Word: https://drive.google.com/open?id=0B3RIv3pMNaTdOUVTUEtMbFprV28
Bugün petrol fiyatları stok artışları ile değer kaybetti. OPEC’in de payı var. Serkan’ın yorumunda ABD ve Irak perspektifi önemli. Benim için bugünün haberi, Shell CFO’sunun petrol tepe talebinin 5-15 yıl da, 5 yılı telafuz etmesi. Yani petrol talebi yakında zirve yaparsa, işler hep yokuş aşağı. Hem daha çok üretim gelecek, hem de talep gelmeyecek. Herkes gaz şirketi olmaya çalışıyor, orada da yenilenebilirler var. Toshiba’nın süperkritik CO2 teknolojisi ilginç. Bu IMO kararı tüm bir sektörü derin etkiler. En önemli soru Fuel Oil’i ne yapacağız, basit rafinerilerin işi zor. Oxford Energy’nin Suudi stratejisi raporu özeti var.
Bilgiler
Rusya üretimi, post Sovyet dönemi yeni rekoru 11.2 mv/g’e ulaştı
Uluslar arası Denizcilik Örgütü’nün 2020’de denizcilik yakıtlarındaki kükürt oranını %3.5’dan %0.5’e düşürme kararı sonrası, fuel oil fazlası, dizel eksiği oluşabilir. Emisyon miktarını tutturmak için gasoil ve HSFO(high sulphur fuel oil) karışımlarının ne oranda olacağı önemli. Kim kaybedecek, dizel ve küçük rafineriler…
Shell’in CFO’su Simon Henry konferans aramasında “biz uzun zamandır talebin üretimden önce tepe noktasına geleceğini düşünüyorduk. Bu tepe 5 ila 15 yıl içinde olabilir”. Haber kısmı: 5 yıl sonra petrol talebi bir daha yükselmemek üzere düşmeye başlayabilir. Gaz üretimi 3.çeyrekte Shell üretiminin %48ine ulaştı.
ABD Başkanı Duran Kaya Siu kabilesine destek çıkarak Dakota Access petrol boru hattında güzergah değiştirme çalışmaları yapılacağını belirtti. Kabile boru hattının kutsal topraklarından geçmesini protesto ediyordu.
Petrol traderlarından bir kural. ABD’de PADD 3’de 3.4’ün üzerinde stok olursa arz fazlası var. Son rakam 3.8 mbd
“Temel olarak siber hava, su, karadan farklı değil, bir mekan ve burada ulusal güvenlik sorunlarımız olacak”. ABD’de kongre 1 Aralık’a kadar bloke etmezse, devreye girecek Federal Kriminal İşlemler kuralı 41.madde değişikliği ile hakimler web sunucu veya smart TV’yi bloklama ve devre dışı bırakma kararı verebilecek. Su sektörü endişe sebebi
Platts’ Colonial boru hattındaki patlama etkilerini vermiş: New York benzin fiyatları 11 cent artmış, Trans Atlantic tanker tarifeleri artmış. Boru hattı omayınca Avrupaya körfez(PADD3)’ten benzin satışı, Baltıklardan da benzin alımı
ABD’de entegre kaynak planlaması yapan entegre elektrik şirketleri araştırması: biri hariç tamamı her yıl talebi gerçeklemenin üzerinde tahminlemiş, en çok hata yapanlar basit model kullananlar ve sanayi müşterisi çok olanlar
Toshiba, 25 MW’lık, Allam döngüsüne göre çalışan, NET Power sistemi tabanlı, dünyanın ilk direkt ateşlemeli, süperkritik, oxy-yanmalı CO2 türbinini Texas’a gönderdi. 2012’den beri çalışıyordu. Saf oksijenle yakıyor, çıkan CO2’den de enerjiyi alıp tekrar enerji üretiyor. Verimi %60, ayrıca capture-yakalamaya gerek kalmıyor. Devrimsel
Kazakistan Kaşagan faz 2 petrol üretimi Azerbaycan üzerinden gitmek zorunda kalabilir. İkinci faza daha var, ilk üretim 2016 ekimde başlamıştı. Mevcut üretim CPC ile taşınıyordu. BTC’ye iş düşüyor. Daha önce Azerbaycan günlük 150bin v/g petrolün BTC’den ihraç edilebileceğini söylemişti.
Huawei: Otomotiv ve enerji 5G ve nesnelerin interneti(IoT) sürecini sürüklüyor, Telekom şirketleri değil. 5G Otomotiv birliği diye bir şey varmış.New Street Research’e göre IoT üreticilere kar getirse de telkolara önemli gelir kapısı olmaz
Pakistan LNG ltd, 5 yılda 60 kargo, 15 yılda 240 olmak üzere iki ayrı LNG kargo alımı için teklif topluyor.
ABD ağustosta LNG ithalatını sadece Amerikalar ve Asyaya yapmış.
Şehirleri ağaçlandırmak şehir ısısını, toz parçalarını düşürür, havayı serinletir.
Yorum – Serkan Şahin
“ABD ham petrol stoklarinda 14 milyon varillik bir artis oldu. Bence surpriz degil. Ihracattaki artis bu durumu tetikleyecekti. Colonial boru hattindaki sorun, ABD icinde rafinerilerin kollarini baglamis gibi gorunuyor. Henuz Avrupa’dan ABD’ye islenmis urun hareketi gorunmuyor ancak Colonial’daki problem bir ay surerse muhtemelen etkilerini Avrupa’da hissetmeye baslayacagiz.
ABD’de bir yandan mevcut boruhatlarinda sorunlar yasanirken, bir yandan da ileriye donuk kapasite artirma cabalari fiyatin artmasi durumunda kabus gibi duruyor. Dakota Access Boruhatti’nda yasanan protestolar da gosteriyor ki isler ilerisinde ABD icin hic de kolay olmayacak. Peki ya bunun uzerine bir de Trump Baskan olursa? Cok kritik bir hafta, bu hafta, cok ilginc gelismeler olabilir.
Irak’in maliyetleri dusurme cabalari devam ediyor. En son aldigimiz haberlere gore Irak hukumeti ulkede uretim yapan sirketlerin oeprasyonlari Dubai ofislerinden yonetmeye son vermesi ve Dubai ofislerini kapatmasi cagrisinda bulundu. Irak’taki sirketler calisan personelin ikametini Dubai’de tutarak operasyonlari yurutmeye calisiyordu. Guvenlik risklerinin cok ust duzeyde oldugu Irak’ta surekli ikamet edecek personel bulma konusunda zorluk yasayablirler. Bu da ileride verim problemlerine yol acabilir.”
Buradaki gorusler tamamen yazarin kendi gorusleri olup Thomson Reuters ve bagli kuruluslari kesinlikle baglamaz ve goruslerini yansitmaz.”
Nasıl Çalışır
Toshiba’nın Süperkritik CO2 termik elektrik üretimi nasıl çalışıyor?
Türbin, doğalgaz ve saf oksijen ve CO2 ile çalışan bir akışkan gaz elde ediyor. Bu akışkan gaz su ve CO2 karışımı, türbini çeviriyor. Sonra soğutularak su alınıyor ve saf CO2 kalıyor. Bu CO2 de basınçlandırılarak, yakıcıya geri döndürülüyor.
Grafik
ABD’de petrol verileri 6 grafik – tek sayfa
IMO kararı sonrası deniz yakıt tüketimi gasoil ve fuel oil miktarı
Rapor
Oxford Energy – OPEC Deal or No Deal? This is the question
OPEC Anlaşması yada Anlaşmaması, işte bütün mesele bu
Suudi stratejisini bazıları tam bir stratejik hata olarak gördü. Diğer kısım ise “finansal kriz” ve panik modu sebebiyle çaresizce ve maliyetine bakmaksızın bir anlaşma aradığını düşündü. Hayal gücünü çeksede, gerçek Suudi politikasına çok sınırlı bir bakış bunlar. Mesela Suudi poltikasının temel prensipleri : tek başına hareket etmekteki isteksizlik ve politika değişikliği daha yüksek gelir için yapılmalı- artık tedavülden kalktığı kabulleri yapılıyor.
Suudi Politikasının 3 fazı
- İlk faz 2011-2013: dünyadaki arz açıklarını doldurmak için üretimi arttırdı.
- 2014 sonunda yeni gaza girdi. Ali Al-Naimi, eski Suudi petrol bakanı, Pazar payını önceliklendi. Yüksek maliyetli verimsiz üreticiler gitmeliydi
- 2016 başında ise yeni bir faz belirdi. Piyasa fiyatlar ne olursa olsun Suudilerin harekete geçmeyeceğini düşünüyordu. Ama Suudiler düşük petrol fiyatlarını mantıksız bularak Pazar payı savaşından işbirliğine geçiş yaptı
Piyasanın kafasını karıştıran, üretimi arttırırken işbirliği yapma girişimleriydi. Oysaki petrol ihracatı, gaza geçiş, verimlilik, fiyat artışları ve ekonomik durgunluk sebebi ile oldu.Eylül 2015’ten beri Suudi petrol ihracatı 7.3 mv/g’de
Oysa sabit bir Suudi üretim politikası yok. İç ve dış etkenlerden etkileniyor. Gelir ve küresel koşullar gibi
Suudi ekonomisi %3.5 büyümelerden %1.2 (2016)’da düşüyor. Borsa 2014 ağustos zirvesinden beri değerin yarısına düştü. Ama ithalat da 259 milyar $ (2014)’dan 217 milyar $’a düştü. Aralık 2015’te yakıt ve elektrik fiyatlarını arttırdı.Benzin fiyatları %67 arttı. 23 milyar $ proje de iptal edilebilir. Maaşlarda kesintiye gidildi.
737 milyar $ olan rezervler, 2014’ten bu ağustos’a 554 milyar $’a düştü.
Oysa bir panik modu yok, borç/GDP oranı hala çok düşük. Fakat gerek Aramco’nun halka arzının gündemde olması ve istihdam konusunda hükümet kemerleri beklenenden daha hızlı sıktı. Bu sebeple işbirliğine daha yatkın.
Diğer taraftan 2015’te 1.7 mv/g olan stok artışı 300bin v/g’e düştü 2016Ç3’te.
Dolayısıyla Suudi Arabistan’ın yüksek fiyatlara ihtiyacı var ve piyasayı bu yönde yönlendirebilir.
Viyana’daki görüşmelerin başarıya ulaşması için şu 4 prensibi atlamamak lazım
- Suudiler yalnız hareket etmezler, anlaşma kolektif çaba eseri olur –Kota sistemi
- Suudileri altına düşmek istemedikleri bir üretim seviyesi var – 10 mv/g, yatırım yapmaya devam eder
- Potensiyel bir anlaşma politik olarak kabul edilebilir olmalı – İran anlaşmanın parçası olmalı
- Anlaşma petrol fiyatlarında bir etki yapmalı ve krallığa daha fazla gelir getirmeli –Suudiler tek başına keser, diğerleri arttırırsa petrol fiyat etkisi olmaz
Anlaşmaya varamazlarsa tüm OPEC’i zor günler bekler. OPEC bu sebeple mesela kota sistemindeki bireysel limitleri sonraki bir tarihe atıp, üretim sınırlama konusunda anlaştığını açıklayabilir. Fakat piyasalar bunu affetmeyebilir.
Tarih
Herhalde muhabir yanlış anlamıştır. Deniz suyundan elektrik enerjisiı –Çetin Altan (3 Temmuz 1981 – Milliyet)