13 Mart 2017

DeepMind’in NationalGrid’e de el atması çok önemli, yapay zeka elektrik sistem işletmecisinde. Petrolde fiyatlar ağır ağır kayıyor. Avrupada gaz depolamalar sakatta, 10 yılda %5 kapanmış. LNG ne yapar? Tesla fabrikasının benzerini NorthVolt İsveçte kuracak. Büyümeyi karbondan koparabilirmiyiz, hayır, bu geçici, asıl büyüme tanımını değiştirmek gerek.

Hafta Başı – Serkan Şahin

Aşağıdaki yorum Serkan Şahin’in hafta başı yorumudur:

“Son zamanlarda yine OPEC uretim kesintisi (ki bence kesilen bir uretim yok ama) uzerine tartismalar basladi. OPEC’in Mayis ayindaki bir sonraki olagan toplantisinda uretim kesinti kararini devam ettirip ettirmeyecekleri ya da yeni bir kesinti karari cikip cikmayacagi surekli sorulan soru. OPEC’in karar alici merkezinin Arap Korfezi etrafinda oldugunu bilmeyen yok ve ABD uretiminin artmasinin OPEC’in Arap Korfezi ureticileri ile dogrudan bir ilgisi olmadigini bu zamana kadar defalarca yazdim. Su an icin ABD petrolunun dis piyasada dogrudan rakip oldugu OPEC uyeleri Angola, Nijerya ve Libya, ve son ikisi zaten bu kesinti kararindan muaf. Venezuela ise ABD uretim artisindan fayda saglayabilecek durumda. Bu sartlar altinda OPEC’in ABD’deki uretim artisindan (ki bence cok ciddi bir uretim en az bir yil daha gelemez) paniklemesini hele ki Mayis ayina kadar beklemek gercekci degil. Muhtemelen Rusya sozunde durdugu surece OPEC’in su anki karardindan donmesi icin bir neden yok. Asya talebi simdilik iyi durumda ve boyle gittikce talep, kesilen arz miktarinin artirilmasini da gerektirmeyecek performansta. Ben Mayis’ta OPEC’ten bir karar degisikligi beklemiyorum. Ancak Rusya Iran konusundaki beklentilerine karsilik almazsa bu anlasmadaki tarafini bozabilir ve ABD icin yine sorunlu gunlere geri doneriz.”

“Buradaki gorusler yazarin gorusleri olup Thomson Reuters ve bagli kuruluslari baglamaz.”

 

Bilgiler

Bu hafta: Salı, OPEC aylık raporu ve API haftalık petrol arz raporu; Çarşamba IEA aylık petrol raporu ve EIA haftalık petrol ve benzin stokları; Perşembe ABD gaz stok rakamları; Cuma Baker Hughes ABD petrol kule rakamları

ABD’de gaz fiyatlarındaki oynaklığın etkenleri: Kısa dönemde kış mevsimi, emtia döngüleri, şeyl üretim süreci (önce hızla yükselip, düşmesi; doğalgaz-kömür rekabetinin yansımaları; elektrik üretiminin dengeleyici unsur olması..

Suudiler, Asya’ya Nisan ayı [hafif petrol için] fiyatlarını düşürdüler. Yani hafif tatlı da rekabetteler. Stoklar ABD’de 1.36 milvar varillik 10 Şubat’in biraz altında. OECD stokları 4.çeyrelte 800,000v/g düştü. 2017’de ise ABD’nin ki 400,000V/g arttı. Sadece ham petrol 800,000 v/g arttı.

ABD’de tekrar yaz saatine geçildi. Time’a göre bu geçişleri takip eden haftada hamilelerin düşük miktarı artıyor. Kalp krizi miktarı takip eden pazartesi de %25 yükseliyor. Felç miktarı hem ileri hem geri alırken Finlandiya’da %8 artıyor. Bioritm ve uyku deseni değişikliği kalp krizi artışlarına sebep olabiliyor. Yani kötü olan saatleri bir ileri bir geri almak

Gaz fiyatlarındaki zayıf farklar (spread) geçtiğimiz 10 senede Avrupa depolama kapasitesinin %5’inin kapanması ile sonuçlandı. Asıl sorun arz fazlası. AB’de 90 milyar m3 gaz depolama kapasitesi var. Talebin 4’te 1i. Centrica depolama birimi Rough’da 52 milyon $ ile ilk işletme zararını yapmış. Soru daha fazla LNG depolamayı gereksiz hale getirir mi?

Fon yöneticilerinin uzun:kısa pozisyon oranı hala 7:1. Yani hala 7 yükselme, 1 düşme beklentisi var diyelim. Ama yavaş yavaş uzun pozisyonlardan çıkıyorlar.

DeepMind şirketi, “tahminsel makine öğrenme teknolojisi” ile enerji tüketimini azaltacak. Firma yazılımı ile, Google için geçen sene verimliliği %15arttırırken, soğutma merkezlerinde enerji talebini de %40 düşürdü. Mustafa Suleyman İngiltere Ulusal şebekesine aynı teknolojiyi uygulayarak enerjiye de el atmak istiyor.

İngiltere’de izinlerini 2008’de almış, yapımına 2012’de karar verilmiş 884 MW gaz santrali (710 milyon pound) bugün devreye girdi. Sahibi İrlandalı ESB. İngiltere karbon tavan fiyatı iki katına katlayınca kömürler sistemden ayrılmaya başlamıştı. 3.4 milyar pound kapasite piyasası ödemesi ile IEEFA daha başarılı yeni santral görmedik diyor.

Büyümeyi sürdürülebilirlikten ayırmak bir ilüzyon. Çünkü büyüme dediğin materyal,kaynak alan kullanıyor, finansalla da bu iş olmaz. Şimdi görülen kazanımlar geçici. NE oluyor: İkame (enerji kaynakları birbirinin yerine geçiyor), finansal hizmetlerin artması, imalatın fakir ülkelere kayması. GSYİH tanımını değiştirelim,

Arjantin 4 büyük enerji ihalesi planlayarak 7 milyar $ çekmeyi planlıyor. Daha önce yaptığı ihaledekiler hala finansman arıyormuş.

İngiltere’de kışın hazırda beklesinler diye santrallere 122 milyon pound ödendi. Eleştirmenler ee kriz olmadı bu para boşa ödendi demiş.

Eski Tesla yöneticisi İsveç’te NorthVolt şirketi ile 4 milyar $ lityum ion fabrikası kuracak. Ama daha finansmanı çözememişler. Vattenfall da işin içinde. Hedef Avrupa piyasası. İlk etapta hedef 8GWh/yıl pil üretme sonra 32’ye çıkılacak


Grafik

Elektrik sektörü pillerde ne zaman elektronik aletleri geçecek (Bloomberg)