6 Ocak 2020

Bu sene bir çok lüks elektrikli araba göreceğiz. Ama hepsi Tesla’nın 2006 yılındaki “gizli planını” takip ediyor. Spor arabalar yap, kazandığın para ile daha ucuz araba yap, oradan parayla da daha ucuz arabalar yap. Tesla’nın yakın dönem hedefi 25000$’lık arabalar.

Suudi Arabistan, OPEC+ da anlaşma olmayacak galiba denirken, tek başına Şubat-Mart arası 1 milyon varil/gün kesinti yapacağını duyurdu,üretimi 8.1mv/g olacak. Petrol bakanı dengeleyici üretici rolünü reddetti. Rusya ve Kazakistan üretimi arttıracak, Novak : “sektöre yeni yıl hediyesi” dedi.

Asya talebini karşılamak için tacirler Aralık ayında yüzen stoklardan satışı hızlandırdılar. Nisan’dan beri yüzen stok seviyeleri en düşük noktada. Yüzen stoklar 149 milyon varilken, geçen ay 64 milyon varildi. 2018-2019’da bu rakam 20 milyondu. OPEC

Karbon fiyatları 34€/tonu aşarak rekor kırdı.

Güney Kore’ye 4-8 Şubat’ta teslim edilecek LNG kargosu fiyatı 20.8$/mmbtu ile rekor kırdı. Trafigura bu fiyata Gunvor’dan satın aldı. Daha önceki yüksek fiyat 14 Şubat 2014’te 20.2$/mmbtu

“Radikal çevreciler Yeşil Mutabakat, karbon vergileri ve Paris iklim değişikliği önerileri ile”…”Fransızlar, kirli diye Houstonlı Nextdecade ile 20 yıllık 7 yıllık kontratı yapmadı/durdu”.. bu sözler petrolde yıllarca OPEC görevi yapmış, TRC – Teksas demiryolu komiserinin resmi siteden dünki yazılı görüşü…

Rodyum (Rhodium) fiyatları Mart 2020’deki dip seviyesinden beri %200 artarak 17790$/ons’a çıktı. Sebeplerden biri Güney Afrika’daki maden sorunları, diğeri Avrupa ve Çin’deki daha katı araba emisyon kuralları. Katalitik konvertörlerde daha fazla rodyum kullanılıyor. Yılda 1 milyon ons araba egzoslarında kulanılıyor. NOX emisyonlarının giderilmesinde önemli

BP yeşilci olabilir ama %20 ortak olduğu Rosneft ve Igor Sechin Arktik’te 134 milyar $’lık petrol üretim projesine başlıyor:Vostok petrol projesi. 6 milyar ton petrol üretilecek. Trafigura da %10 hisse sahibi. 400,000 kişinin yaşayacağı 15 şehir kurulacak.

Muhafazakar bir ABD anayasa mahkemesi Biden yönetiminin iklim politikası için ne anlama geliyor.

Çinli pil katodu üreticisi GEM, Endonezya’daki nikel ve kobalt projesindeki payını %36’dan %72’ye çıkardı.

Pemex, Meksika petrol devlet şirketi senede 10 milyar $ kaybediyor ve gelecek yıl 15 milyar $’a ihtiyacı olabilir.

Norveç’te elektrikli araba satışlarının payı %54 oldu.

9 Aralık 2020

Beklenen IEA raporları :
* 9 Aralık Nükleer Ajansı ile Elektrik üretim maliyetleri
* 14 Aralık Elektrik 2020
* 15 Aralık Petrol piyasası raporu
* 18 Aralık Kömür 2020

SaxoBank’ın 2021 için 10 sıradışı öngörüsünde, Amazon’un Kıbrıs’ı alması, Çin’in yeni dijital para biriminin tektonik sarsıntılara yol açması, füzyon enerji ile enerji bolluğu oluşması, güneş panellerinden dolayı gümüş fiyatının artması vs. var.

Kuzey Amerika’da kış sonunda doğalgaz arz durumu/sıkışıklığının öncü göstergesi olan Mart-Nisan farkı negatife düştü. “Kışı depolar dolu bir şekilde bitirebiliriz”. Mart ayı fiyatı 2.419$/mmbtu, Nisan 2.428$… Yani Mart’ta fazla ABD LNGsi olabilir mi?

Irak paraya sıkışmış ve ileride yükleyeceği petrolü bugünden satacak önödemeli kontrat ihalesi yapmıştı. Çin devlet şirketi Zhenhua, ayda 4 milyon varil petrolü alacak. 1 yıllık ön ödeme yapacak. Bugün ki para ile 2 milyar $. 2013’te de Vitol ve Glencore, Rusya’dan 10 milyar $ ön ödemeli petrol almıştı. ZhenHua, “Çin’i canlandır” demekmiş.

AB 2030’da 30 milyon sıfır emisyonlu aracın yollarda olmasını planlıyor. Plan bu hafta yayınlanacak. Ulaşım AB emisyonlarının %30’u, bunun %72si de yol taşımacılığı. Geçen sene Avrupa’da 1.8 milyon elektrik/elektrikli hibrit vardı. Mevcut 200,000 şarj noktası 3 milyona çıkacak ve 1000 hidrojen dolum istasyonu.

İngiltere, ABD’nin 2035’de elektrik sistemini dekarbonize etme planına denk bir plan oluşturmak zorunda. İklim Değişikliği Komitesi bir “devrim”-silen süpüren bir değişim gerektiğini söylüyor. 2033’de yeni kombi satışları yasaklanmalı, günlük et ve süt tüketimi azaltılmalı. Et tüketimi 2050’de %35 azaltılmalı. Çelik ve çimento 2035-2040 gibi sıfır emisyona yaklaşmalı. Yılda 50 milyar pound lazımmış.

Shell’de birkaç temiz enerji yöneticisi, şirket stratejisinin açıklanmasına haftalar kala istifa etti. Kısaca şirketin enerji dönüşümü konusunda yeteri kadar hırslı olmadığı sebep olmuş olabilir. Gaz çok önemli, geçiş yakıtı, yenilenebilir de 2030 sonrası denmiş olabilir.

Dünyanın en büyük petrol ticaret şirketi Vitol, Brezilya’da rüşvet verdiğini kabul etti. Ayrıca Ekvator ve Meksika da da. “Altın rakam” karşılı Vitol yöneticisi Petrobas traderlarına para ödemiş. Altın rakam ise ihaleyi kazandıracak rakam. Parayı danışmanlık ve piyasa istihbaratı olarak aktarıyormuş.

Alman enerji şirketi EWE 2035’de iklim nötr olmayı planlıyor. Kömürden çıkıcak, 7 milyar € yatırım yapacak yarısı yenilenebilir, şebeke,hidrojene. Zaten üretiminin %95’i yeşil kaynaklardanmış.

İngiltere’de düzenleyici kurum Ofgem’daha önce yıllık %7-8 yatırım getiri oranı verdiği National Grid ve SSE’nin getiri oranını 5 ay önce 3.95% açıklamıştı. Şimdi %4.3’e geri çekmiş. Kurum daha önce 25milyar£ olan yatırımları 30’a çekti, bir 10 daha da verebilir, yeter ki şebekeler yeşil olsun.

Almanya’da 11 taş kömürü santrali 2021’de emekli edilmek için €317 milyon almış. Ama analize göre 300 MW’ın üzerindeki 7 santral zaten yılda 200 milyon € zararla çalışıyor.

18-19 Kasım 2020

Birleşik Arap Emirlikleri yaklaşık 4 milyon varil/g (mv/g) üretim yapabilecekken, OPEC+ kararları ile 1.4 mv/g kapasitesini kapattı. Ekimde OPEC’in JMMC toplantılarına da katılmadı ve OPEC üyeliğinin faydalı olup olmadığını sorguluyor.

ABD’de Meksika Körfezi (GoM – Gulf of Mexico) 2008’den beri en düşük üretimini gördü. Son dönemde 2 mv/g üretim hızla 1 mv/g sınırına düşüyor. sebep kasırgalar

daily crude oil production outages in Federal Offshore Gulf of Mexico

2020’de dünya petrol talebi %9 düşerken, Çin’in ithalatı 12 mv/g e, yıldan yıla talep artışı da %3.6’ya yaklaşacak.IEA’e göre küresel talep 2019’da 100.1 mv/g’den 2020’de 91.3 mv/g’e düşecek. Talebin gücü de Rusya’dan Ocak teslim ESPO Brent ham petrol fiyatlarındaki 5 aylık yükseklik. Çin alıp stokluyor.

Reuters Graphic

Havaalanlarında trafik nasıl değişti. Eurocontrol bunları havaalanı bazında gösteriyor.

Çin’in enerji haritası Baker Institute’dan.

Çin bu hafta Shangai uluslararası enerji borsasında bakır gelecek kontratlarını -yuan bazında başlatacak. Londra temelli Metal borsasına meydan okuma sayılır.

İngiltere iki aşamalı plan ile petrol ve dizel araçların satışını yasaklayacak. Adım 1’de petrol ve dizelde yeni araç satışı yasaklanacak-2030. Adım 2’ye kadar elektrikle önemli mesafe giden benzin/dizel araçlar(PHEV) satılabilecek. 2035’de ise yeni araçlar egsozdan sıfır emisyonlu olacak.

BMW Almanya’da elektrikli araba ve parçalarını üretirken, içten yanmalı motor ve parçalarını İngiltere ve Avusturya’ya havale edecek. Elektrikli araba üretimi de bir ülkesel güç gösterisi.

Hindistan yılda 1 milyar ton’a yakın kömür tüketiyor. Bunun 756 milyon tonunu üretebiliyor. Ortalama kalorifik değer de 4000 kcal. Hindistan’da tren ile taşıma maliyetleri de çok yüksek.

Biden kabinesindeki atamaların petrol-gaz sektörü ile ilişkisi tartışma koparıyor. Dışarı sızan veya sızdırılan bilgilerde atanacak kişiler ile ilgili “iklim değişikliği konusunda hevesli mi?” (climate ambitious) soruları soruluyormuş.

Freightos Baltic Global Container Index(FBX), 12 büyük küresel konteyner güzergahlarının ağırlıklı ortalaması 1 Temmuz’dan beri %30 artmış. Çin’den ABD’de doğu yakasına Temmuz’dan bu yana %42 artış görmüş. Harpex Shipping Index, gemi kiralama rakamları da iki misline çıkmış

Reuters Graphic

Alman Anayasa Mahkemesi, açık linyit ocağının genişlemesinin köylerinin ve yerleşimlerin relokasyonuna sebep vereceğinden dolayı itiraz eden köylülerin talebini reddetti. Mahkeme önce alt mahkemeye başvurmaları gerektiğini söyledi.

Almanya 3 milyar euro elektrikli değil ama temiz hareketliliğe(araç dönüşümüne) para ayıracak. 1 milyar euro ile şimdi 9000€/araba olan elektrikli araba desteğinin 2025 sonuna uzatılmasına, 1 milyar € eski kamyonların modern motorlarla değiştirilmesine, 1 milyat €’da “gelecek araba sanayisi fonuna” ayrılacak.

Avrupa’da rafinerilerde kapanan/satılan kapanana/satılana…

İngiltere net sıfır karbonda SMR – küçük parçalı nükleer için 2 milyar pound harcayacak. 440 MW ve 60 yıl çalışabilecek ünitelerde 2050’ye kadar 16 tane kurmak isteyen var(Rolls Royce). İlk SMR 2029’da 2.2milyar pounda devreye girip, 5 taneden sonra maliyet 1.8milyar pound’a düşecek

İngiliz Başbakanı Boris Johnson’un FT’da yazdığı “Artıl yeşil bir iyileşme planlama zamanı” yazısında İngiltere’yi Rüzgar’ın Suudi Arabistan’ı,hidrojene 500milyon pound,SMR,elektrikli araçlara 2.8 milyar pound ve 2030’da yeni benzin ve dizele yasaklama, 1milyar pound enerji inovasyon fonu da var.

BBC’de yukarıdaki plana 10 maddede eleştiri vermiş. 27 milyar pound yollara, SUVlere, uçaklara, şehirlerarası yollara, uluslararası fosil projelere desteğe, yeni kömür projelerine, tarıma, et tüketimine birçok alanda eleştiri var.

Son 15 yılda Brüksel(AB) altı defa AB sanayisinin rekabetçiliği için strateji belirlemiş. Buna rağmen AB rekabetçiliğini kaybediyor.Avrupa sanayisinin küresel piyasadaki payı 2005’teki %25’ten 2018’de %18.7’ye düşmüş.AB GDP’sinin %20si, ihracatının %80’i ve 35 milyon istihdam.

Hangi ülke hangi yılda içten yanmalı motorları devre dışı bırakıyor?

Image

İngiltere’nin planının detaylı analizi Simon Evans’ın tweet dizisinde. Isı pompaları mevcutta yılda 26000 adet kuruluyor. Hedef yılda 600000/yıl 2028’e. Fakat tüm bunlar hedefe ulaşmanın sadece %55’ymiş.

21 Mayıs 2018

ABD Başkanı Trump, Nato müzakerelerinde doğalgazı gündeme getirecek. BNEF (Bloomberg New Energy Finance) elektrikli araç görünümü yayınlandı. Petrol de uzak vadeli kağıt-opsiyonlarda yukarı yönlü hareketlilik yakın dönemden fazla. Malezya’da yeni başbakan düşük petrol fiyatları döneminde gelen vergileri kaldırıyor. Elektrik üretim varlıklarının değeri için gaz fiyatları çok önemli. Timera Avrupa’da 20-30 bcm daha elektrik için gaz talebine sıcak bakıyor gibi. Bu hafta ABD kongresi Dodd-Frank düzenlemelerini geri alacak gibi.

Özetler

BNEF elektrikli araç görünümünü yayınladı. 2040’da yeni satışların %54’ü, lityum pil fiyatları 2030’a %70 düşer, 2040’da 8 mv/g petrol talebinin yerini alır.

Petrol fiyatları yükseliyor olsa da 2020 tarihli kağıt petrolün yükselişi yakın vadeliden daha yüksek. 5 yıl ileri gelecek vadeli Brent %11 değer kazanırken hemen teslimler %6.8 kazandı. Cuma günü 2020 vadeli 130$/v opsiyon (call) 2000 adet el değiştirdi.

Kolombiya’da 27 Mayıs’ta seçimler var. Ocak 2015’te üretimi 1.03 mv/g’ü görmüş sonra da düşmüştü. Geçtiğimiz aylarda 0.85 mv/g’ü gördü. 6 defa ertelenmiş petrol ruhsat ihalesini bu sene ikinci yarıda yapmayı planlıyor.

[Rapor] İletim altyapısı için kamunun (halkın) güvenini kazanmak önemli, o zaman şirketleri halkın güvenini kazanacak prosedürleri yerine getirecek şekilde teşvik edelim. FSR raporu olmasa ciddiye almazdım

Malezya petrol sektöründe, 2015’te düşen petrol fiyatları sebebi ile konulan %6 mal ve hizmet vergisi yeni Başbakan Mahathir Mohamad(92 yaşında) tarafından kaldırılacak. Yakıt sübvansiyonlarını da geri getirecek. Petronas’a çok iş düşecek.

Nijerya’nın ilk çeyrek GDP artışı %1.95, petrol üretimi de 2 mv/g’e ulaştı. GDP’sinin %10’u petrol

Elektrik üretim varlıklarının değeri için gaz fiyatları çok önemli. Timera’ya göre düşük fiyat riski daha yüksek. Kömür fiyatları düştükçe tüketilen gaz miktarı düşebilir. Karbon ve kömür fiyatlarına göre 20-30 bcm daha kömürden gaza geçiş-gaz talep artışı olabilir.

Kamerun yüzer LNG ile sıvılaştırdığı ilk LNG kargosunu Galicia Spirit ile Çin’e gönderiyor.

Drax grup, İngiltere’de BECCS (biyoenerji ile karbon tutma depolama) da bir biyokütle yakan üniteden çıkacak CO2’yi tutup depolayacak. 400,000 pound harcayacak.

Demir cevheri piyasasında yüksek tenörlü cevher ve düşük tenörlü cevher piyasası ayrıştı. Son 5 yılda yüksek tenör %9 daha yüksek fiyatlıyken, 2017’de %23 daha yüksek fiyatlanıyor. Düşük tenör de %17 daha düşük. Sebep büyük fırınlar ve Çin’deki üretim düzenlemesi.

[FT$] Bu hafta ABD kongresi, 2008 ekonomik krizi sonrası çıkarılan Dodd-Frank finansal reformlarını geri alan bir kanun geçirebilir.

Romanya’da 1990’dan 2017’ye rafineri kapasitesi 32 milyon ton/yıl’dan 13.7 milyonton/yıl’a düşmüş. Petrokimya kapasitesinin de %12.87’si işletmede.

Mercedes, Fransa Hambach’da elektrikli araba yapmak için 589 milyon $ yatırıyor. 2025 gibi satışlarının %15-25’i elektrikli olmasını umuyor.

[Rapor] IEA’e eleştirel yaklaşan çevreci ekip, iklimde IEA’in emisyon düşüşlerinin önemli kısmını non-OECD’den olacağını öngördüğünü ve WEO’yu yazan en az iki uzmanın petrol şirketlerinin çalışanı olduğunu yazmış. ES-4’e bakılır. Önerileri “Paris’e sadık kal, ona göre senaryo hedefi yap”

10 büyük petrol şirketi dünyadaki derin deniz petrol aramacılığının %70’i. Petrol fiyatları yükselse de şirketler açık deniz petrol arama işinde o kadar heyecanlı değil. Meksika körfezinde 3 yıl önce 500 milyon $ alan ruhsat ihalesi geçen sene 275 milyon $, geçen ay da 125 milyon $’ı buldu.

İngiltere’de elektrik ve hibrit arabalar tüm araç stoğunun %1.4’ü. Yeni satışların %4.7si. Geçen sene toplam araba satışı 2.54 milyon araçtı. 2040 elektrikli araba hedefini az görenler var.

ABD başkanı Trump, doğalgazı NATO görüşmelerinin bir parçası yapmak istiyor.

Grafikler

BNEF Elektrikli araba görünümü grafikleri (BNEF)

Elektrikli otomobillerde malzeme talebi (lityum pil)

Elektrikli otobüs ve dizel otobüs kıyaslaması