Aşağıdaki yorum Sohbet Karbuz’un haftalık yorumudur:
2 Mart’ta; Israil, sessiz sedasız Ürdün’e Ocak ayindan beri doğalgaz ihrac ediyor seklindeki haberler oldukca yanki buldu. Ne yani, davul zurna mi calacaklardi? Neymis efendim, Ürdün ve Arap kamuoyundaki “İsrail ile iş yapma hassasiyeti” nedeniyle haberin yayilmamasi icin düşük profil izleniyormus. Gelismeleri gazeteler yerine kaynagindan takip edenler gaz sevkiyatinin 2016 sonunda baslamasi gerektigini coktan biliyordu. Haberler bir cok yanlis bilgi icerdiginden en azindan EAK okuyanlarini bilinclendirmek amaciyla bir kac cumle yazma ihtiyacini duydum.
Tamar sahasindan Urdun’de bulunan Arab Potash ve Jordan Bromine sirketlerine boru hattiyla gaz sevkiyati konusundaki anlasma 2014 yilinda imzalanmisti. (bu iki sirket bir cok haberde belirtildigi gibi Urdun’un devlet sirketi degil. Tembel gazetecilere sirketlerin web sitelerinde biraz gezinmeyi tavsiye ederim). 19 Subat 2014 tarihinde Tamar sahasi ortaklari ile Kayman Adalari’nda kayitli NBL Eastern Mediterranean Marketing Limited (Noble Enerji ye ait) sirketi arasinda Urdun’deki musterilere gaz ihracati konusunda bir anlasma yapilmisti. Anlasmadaki murekkep kurumadan NBL Eastern Mediterranean Marketing Limited ile Merkezleri Amman’da olan Arab Potash ve Jordan Bromine sirketlerine 15 yil sureyle toplamda 1.8 bcm gaz satimi konusunda anlasma yapildi. Yapilan anlasma sevkiyatin 2016 da baslamasini ongoruyordu. Al-ya da-ode sartiyla minimum miktar kisiti iceren anlasmanin toplam parasal degerinin 500 milyon dolar olacagi tahmin ediliyordu. Agirlikli olarak Brent fiyatina endekslenen gaz fiyati ayrica yaklasik 6.5 dolar/MMBtu taban fiyat kisitlamasi iceriyor. Dusmanimizdan gaz almayi icimize sindiremiyoruz diye haykiran Lubnan’li dostlarimizin LNG fiyatlarinin dusuk oldugu bir donemde niye pahali gaz aliyoruz diye bir soru sorduklarini henuz duymadim. Akaba’da bulunan LNG ithalat tesisiyle gaz ihtiyacini karsilayan Urdun, ithal edilen LNG nin bir kismini Misir’a gonderiyor.
Gaz ihracatinin gerceklestirildigi boru hatti (bildigim kadariyla 12”) gecen sene sonunda tamamlanmisti; hattin 15.5 km lik kismi Israil tarafinda, 20 km si ise Lubnan topraklarinda.