28 Şubat 2018

Bugün okumak isteyip okuyamadığım rapor Eurelectric’in enerji dönüşümünde esneklik. Bunu internete attıktan sonra da PJM’in toptan satış piyasalarının evrimi videosuna bakacağım. Araba sektöründe değişimi dikkatlice takip etmemin birkaç sebebi var. Buradan sonra yazdıklarım şahsi gözlemlerim ve kimseyi bağlamaz. Bence Türkiye’de bazı emtia/ihtiyaç alımlarında rasyonel model değil davranışsal model geçerli. Mesela “senin araba km’de ne yakıyor” sorusu bana garip geliyor. Arabanın km’de kaç litre yaktığı benim kontrolümde ama km’de kaç kuruş yaktığı değil: petrol-döviz kuru ve sürekli değişiyor. Dünyada da böyle bir metrik yok, ama Türkiye’de popüler. Bir diğer nokta ise araba basınca gitsin diye 20.000 TL az bile. Yani bir insanın arabası günde 3 defa yokuş çıkarken bayılsa arabayı değiştirmek gerekiyor, çünkü mutlu değil(yargılamıyorum, realite olarak kabul ediyorum). Genç çocuklara geçilse sorun. 300 gün araba kullanarak, bir arabayı 5 yıl elinde tutsa, her yokuş/ego tatmini 4+ TL’ye mal oluyor. Ayrıca araba kullanım alışkanlıklarına göre o arabalar en az 1.5 kat yakıyor, tahminimce 8-10litre/100 km altında tüketen araç yok. Çok denedim, o kalkış o hızlı fren-gaz ile imkanı yok tasarruf olmasının. O yüzden Türkiye’de elektrikli arabaların pazar koşulları hazır, çünkü asıl tüketen kesim arabanın çevikliğine rasyonel olarak açıklayamayacağımız bir değer veriyor. Km başına kuruş hesabı kesin elektrikliyi öne geçirir. Bir de daha kendi ışığı sarıya dönmeden diğer ışığa yetişmeyi planlayan insanlarız(ben dahil), elektrikli araba tam bize göre. Fakat bu sektörde öncelikle parası olanın en yüksek faydayı almasına katılmıyorum. Yani lüks elektrikli araç da lüks araçtır. Türkiye’de bazı markalara asimetrik bir değer atfediyoruz. Eğer o markalar değişirse , tüketim profilleri değişir. Çünkü arabalar ile ilişkimiz rasyonel olmayabilir. Bu da doğru-iyi-kötü-yanlış olarak değerlendirilemez.

Özetler

Almanlara göre dizel yasağı araba dönüşümünü hızlandıracak. Hamburg’da iki yolda eski dizel arabalar yasaklanıyor. 2.2 kmlik yolda şimdilik. 2016 yılına ait dökümanlarda Alman ulaştırma bakanlığının da çevreci örgütlerin dizel araçlara karşı dava açmalarının önünü kestiği anlaşıldı.

Pil depolama sistemleri net karbon emisyon artışına sebep olabilir. Sebebi de kömür santrallerine doğalgaz santrali gibi davranma imkanı veriyor, akşam çalışıp, pikte sisteme veriyor yani esneklik kazandırıyor. Çalışma da kömür yoğun bölgelerin görüşü de yansımış

Ürdün’de insanların su ihtiyacının sadece %12.7si karşılanabiliyor. Yani 216 m3/yıl. 12 milyar m3 yağmur yağıyor ama %80 buharlaşma ile kayboluyor.

Rosneft 4.6 mv/g petrol (eşdeğeri?) üretiyor. Exoon’un 2.3 mv/g. Rosneft 2006’dan beri Venezüella’ya 17 milyar$ borç/kredi sağladı. 5.7 miyar $’da ön ödeme yaptı. CSIS’e göre bunlar sadece ticari amaç ile açıklanamaz. 2017’de de Küba’ya petrol satışına başladı.

ABD Enerji bakanlığının da fikrini aldığı danışmanlık şirketi Mart’ta çıkacak raporunda kömürün 3.2 milyon istihdam üretebileceğini söyledi. Kabullerde 2050’ye kadar yeni kömür santrali devreye girmiyor. EIA ise 2050’de kömür tüketimi %8.3 düşer demişti.

Hem Samsung hem Dyson, Ionic Materials’a 65 milyon $ yatıran yatırımcılar arasında. Ionic katı hal pil teknolojisinde bir büyük aşama kaydettiğini ilan etti. Sıvı kristal polimerler ile. Polymer 5 V’da çalışıyor ve lityum polimerde daha hızlı hareket ediyor, hem de oda sıcaklığında.

Çin dünya klima piyasasının %40’ı, ama dünyada üretilen tüm ev tipi klimaların %70’i de Çin’de üretiliyor. Bu bakır talebi de demek.

Soğuklar sebebiyle İngiliz ve Hollandalı traderlar gaz piyasasında kapıştı. İngiltere’de fiyatlar 26$/mmbtu’ya, Hollanda’da 34$/mmbtu’ya çıktı. Hollanda-İngiltere bağlantısı da belirlenemeyen teknik sebepten çalışamadı, Norveç’ta tesiste sorun oldu. Genelde olur….

Dört motorlu yolcu uçaklarına “quad” deniyor. Uçaklar büyüdükçe daha verimli olmuyormuş. Kanat ağırlığı vs yüzünden daha az verimli. Büyük 4 motorlu yolçu uçakları, çift motorlulara göre transpasifik uçuşlarında %24 daha verimsiz. A380 verimli motor bulmazsa 2028 sonrası zor

Venezüella üretimi hızlıca düzelebilir mi? 1917’de petrolün bulunmasından bu yana yılda 150,000 v/g üzeri üretim artışı olmamış. 1945-1955 arasında 1.5 mv/g artmış. Aslında ülkede düzelmeyi gösteren bir şey yok diyor, ama planı olmalı diyor

İngiltere sibergüvenlik’te 20 milyon € veya cironun %4’ünden hangisi büyükse o seviyede cezalar öneriyor. Ve NIS direktifi 9 Mayıs’da devreye giriyor. Şirketler 72 saat içinde olayları bildirmek zorunda.

Kadınlar petrol sektöründe neden daha çok yer alamıyor. Petrol ve gaz şirketi yönetimlerinde kadınların oranı %17 altında. Ama çoğu yönetim kurulu üyesi Fen bilimleri (STEM) mezunu. Dünyadaki STEM öğrencilerinin sadece %20-30’u kadın. Hedef belirlemek gerek

En verimli bitkiler güneş enerjisinin %1’ini enerjiye çeviremiyor. Yapay yaprak fikri çok iyi, güneşi enerjiye hem de depolanabilir enerjiye (yakıta) çevirebiliyorsunuz. Kobalt-fosfor ve bakteri ile güneş enerjisini %10 verimle alkol yakıtlara çeviren çalışma iyiymiş.

Kuzeybatı avrupa gaz talebi bugün 1.42 bcm/gün ile rekor kıracak gibi. Daha önce Şubat 2012’de 1.53 bcm görülmüştü.

Grafikler

İspanya’da sektörlere göre petrol ürünleri tüketimi (CORES)