatları düzenlemeleri ve gaz güvenliği, karbon fiyatları, İrlanda.

Grafikler

Goldman Sachs raporunda Ceyhan’a giden petrolün kaynakları (Goldman Sachs)

Propaganda malzemesi olabilir ama WoodMac Asya gaz forum anketine göre Asyadaki LNG tüketicileri hangi endeksi istiyor(WoodMackenzie)

 

Elektrikli araba pillerindeki malzemelerin fiyat değişimi (FT)

Saudi Aramco halka arz yerine Çinlilere doğrudan %5 hisse satışını gündeme getirecek gibi. Katı hal pillerinde gelecek var mı? Gelecekten önce çok yol var. Japonya’da IEEJ’nin enerji görünümü daha gelenekselci ama arada hidrojen de var. ABD’nin güneşte Çin ikilemi, panelciler mi ucuz panellerle büyüyen ekonomi mi? Hindistan’ın %13 gaz zammı talebi çok etkilemez. GCC’de benzin ve dizel talebi sanki bir süre daha canlanmaz. Düşük emisyonlu arabalar Alman ekonomisini daha da büyütür, pil üretiminde başat rol oynarsa.

Özetler

Geçen hafta, jeopolitik belirsizlikler ve ABD başkanı Trump’un İran yaptırımlarına dair açıklamaları, Çin’den gelen talep artışı ve ABD’de düşen stoklar etkili oldu. WTI %4.4 ile ayın en yüksek artışını, Brent %1.6 ile iki haftanın en yükseğini gördü.

Nature Reviews Materials’da katı hal elektrolite(ara çözelti) dayalı pillerin tarihi, gelişimi ve geleceği. Katmanlar arası direnç önemli, daha çok yol var.

Avrupa’nın(OECD Avrupa?) petrol talebi 15 mv/g ile Çin’den büyük. 2008-2013 3 mv/g Avrupa rafineri kapasitesi kapandı. Eni, Total %15 ve üzeri rafineri marj artışları görüyor. (5$/b). Avrupa talebi ise 2014-2016’da 150,000 v/g arttı.

VW, geçen ay en az 5 yıllık kobalt alımı için ihaleye çıkmıştı. Kobalt üreticileri ateş püskürmüş, hem fiyat düşük hem de teklif bulamamış. VW’nin tahminlere göre 80,000-130,000 ton kobalt’a ihtiyacı olacak. Mevcut piyasa 100,000 ton/yıl

Japonya’daki Enerji Ekonomisi enstitüsü görünümünü yayınladı. Excel’i üyelere. OECD’de primer enerji talebi düşer, diğerlerinde yükselir, hem kişi başı elektrik ve araç sahipliği artıyor. İleri teknolojilerde kömür ile yenilenebilir ancak 2040’da aynı seviyede.

ABD’de Çin sayesinde maliyetler 2010’a göre %70 düştü, 2016 da bir önceki yıla göre 2 misli kapasite ekledi, 260,000 Amerikalı güneş işinde çalışıyor. Çin panellerine ek vergilerle,2012’den bu yana iflas eden 30 ABD panel üreticisini düşününce, ABD iç sektörü korumaya çalışıyor.

GCC ülkelerinde dizel 2010-2015’te %4 artarken, 2016’da %6 düştü. Benzin ise %0.4 düştü. Sebebi ekonomik aktivite ve gelen vergiler. BAE ayrılıyor ama körfez ülkelerinde vergiler gelmeye devam ederse, talep düşmeye devam eder.

İngiltere’de tarihi evlerde tadilat yapmanın zorluğundan ve izin süreçlerinden dolayı 2006-2013 arası 3.8 milyar poundluk tasarruf yapılamadı. 2 milyon ev bu kapsamda. Genelde %10 (elektrik+gaz?) fiyat artışı, tüketimi %4.8 azaltırken, bu evlerde %3.4 azaltıyor. Rapor

Bu yılın ilk 9 ayında Naftogaz(Ukrayna) 17.5 milyar m3 gaz aldı, 7.1’i Avrupa piyasasından, kalanı üretim. Geçen seneye göre AB’den ithalatta 2.4 milyar m3 artış var.

Hindistan’da gaz fiyatlarına %13’lük artış, talebi çok etkilemezmiş. 2025’e kadar talep %7/yıl artmaya devam eder. Fiyatlar daha çok şehir tüketimlerini etkiler. Üreticiler için iyi haber. Petrokimya ve rafinericiler LNG kullanıyor etkilenmezler, gübrede ise nihai fiyat kontrolü var.

İngiltere’de tarifelere limit geliyor, bunun öncesinde büyük tedarikçiler tüketicilerin elektrik ve gazlarını biriken borçlara rağmen kesmiyor. Sonra borç yapılandırma ile müşteriyi bağlama stratejisi mi, halkın gelir sorunları mı anlayamadım

Avustralya’da altın üretimi 2021’den sonra düşüşe geçebilir. 2050 ortalarında da yarıya düşebilir. Altın arama harcamaları Temmuz’a kadar 12 ayda %26 arttı.

Pil üretimini Almanya’da merkezileştirmek, rekabetçi ve güçlü Alman otomotiv sektörünün devamını sağlar. Gelecek 5-10 yıl içinde ölçeklenmeli. 2030’lara kadar milyarlarca avro altyapı yatırımı gerekiyor. Rapor çok iyiymiş.

Grafik

Elektrikli araba sektörünün Alman ekonomisine etkisi [s56](Cambridbge Econometrics)

Norveç’te Tesla vergisi, 2 ton üzeri elektrikli arabalara vergi geliyor, Tesla’yı hedefliyor. Petrol fiyatları yükselme trendinde olabilir. Güney Afrika’da elektriğe %20 zam yapıyor. Dün Shell NewMotion’ı satın aldı. İngiltere’de 30 yılın en ağır devlet müdahalesi. ABD’de 90 günlük stoğu üretim alanında olan santrallere destek Meclis komitesinde tartışıldı: “Özgürlüğün  maliyeti ne?”. Fiyatlar ile sondaj kuyuları arasında 4 ay gecikme var. Ağustos Temmuz’dan niye daha sıcaktır?

Özetler

Petrol fiyatları beklenenden daha hızlı yükselebilir ve ABD petrol üretimi de buna tepki vermekte gecikebilir. Grafiklerle. 2018 başı demiş ama genelde ilk çeyreklerde stoklar artar gibi

Norveç Tesla vergisi ile elektrikli arabalara vergi koymayı hedefliyor. Vergi 2 ton üzerindeki elektrikli araçları kapsadığından Tesla vergisi(10,500 $) deniyor, Tesla’yı hedefliyor. Norveç’te 10,000 kişi başı elektrik araç sayısı 215.6 araç, Hollanda 78.7 araç, ABD 17.5

FT’ye göre elektrik ve gaz sektörlerinde İngiltere’de 30 yıldır en büyük devlet müdahalesi için düğmeye basıldı. 27 milyon meskenden 15 milyonunun olduğu SVT(standard variable tariff) etkileniyor. Geçici, ama 2020’ye kadar belki 2023’e uzatırlar.

Güney Afrika Eskom, elektrik tarifelerine %19.9 zam yapmayı planlıyor.

Hindistan Yeni ve Yenilenebilir Enerji Bakanlığı (MNRE) bu finansal yıl sonuna kadar 3GW rüzgar yapacak.

Japonyada Tepco(1.) ve Chubu(3.) gaz ve kömür varlıklarını 2015’te kurdukları JERA isimli JV’de birleştirmek için izin aldılar. 68 GW kapasiteli JV, japon üretiminin yarısı. JERA 35 milyon ton LNG alımı ile dünyanın en büyük LNG müşterisi. JEK geliyor:)

“Özgürlüğün maliyeti ne? Amerikalıları özgür yapacak bir sistemi kurmanın maliyeti ne”, ABD Enerji Bakanlı Perry dün alt senatö kanadında alt komiteye konuştu. NOPR(kural önerisi) 90 günlük yakıtı santral sahasında olanlara tam maliyet geri kazanımı (full cost rec) sağlıyor.

Shell, Hollanda merkezli NewMotion’u dün satın aldığını duyurdu. 30,000 ev 50,000 kamusal şarj noktası var. Küresel olarak 45,000 Shell istasyonlarında da elektrikli şarj noktası göreceğiz. Shell yılda 25 milyar $ harcıyor, NewMotion 13 milyon € turnovera 4 milyon € zarar vermiş

Su kullanımında elektrik tasarrufu arttırabilir. EPRI raporu ile elektrik teknolojilerinde tasarruf imkanları verilmiş. Marul başına su kullanımını 13 litreden 0.11 litreye düşürmüşler. Buhar/ısı yerine infrared ısıtma, domates soymak için 90-120 gallon/ton 40 gallon/ton domatese düşer

Güneşte “Geçmişteki tüm tahminler yanlış”. Çin Haziranda 11 GW, Temmuzda 12 GW yeni kapasite kurulduğunu söylemiş. Tahmin için bugün ki veri sağlıklı olmalı

4 yıl önce 159 şirket iç hesaplamalarında karbon fiyatı kullanırken, şimdi 1400 şirkete çıkmış.Enerji şirketlerinin %75’i karbon fiyatlaması kullanıyor. Amerikalı iş dünyası olayı ciddiye alıyor.

IEEE’den daha çok Morgen Peck’in kayıtzinciri (blockchain) makaleleri

Grafikler

WTI petrol fiyatları ile ABD petrol sondaj kulesi miktarı arasında 4 ay zamansal fark var. (EIA)

OECD(ABD hariç) petrol stokları ile Brent fiyatı (Art Berman)

Tarih

Popular Science Temmuz 1931

Ağustos, Haziran dan niye daha sıcak?

Suudi ekonomisi büyümüyor bir de kesintiler ve vergiler devam ederse? IEA raporu disiplini bozmadan devam ederseniz sonuç çıkacak gibi bir mesaj vermiş. İlginç olan IEA tüketici NATOsu olarak kuruldu, fiyatların düşük olması tarafında olması gerekebilir. ABD-Avrupa HVDC kablosu fikri. HSBC’ye göre petrol talebi ağır taşıma, uçak ve petrokimya gibi sebeplerle daha artmaya devam edecek. Çin çelik üretimlerini hava kirliliği sebebiyle kesmeye başladı. Petrol yuan ile fiyatlanır mı? Suudiler ikna olabilir.

Özetler

IEA raporu OPEC’e kararı uzat mesajı veriyor. 2017’nin her çeyreğinde stok düştü, 2018 ilk çeyrek hariçte düşer fakat disiplin gerekli. Yani fiyat istenildiği kadar güçlenmedi, birşeyler oldu ama çok da güvenmeyin

Çelik fiyatları daha yüksek kalacak gibi. Çin’in çelik üretim şehirlerinden Tangshan(Hebei) hava kirliliği ile mücadele için sinterleme çıktısını bugünden itibaren %50 azaltacak. Şehir yıla 100 milyon ton ham çelik üretiyor.

Süper elektrik şebekesi hatta ABD-Avrupa HVDC kablosu fikri de var. ABD Enerji Bakanlığı Idaho National Lab’lerinde çalışmalar.

Almanya’da yenilenebilir yükü kWh’de 6.88’den 6.8’e düştü. (cent/kWh). Deutsche Bank’e göre ya doğrudan yenilenebilire ya da geçiş olarak gaza yönelmek bir çözüm. EnBW büyük pompajlı HES’i pillere odaklanmak için iptal etti:1400 MW=1.6 milyar €.

500 milyon elektrikli araç için 2.7 trilyon $ altyapı gerekiyor.

Çin petrolün en büyük tüketicisi olacak ve petrolü yuan üzerinden fiyatlamak istiyor. Suudiler de ikna olabilir. HFE baş ekonomisti yuanla petrol geliyor diyor.

Tahminlere göre ABD’de bu sene ısınma talebi çok daha yüksek olacak. Geçen kışa göre %13 daha soğuk kış bekliyor.

Suudiler 2016’da %1.7 büyüdü, bu sene %0.1 (GDP Dünya :%3.6). Fiyatlar toparlanmasına ve bayağı da(500 milyar $) rezervleri olmasına rağmen, bir yandan benzin kesintilerini kaldırıp diğer taraftan vergi arttırma… iyi görmemiş yazar

İngiltere’nin “Temiz Büyüme Stratejisi”.  Konutlarda 3.6 milyar pound destek(kredi), tüm yoksul hanelerin evlerinin EPC -C bandına yükseltilmesi, tüm evlere akıllı sayaç imkanı, 1 milyar pound çok düşük emisyonlu (ULEV) arabalar için yardım.

Otonom arabalarda Intel’in basketbol yıldızı LeBron James’li reklamı güzel. Sürücüsüz arabaya binmek istemiyor, “senden 80 kat iyi görüyor” diyorlar

HSBC raporuna göre elektrikli arabalar 3 mv/g talebi düşürürken, diğer tüm petrol talebi 10mv/g daha yüksek olacak. Sebep ağır taşıma, havacılık, petro kimya. Talep zirvesi 2025-2035.En önemli cümle “2020’ye varmadan arz yetmemeye başlar”

ABD’de görüşülen taslak önerge ile offshore aramacılık teşvik edilecek, Arktik aramacılık kuralı da etkisiz hale getirilecek.

1973’te petrol arz krizinde Foreign Affairs “Bu sefer kurt burada” (yalancı çobana atıf) başlığı attı. 5 petrol dönemi var: Talebin 30’dan 55’e çıktığı 1965-73, yatırım ve fiyatların arttığı 73-81, düşük fiyat 1981-2000, Artış dönemi 2000-2009, rekor yatırım 2014 civarı

Fransa 2040’da, Paris 2030’da içten yanmalı motorlardan çıkacak gibi. Paris 2024 olimpiyatlarına ev sahipliği yapacak. 66 milyon nüfusta 32 milyon mesken arabası (household cars) var.

Grafikler

Almanya’da yılda 3500 kWh tüketen mesken tüketim dağılımı (CEW)

HSBC’ye göre arz talep dengesi (HSBC)

 

Dün podcastimizden 4 temel sonuç çıktı. 1) veride seçicilik, 2)detaya hakimiyet, 3)kabulleri sorgulama, 4)kültürel birikim. Bugün Antalya Enerji Zirvesinde yabancıların soruları Rusya-Suudi yakınlaşması ne kadar gerçek. Dün eski Avustralya Başbakanının iklim değişikliğine dair görüşleri bayağı tartışıldı. Energiewende 222 milyar $ ile 2009 emisyonlarında takıldı, hatta arttı. MIT’e göre polar vortex’i bahane edenler ABD’de New England tüketicilerine 3.6 milyar $ daha yüksek fatura ödetti. Soruşturma gelir. Yarın İngiltere “Temiz Enerji Stratejisi” yayınlayacak, elektrikli arabalara 1 milyar pound (daha çok şarj altyapısı) bekleniyor. Güney Kore elektrik kesintisi bombası (blackout bomb) makalesinde 1999’da böyle bir bombanın kullandığı detayı var.

Özetler

İklim değişikliği “hristiyanlık sonrası itikat” ve toplumdaki dinin yerini kaybetmesi diğer tip doğmaların neşet edeceği bir boşluk bıraktı. Eski Avustralya başbakanı Tony Abbott, iklim değişikliğinin zarardan daha fazla yarar getireceğini de iddia etti.

Alman Energiewende’de 2000 yılından bu yana 222 milyar $ harcandı ama emisyonlar 2009 seviyesinde ve geçen sene de arttı. Almanlarda politikanın amacı ne diyor, Craig Morris çok kızmış bu habere (Energy Democracy kitabı yazarı)

Güney Kore elektrik kesintisi bombası yaptı. Daha önce Nato 1999’da Sırbistan’da kullanmış.

İtalya bugün “Ulusal enerji stratejisini” tartışacak. İsviçre’den gelen AB kuralların tabii olmayan boruhattındaki %25 kapasiteyi, kurduğu şirketle iç piyasaya sunacak. EFET kızmış

İngiliz hükümeti yarın(perşembe) “Temiz Büyüme Stratejisini” yayınlayacak. Ülkenin karbon bütçesini tutturmasını sağlayacak önlemleri içeren plan önce Karbon planıydı, sonra Emisyon düşürme planı, şimdi ki ismi bu. 1 milyar poundluk Elektrikli araba açıklaması bekleniyor.

MIT’nin “Enterkonnekte Doğalgaz ve elektrik piyasalarında dikey piyasa gücü” makalesine göre soğuk günlerde boru hattı kapasitesini tutarak fiyatları yükselten ABD’li gaz şirketi alt iştirakleri 3.6 milyar $ tüketicilere daha yüksek bedel ödetti. Kapasite kısıtı ile fiyatları %38 fırlatmışlar.

Glencore dünya ham petrol ve ürünleri ticaretindeki payını %25 artışla 6 mv/g’e çıkararak, 7mv/g Vitol’un arkasından ikinciliğe devam. Para kazandıkları sürece hacim-marj farketmez. Güney Afrika’da kömür, vanadium, platinyum, krom madenciliği de yapıyor. Chevron assetlerini de aldı.

Shell Brezilya dağıtım sektöründen çıktı. 380 milyon $, %16.8 hisse sattı.

Hindistan’da doğalgaz kullanımı %6-7. Ama ülkenin batısında %26. Şimdi Hindistan gaz ticaret borsası kurmak istiyor. Hindistan kişi başı 0.55 mtep tüketiyor, küresel ortalama 1.9 mtep. Rafineri kapasitesi de 235 milyon ton / yıl.

Rosneft gaz üretimini 2020’de 100 bcm/yıl’a çıkarmaya çalışıyor, Gazprom’un 2017 hedefi 450 bcm. Rosneft 2012’deki üretimi 13 bcmdi.

İnsanlar evlerinde enerji verimliliği tadilatylarını sadece fatura düşürmek için değil, sağlık, konfor, çevreyi koruma veya iklim değişikliğine hazırlıklı olmak amacıyla yapıyor. En etkili yöntemlerden biri rutin tadilat yapanın aklına girmek. Tasarruf tek amaç değil.

Çin daha önce fazla kapasiteyi engellemek için 150000 MW kömür kapasite girişini durdurmaya veya ertelemeye çalıştı. Orjinalde 182 santral için olan liste 151e düştü. Sebep ekono-politik.

BNP Paribas, daha fazla petrol kumu, şeyl yatırımını finanse etmeyecek. Arktik projelerine de para vermeyecek. Yenilenebilir enerjiye desteği 15 milyar €’ya çıkaracak. Aslında bankanın bu varlıklarda çok da bir yatırımı da yokmuş.

Grafik

Rosneft’in temel gaz üretim varlıkları (Platts)

 

Bugün değerli enerji uzmanları ile gece yarılarına varan bir sohbetimiz oldu. Bu sohbet öncesinde yaptığımız podcast de, birbirinden farklı düşünen 3 uzmanın verilere, öngörü ve stratejik yaklaşımlarına dair önemli notlar içeriyor.

 

Özetler

Nate kasırgası sebebiyle, Meksika körfezinde 1.5 mv/g’e yakın üretim kapandı, bu da stokları indirecek ve ithalat yüksek seyredecek. Benzin talebi sağlıklı seyrediyor. ULSD (düşük kükürt dizel’de) rallinin sonu olabilir.

Marcellus/Henry hub(HH) fiyat farkını hedge etmeden, yapılan bir Goldman ticaretinin incelenmesi yazısı biraz Japonca gibi. Kısaca fiziksel gazı HH -0.3 $’a alıp, Marcellus’daki üreticilere de HH endeksine göre fiyat verip, fiziksel gazı premiumla satma

ABD’nin İran’a karşı tutumu fırtına öncesi sessizlik olarak değerlendirilmiş. 15 Ekim son günü çok bağlayıcı olmasa da, 12 Ocak tarihi asıl anahtar tarih. İran’a verilen yaptırımdan muafiyet uzatılmayabilir.

Avrupa Utility Week’ten çıkarımlar: Avrupa kamusalları yeniden yapılanmadan yeniden pozisyonlanmaya geçti, dağıtık enerji ve güneş daha da ucuzluyor, enerji startuplarına dair çok ilgi var, Avustralya’dan dersler, ulaştırma oyun değiştirici, değişim kolay değil

Yarın ABD resmi gazetesinde(Federal Register), Clean Power Plan’ı (CPP) geri çeken bir öneri yayınlanacak. Taslak NYT’ye sızmıştı. Önce görüş alınacak, aylar sürer.

Aktivistlerin baskısı ile Cambridge üniversitesinin fosil yatırımlardan çekilmesine FT’den öneriler: bu kadar fosil yakıt kullanırken bu münafıklık mı, bu enerji sektörünün ekonomikliğini değiştirir mi, sebep sadece ekonomik mi, enerji sektöründen bağışlar???

MEES’in Rusya-Suudi yakınlaşma analizi, diğer analizlerden farklı. Tarihsel olarak büyük işbirlikleri sözleri verilse de materyalize olmadı. Mevcut MoU’larda çok materyal değil. Aslolan petrol fiyatı için ortak hareket.

Almanya’da yeşiller iklim politikalarında daha itici bir koalisyon kurulabileceğinden emin.

Grafik

LNG proje maliyetleri (FT)

Özetler

Avustralya’daki enerji krizinin sebeplerinden biri, hükümetin 10 yıl önce çok yüksek güvenilirlik standartları belirlemesi bunun sonucu direk ve kabloya yapılan yatırımın yüksek maliyeti, düşen talep, LNG’deki yüksek maliyet.

Vitol CEO’su 2028-2030 gibi petrol talebi zirve yapar. Sektör daralma aşamasında demiş. Vitol dünya petrolünün %7sinin ticaretini yapıyor. IMO kararı ile ilgili de muhtemelen gemilere kükürt tutucular kurarım diyor.

Hindistan Bakanı, 2030 öncesi 100% elektrikli mobiliteye geçme gücümüz var demiş. Herhalde elektrikli bisiklet mi dedi diye soru soranlar var.

ABD EIA, sene sonunda sektörün 9.82 mv/g’den 9.69’a düşerek yılı kapatmasını beklediğini söyledi. WSJ’ye göre şirketler yatırım yapmakta geri dururlarsa üretim artmayacak, üretimden çok sermaye dönüşünü hedefleyin mektupları geliyor.

EPA, Obama dönemi temiz elektrik planı (CPP)’yi sızan belgelere göre illegal iddia ederek geri çekmeye çalışacak. Daha önce Şubat 2016’da ABD Anayasa mahkemesi yürütmesini durdurdu.

Ulusal dizel haftası yapan Almanlar, dizel araçları terk ediyor. Geçen seneye göre satışlar %21.3 düştü. Satışlardaki oranı %36.3’e indi. Benzinli araç satışı %60 arttı. Alman Monopol komisyonu da yenilenebilir desteğinden karbon fiyatına geçiyor.

Almanyada konut fiyatları Eylül’de en yüksek seviyeye ulaştı. 4 kişilik bir aile yılda 5000 kWh tüketiyor ve 1527 € ödüryor durumda. Geçen seneye göre %3.7 arttı.

Grafik

Almanya’da dizel araç alımı düşüyor.(CleanEnergyWire)

Ulaştırmada kamyonlarda verimlilik, Barclays grafiğinde arabalardaki verimlilik büyük ihtimalle elektrikli dönüşümden daha etkili olacak. Konsantre güneşte maliyetleri 3’te 1 düşüren teknoloji. Güneş paneli miktarı arttıkça pil ile fayda artıyor. Eurelectric başkanı “kömür bitti” dedi ama kendisi de inanmıyor, açıklaması da çok nükleer. Kömür 40-50$’lara gelince etkisini tekrar görmek gerek. Glachant’ın raporu, AB kaynaştırılmış elektrik sistemleri ama nasıl yeknesak olacak. Son sorusu daha iyi “bu kadar dağıtık sistemle merkezi şebeke daha nekadar merkezde olacak”, 1970-80lerdeki tartışmalara geri dönüyoruz..

Özetler

Çin’in benzin talebi ve araç satışları artmaya devam ediyor. Petrol talebi %6, araç satışlarındanSUV satışları %17, genel satışlar da %4 arttı. Sağlıklı gözüküyor.

IEA verimlilik raporu Berlin’de tanıtıldı. Fatih Birol “Verimlilik politikaları sayesinde her Alman vatandaşının cebinde 580$ kaldı”, Karbon fiyatlamasından çok devlet politikaları önemli dedi. Kamyonlarda tüketilen enerjinin sadece %16’sı verimlilik politikalarına tabii.

Almanya’nın batısındaki şebeke operatörleri Amprion, TenneT, Transnet-BW iletim şebeke bedellerini %9-45 arttırmayı planlıyor, doğudaki 50 Hertz’de &11 düşürmeyi. Sebep şebeke işletimindeki yeniden talimatlandırmalar diyelim. Eon ultra hızlı şarj noktaları oluşturacak

IEEFA raporuna göre 11 büyük elektrik şirketi 2007-2016 arası 185 milyar $ kaybetti. Toptan satış fiyatları yenilenebilirler ile baskılandı.

Eurelectric’in ve Enel’in patronu Francesco Starace “kömür bitti, şimdi zor soru doğal gaz”. Nükleer de yeniden bir nükleer jenerasyon doğuşu görebiliriz demiş. EPS 550 (550gr/kWh üzeri) santral tartışmasını kızgın, karbon doğru fiyatlansa bu tartışma olmaz diyor.

ABD’nin NAFTA’ya karşı tavrını değerlendiren Atlantic Council raporunda; NAFTA üzerinden kurulan ABD-Kanada-Meksika enerji ticareti ekonomik büyüme ve enerji istihdamını arttırdı.

ABD’de elektrik kesintilerinin 2012-2016 en büyük sebebi %64.5 hava olayları, %31.6 Sandy kasırgası, milyonda 85.8 üretim yetersizliği, milyon 0.7 yakıt yetersizliği, diğer de %3.8

Avrupa elektrik piyasası birbirine kaynaklanmış farklı yapılardan oluşuyor. Jean Michel Glachant raporda bu nasıl tek bir parça gibi davranı sorusuna cevap arıyor. Çok ağır bir soru ile bitirmiş “bu dağıtık sistemler ile nasıl sistemin kalbi hala merkezi şebeke olacak”

ABD yenilenebilir laboratuvarlarının (NREL)raporunda güneşte kurulu güç arttıkça pil sistemleri ile eşleştirmek faydayı daha da arttırıyor çıkmış.

AB kendi pil rakibini çıkarıyor, Sefsovic Ekim 11’de Brüksel’e BASF, BMW’de dahil bir çok şirket çağrıldı, AB 2.6 milyar $ pil’e ayıracak.

Konsantre eden güneş maliyetlerini 3’te 1 düşüren bir sistem: aynaları boru ve kablolarla asıyorlar. CSP-konsantre güneşlerde fiyat 60$/Mwh’e kadar düştü.

Büyük veri her derde ilaç değil, esprileri de güzel bir makale.

Grafik

Barclays Bankasına göre arabaların petrol talebinde elektrikli araba ve verimlilikten gelecek talep düşüşü