16 Ocak 2023 – Avrupa’da Sanayi’nin Gaz Talebi

Avrupa gaz talebinde, son 5 yıla göre 2022’de %20 sanayi tarafında düşüş var. Sadece Q4’te düşüş %30. Bu da günlük 100 mcm’lik bir düşüş demek. (Ref)

Peki petrol fiyatları yüksek mi? (Ref) Artan enflasyondan dolayı petrol fiyatlarının düşüşe geçtiğini gösteren bir grafik:

Enflasyon düzeltmeli petrol fiyatı

Avrupa’da kömür tüketimi artarken, gaz fiyatı ve karbon fiyatı da düşüyor. (Ref)

Bir diğer konu ise ARA bölgesindeki ırmakların derinliği ile dizel talebi arasındaki ilginç ilişki. Bu kömür taşımacılığını, nükleer santral çalışmasını da etkiliyor. 2022’te her nekadar Ağustos aylarında düşüş olsa da, asıl dip seviye Kasım-Aralık’ta oluyormuş. (Ref: OilX)

Çin’de Bahar Festivali öncesi, 2021’e göre iç uçuşlarda %57 artış başladı. 2019’un %80 seviyesinde. (Ref)

Çin’de artan uçuşlar

Almanya’nın enerji maliyetlerini kontrol altında tutmak için sanayi fiyatları ile açık deniz rüzgardan elektrik üretim maliyetlerini bağlamaya çalışması ilginç. Almanya’nın gelecek sene için elektrik fiyatları toptan da 195€/MWh. Daha önce bu rakam 1050€/MWh’a kadar çıkmıştı. 2019’da devreye giren projeler 70-120 €/MWh fiyat görmüş. (Adelphi). 2025’te 50-70€/MWh’a düşecekmiş

Avrupa gaz stok seviyeleri (REF)

JP Morgan’ın 2023 tahminleri:

Video : 3 Faz elektriğin tarihi

Bu videoda ismini pek bilmediğimiz Mikhail Dolivo-Dobrovolsky’nin macerasını da izleyebilirsiniz. Üç faz aslında AC motor geliştirilmesinin sonucu. Matematik bir temeli de var.Bir tarafta 6 kablo, bir tarafta 3 kablo

Financial Times’dan

Katar’ın COP28 başkanı Sultan al-Jaber, yenilenebilir kurulu gücünün 2030’da 2021’in 3 misline çıkarılmasını istedi. IEA’e göre net sıfır için 4 misli daha fazla eklemek gerekiyor.

Almanya’da RWE’nün kömür madeni genişletmesinde Lützerath kasabasının yıkılması Yeşiller ve gençler arasında ayrıma yol açıyor.

ABD’de, HDD – heating degree days, yani ısıtma derece farkı ile gün sayısı çarpımı Ocak’ta geçen yıllara göre %25 daha düşükmüş. ABD gaz talebi rekor düşük seviyeleri görebilir. Gaz üreticilerinin ise bu ay 101 bcf (3 milyar m3/gün) rekor yüksek gaz üretmesi bekleniyor. Sıcaklıkların Mart’a kadar sıcak kalması bekleniyor.

Güney Kore, Almanya’ya benzer. Kore’nin elektrik şirketi Kepco, son 40 yılın en yüksek fiyat artışını yaptı. Geçen sene piyasalardan 17 milyar$ borçlanmıştı. 2022 zarar 24 milyar $ (30 trilyon won). 2021 zararı’da 4.8 milyar $. Tarife artışı %9.5. Yazıda Kepco’nun sistemik risk olup olmadığı da tartışılmış. Hala maliyetlerin altında satış yapıyormuş. Borç tavanı da özsermayenin 6 katına çıkarılmış.

Aviva, 2030 yılında Avrupa’daki açık deniz rüzgar sigortası hacmini 2-3 milyar $ olarak hesaplıyor.

Avrupa’da gaz fiyatları savaş ile 25€/MWh’den 340€/MWh’e çıkmıştı. Berenberg Bankasına göre gaz fiyatlarında her 100€/MWh artış, AB üyelerinin ekstra 380 milyar € daha fazla harcaması demek. Bu da AB GSYİH’in 2.4%’ü ve hane tüketiminin %4.5’i. Avrupa GSYİH’in %3’ünü enerji sübvansiyonlarına ödüyor. Avrupa gaz depoları %85 dolu başlamıştı. Gaz fiyatları %75 düşerek 75€/MWh oldu.

İngiltere’deki elektrolizör üreticisi ITM’in değeri bu sabah %14 düştü. Son yılda %70 değer kaybetti. Piyasa değeri 2021’deki 3.5 milyar pound’dan 575 milyon pound’a düştü. ITM’in arkasında hem İngiliz inşaat ekipman üreticisi JCB hem de Linde var.

FT’de Uzun Yazı – ABD Kaya-şeyl petrolü

IEA’e göre 2023’te talep 1.7 mv/g artarak, 102 mv/g’e ulaşacak. Goldman Sachs’a göre ise artış beklentisi 2.7mv/g. Bakken’ın üretimi 2020’de 1.5 mv/g’e çıkmıştı. Harold Hamm’i de milyoner yapmıştı. 10 yıl önce 200 yerine şimdi Bakken bölgesinde 39 sondaj kulesi var. Üretim de 1 mv/g seviyesinde.

2011-2014 yıllarında ABD petrol üretimi yıldan yıla %15 arttı. Üretim 2019’a kadar 10 yılda iki misline çıkarak 6 mv/g’den 13 mv/g’e çıktı. Energy Aspects’e göre seneye kuyulardaki üretim düşüşü hızlanacak. Geçen sene, ilk defa, her yeni kuyudan üretilen ortalama petrol hacminde düşüş vardı.

İstihdam eksiği de jobs-to-workers 20,000 kişi seviyesinde. Kuyu açmak %30 daha pahalıya mal oluyor. 2023’te %12 daha da yüksek maliyet bekleniyor. Ortalama şeyl kuyusu 7.3 milyon $’a mal oluyordu 2019’da. Şimdi 9 milyon $. 100 feet kazma maliyeti 2020’deki 75.000$’dan 100.000$’a çıktı.

Şeyl ekibi kazancının eskiden 100%’ünü tekrar yatırıma ayırıken, şimdi bu oran %40-50 civarında. Bununla yılda %0-5 büyümesi bekleniyor.

23 Aralık 2020

ABD’de 900 milyar $’lık destek paketi onaylandı. Fakat Trump reddedince petrol düşüş kaydetti. JPMorgan’a göre teşvik paketi ABD’nin çeyreklik büyümesini -1%’den %0.5’e yükseltiyor. Yasa 5000+ sayfa fakat kimsenin okumasına izin verilmeden 2 saatte oylamaya geçilmiş, AOC’ye göre

Çin’in petrol üretimi 2020’de 3.87 mv/g olabilir. 2019’a göre %1.6 daha yukarıda.

Elon Musk, Apple açıklaması üzerine “monocell elektrokimyasal olarak imkansız, maksimum volt 100 kat daha düşük, belki de hücreleri birbirine bağlıyorlardır. Tesla zaten Demir Fosfat pilleri Şangay’daki üretiminde kullanıyor” yazdı. Ayrıca en kötü zamanında Tim Cook’un randevu vermediğini de yazdı.

AB’de 2020 başında iş programında hidrojen geçmezken neden bir anda öne çıktı? Temel amaç fosil yakıt üreticilerini oyuna çekmek veya onlara kapı açmak diyor bu site

Oxford PV %29.2 verimlilikli güneş hücresini duyurdu. Silikon üstüne perovskit. 35 kg perovskit tonlarca silikonla aynı enerjiyi üretiyor. 2022’de bu tip hücreleri üreten ilk şirket olmak istiyor. %30 üstü hedefte

İlgili enerji paketinde yer alan elektrik sistem modellemesi konuları. Şebekeye fiziksel ve siber olayları analiz ve öngörme yetenekleri gibi şeyler de gelmiş. (Sec 1310)

Ford CEO’suna göre Tesla’nın karlılığı araç satışından değil, diğer üreticilere sattığı yakıt kredilerinden geliyor. Yani ürettiği elektrikli araçların politikada belirlenen kredilerini satıyor.

QuantumScape’in artışı devam ediyor. Ya gerçekten önümüzdeki dönemde bu lityum pil üreticisini konuşacağız ya da biraz şişirildi. Bir ayda %300 değer kazandı. 15 dakikada %80 şarj olan tek katmanlı -30C’de çalışan lityum pil

FBI’a göre beyaz ırkçılar, ABD’de elektrik istasyonlarına saldırı planlıyorlarmış.

Altın madenciğiliğinde emisyon yoğunluğu 2030 gibi %35 düşebilir.

Japonya’daki 3757 hidrojenli arabanın çoğu devletinmiş. Fiyat 68000$, diğerleri de zenginlerin. Diğer hidrojen istasyonları günde 3 araç görürken , zengin semtler 30’a yakın görüyormuş. 116 metrelik Suiso Frontier hidrojen gemisi de 2021’de Avustralya’dan Japonya’ya hidrojen taşıyacak. 850 km araç hidrojen yakıtı 6776 yen 67 $ gibi.

2020 yılında Latin Amerika’daki en önemli enerji haberleri

Norveç anayasa mahkemesi , Barents denizinde petrol aranmasını anayasaya aykırı bulan Greenpeace başvurusunu reddetti.

21 Aralık 2020

Brent yeni ve daha hızlı yayılan covid mutantı ile düştü. 16 milyon İngiliz evlerinde kalacak ve Avrupa’da bir çok uçuş da iptal oldu. Ekimden bu yana %33 artan petrol bu sabah %3 düştü. Haftasonu OPEC+ toplantısında, daha çok ve aylık toplantılar ile hızlı müdahale çıktı. ABD’de 900 milyar $’lık harcama paketinde de uzlaşıldı. Sinyaller çelişkili

Ekim’de tüm hedge fonlardan 55 milyar $ çıkış olmasına rağmen emtialara 4.3 milyar $ para girişi olmuş. Pierre Andurand’ın fonu bu sene %152 artmış. Fakat emtialardan son yıllarda 130 milyar $ çıkış olmuş. Emtia yeni bir boğa marketine girebilir 2021 2.çeyrekte’de

ABD’nin yeni harcama paketine bağlı “2020 Enerji Yasası“‘da geçmiş. Enerji ArGe’sine 35 milyar $ ve açık deniz rüzgar, güneş’e üretim vergi kredilerinin devamı da onaylanmış.

Demir cevherinde, Brezilya’da toprak kayması sebebiyle bir işçi ölünce madendeki aktiviteler en az 7 gün durduruldu ve fiyatlar bugün de yükselişte

Çin’de çevrimiçi alışveriş 2018’de 9.4 milyon ton paketlemeye sebep oldu. 2025’te Greenpeace’e göre bu rakam 2025’te 41 milyon tona çıkacak.

Boston danışmanlık grubu (BCG) Çin’in 2060 net sıfır yol haritasını modellemeye çalışmış. 2013’ten beri Çin’in emisyonları %8 artıyor. Çin küresel emisyonların %20sinden sorumlu. 2019’da 1000$ GSYİH için 1 ton CO2 emisyonu var.Küresel ortalama 0.4 ton. Çin’in çelik ve çimento sanayi küresel üretimin %50si ve emisyonların %17si.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansına göre bu sene 4284 MW 6 reaktör emekli oldu, 5 tane 5521 MW reaktör devreye girdi. 3 yeni inşaat başladı(3356 MW)

Çin’in Avustralya kömürünü politik sebeplerden yasaklaması sonucu Çin’de elektrik kesintileri gözleniyor. Birçok termik santral yüksek verimlilikten dolayı Avustralya kömürüne muhtaç. Çin’in 4 bölgesinde gece sokak lambaları kapanıyor ve asansörler de çalıştırılmıyormuş. Kasım’a kadar termik elektrik üretimi %6.6 artarken, Çin’in kömür üretimi %1.5 artmış

Biden, Demokratlar senatoda çoğunluğu sağlayamadığı için 2trilyon$’lık temiz enerji devrimini en az 2 yıl kısmen başarabilir. Bürokratik ve Başkanlık kararları ile gidebileceği bir yer var. FERC, EPA ile bazı kararlar alabilir. Nükleer konusunda da iki partinin desteklediği bir tasarı var.

Çin ulusal petrol şirketi CNPC’ye göre Çin’in petrol talebi 2030’da 14.86 mv/g ile zirve yapacak. Çin petrol ürünleri piyasası 2050’ye kadar arz fazlası verecek. Çin’in rafineri kapasitesinin 2019’daki 17.2 mv/g’den 2025’te 20 mv/g’e ulaşması bekleniyor. Pet-kim talebi de 2020’de %18.7’den 2050’de %37.3’e çıkacak. Çin yerli hampetrol üretimi de 4 mv/g’de kalacak.

Doğalgazda ise Çin’in 2000’den 2020’ye talep büyümesi yıllık ortalama %13.6ydı. Yani yılda 14.6 milyar m3. 2020’den 2050’ye elektrikte gaz kullanımı tüm gaz talep artışının %46’sı olacak. Gaz talebi 2035’de 600 milyar m3’ten 2050’de 670 milyar m3’çıkıyor. İç üretim de 300’den 350 milyarm3’e…

AB, 2030’a kadar ki emisyon düşüşünün önemli kısmını olgun ve erken uygulama sürecindeki teknolojilerle başarabilir. Isı pompaları, elektrikli arabalar. 2030’a kadar AB emisyon azaltımı daha fazla elektriklendirme(%47= ve enerji verimliliği (%17) ile sağlanabilir.

Irak’ı 2021 taslak bütçesinde KRG’nin 250,000 v/g petrolü Irak petrol şirketi SOMO’ya vermesi öngörülüyordu. Ama bu petrolün ticaret hakkı mevcutta 5 ticaret firmasına borç karşılığı verildiğinden teslim edilemeyecek. Irak’da bu kısmı KRG’ye ayrılan bütçeden düşecek. Irak’a göre KRG, 5-7$/v daha ucuza petrol ihraç ediyor.

Çoğu iklim değişikliği konusunda 23 ilginç makale

4 Aralık 2020

IEA Enerji Verimliliği 2020 raporu, IEA’den hiç alışık olmadığımız bir şekilde kötümser. İklim hedeflerine varmak için gerekli %3 yıldan yıla enerji yoğunluğu iyileşmesi en düşük seviyelerde. Ayrıca enerji yoğun sektörler krizden daha az etkilenmiş gözüküyor. Yatırım da düştü. kötü.

AB bütçesi, doğu Avrupa ülkelerinin(Macaristan,Polonya,Bulgaristan,Slovakya,Çekya) 2030 emisyon hedefi için daha çok para istemesi ile sallantıda. AB 2030’a emisyonlarını %55 azaltmak istiyor.

Danimarka 100bin varil/gün petrol üretimi ve 3 milyar m3 gaz üretimi olan ama son aldığı kararla yeni petrol-gaz arama ihalesi artık yapmayacak bir ülke. Sebep iklim liderliği

OPEC+ anlaşması sonucunda ne oldu. Ay ay tekrar görüşecekler. Bir de üretim kesintisinde kademeli düşüş olacak gibi.

Crop Monitor’e göre Türkiye’de durum uygun. Bu rapor kuraklık raporları ile dengeli okunmalı

İngiltere’de elektrik kapasite sorunu duyurusu sonrası 3 santral 999£/MWh fiyat teklif etmiş. Ulusal şebeke de ikisini çalıştırmayacağım deyince üçüncü fiyatı 652£’a düşürmüş.

Oxford Energy’nin Çin’in 2060 karbonsuzluk hedefini incelediği raporuna göre detay bir çalışma yok, sadece bir hedef var. Gelecek 5 yıllık planı görmek gerekecek. Ayrıca 2030’a kadar vaktini kullanıp herşeyi 2030 sonrasına bırakması da olası. Olsun yine de bir adım diyor OE.

Brent draması devam ediyor. Dated Brent, yani yükleme tarihi belli kontrat bir süredir düşen üretim sebebiyle bir başka petrolü de sepete katmaya çalışıyordu. WTI Midland, yani bildiğimiz WTI’da sepete eklenebilir. ABD 2015’te ham petrol ihracat yasağını kaldırmıştı.


Petrol fiyatları düşerken ABD’de gaz fiyatları yükseldi. ABD şey üretimi düşünce doğalgaz üretimi de düştü. Mart-Haziran’da ham petrol üretimi %20 düşerken, doğalgaz üretimi de %10 düştü. Petrol üretimine odaklı Permian,Bakken,Eagle Ford alanları gaz üretimindeki %80 düşüşten sorumlu

İngiltere de ısıtma sektörü 2016’daki toplam sera gazı emisyonlarının %37’sinden sorumlu. Isı pompaları ile ısı üretimi bir kombiden %30 daha az emisyon yoğun (gCO2/kWth). Hidrojenli kombi mi, ısı pompaları mi hibrit ısı pompaları mı mevcut kombilerin yerini alacak?

Biden iklim değişikliğini politkaların merkezine almak konusunda ciddi. Sadece İklim temsilcisi John Kerry’nin atanması değil, Asya temsilcisi de atayacak .ABD’de 3.çeyrek depolama kapasite artışı 476 MW oldu. Fakat eğer adımlarda ciddi isek küresel olarak petrol ve kömür talebi halihazırda zirveyi geride bırakmış, doğalgazda 2025 gibi zirve görüyor olması lazım