8 Aralık 2020

Çin’de kömür şirketi battı, Başkan yardımcısı sert tepki gösterdi. Fakat dünyanın en büyük lityum üreticilerinden Tianqi Lithium, 2 sene önce Şili’de rakip Sociedad Quimica y Minera(SQM)’yı satın almak için aldığı 4 milyar $’ın Kasım sonu ödemesi gereken 1.9 milyar $’ını ödeyememiş. SQM’i satın aldığında lityum karbonat 17000$/tondu. Şimdi arz fazlasından fiyatlar %70 düştü.

Bir grup büyük enerji şirketi (Orsted,İtalya Snam,İspanya İberdrola, Suudi ACWA, Çin Envision) yeşil hidrojen fiyatını 2$/kg altına getirmek için güçbirliği yaptı. MEvcut kapasiteyi 50 kat arttırarak 2026’da 25 GW hidrojen üretim kapasitesi hedefliyorlar. Şu anda yeşil hidrojen 3.5$ ila 8 dolar arasında değişiyor. AB en az 40GW yeşil hidrojen kapasitesi istiyor (2030). Snam gelecek 4 yılda 7 milyar € yatıracak. “Hidrojenin Airbus”‘ı denmiş.

Glencore 1974’te kurulmuş 42.5 milyar $ emtia ve maden şirketi, yeni CEOsu güney Afrikalı 45 yaşındaki Gary Nagle. DRC’deki maden işinden dolayı ABD makamlarının incelemesinde. 2018’de başlamış, 3yıl sürer.Glencore sera gazı emisyonlarını 2050’de netsıfıra düşürme taahütü verdi. Kömür vergi öncesi kazancın %10’u, gelirin %5i. Giden CEO Glasenberg hala şirketin %9.1’ine-4 milyar $lık hisseye sahip.

Perşembe günü AB komisyonu AB pil direktifinde yeni bir güncelleme bekliyor. AB’de pillerin satmak isteyenler daha sert çevre standartları ile yüzleşecek. AB komisyonuna göre lityum’un geri dönüştürülme verimi %50. Brüksel madenciliği daha fazla teşvik etmek yerine daha fazla geri dönüştürülmüş lityum istiyor. AB yeni düzenleme ile pillere “ikinci hayat”(şebeke)

BAE’nin ilk nükleer ünitesi Barakah 1.ünitesi 100% güce, 1400 MW’a erişti. Kore tasarımı APR1400 reaktör 2012’de inşaata başlanmış 2018’de tamamlanmıştı. 2. ünite Temmuz’da tamamlandı, 3 ve 4. üniteler %93 %87 tamamlandı.

Çin ve Avustralya arasındaki gerginlik, hem Çin iç piyasa kömür fiyatlarını hem de deniz aşırı kömür fiyatlarını uçurdu. Avustralya yerine Endonezya ve Güney Afrika kömürlerinin fiyatını arttırdı. Ocak’ta 9.49 milyon ton olan Avustralya’dan kömür ithalatı şimdilerde 695,000 tona düşmüş.

İngiltere’de haftasonundan bu yana elektrik sistem uyarıları bitmedi. Normalde düşük talebin olduğu Pazar akşamı bile fiyatlar 470$/MWh ‘e çıktı. Talep soğuklarla arttı ve rüzgar da çok düşük seyrediyor. 10 Aralıkta da EDF’in planlı grevi başlıyor. İngiltere elektriğinin %8’ini Avrupa bağlantılarından alıyordu.

Çin finansal düzenleyici kurumu Bank of China’ya 7.7 milyon $ ceza yazdı. Negatif WTI fiyatlarının olduğu 20 Nisan’da müşterileri 1 milyar $ kaybetmiş. Bankanın ürünü olan” Ham petrol hazinesi” binlerce küçük yatırımcı çekmişti, fiyat eksi olunca da üzerine para vermek zorunda kalmışlardı.

Alman şebeke operatörü Amprion gelecek 10 yılda elektrik şebekesine 24 milyar € yatıracak. Bu daha önce planlanandan 9 milyar € daha fazla. 5 milyar € iki açık deniz rüzgar parkını bağlamak için, bir de 2.5 milyar €’ya doğru akım hattı. Almanya’da 4 iletim operatörü var : Tennet, 50Hertz,Amprion,TransnetBW. Tennet 30-35 milyar € yatıracak. .

Almanya’nın kendi içinde de lityum yarışı hızlanıyor. Ülkenin doğusundaki Erz dağlarındaki Zinnwald madeni tünellerinde büyük Lityum rezervleri bulunabilir. Diğer rakip ise jeotermal enerji. Eğer pilot proje başarılı olursa yılda 1500 ton lityum karbonat da jeotermalden gelecek

Dünya liderleri 12 Aralık 2015’te imzalanan Paris İklim anlaşmasının 5.yılı için sanal olarak bir araya gelecek. Biden katılmıyor çünkü “aynı anda tek başkan olur” prensibi ile. 2050’de net sıfır hedefi için ABD’nin emisyonları 2030’a kadar %43 kesmesi lazım.

Petrobras gelir olarak Brezilya’nın en büyük şirketi. Diğer petrol şirketleri gibi değil, “bizim bir kimlik krizimiz yok, biz hala bir petrol şirketiyiz” diyorlar. Borç-özsermaye oranı 1.81, Exxon’da bu 0.38, Shell’de 0.69. Covid sebebi ile biraz sarsıldı ve borcu 91 milyar $’dan 79.5 milyar $ a düşebildi (1 çeyrekte). Brezilya elektrik üretiminin %80’i yeşil. 2023’te tüm enerjide %45’i yeşil olacak.

18-19 Kasım 2020

Birleşik Arap Emirlikleri yaklaşık 4 milyon varil/g (mv/g) üretim yapabilecekken, OPEC+ kararları ile 1.4 mv/g kapasitesini kapattı. Ekimde OPEC’in JMMC toplantılarına da katılmadı ve OPEC üyeliğinin faydalı olup olmadığını sorguluyor.

ABD’de Meksika Körfezi (GoM – Gulf of Mexico) 2008’den beri en düşük üretimini gördü. Son dönemde 2 mv/g üretim hızla 1 mv/g sınırına düşüyor. sebep kasırgalar

daily crude oil production outages in Federal Offshore Gulf of Mexico

2020’de dünya petrol talebi %9 düşerken, Çin’in ithalatı 12 mv/g e, yıldan yıla talep artışı da %3.6’ya yaklaşacak.IEA’e göre küresel talep 2019’da 100.1 mv/g’den 2020’de 91.3 mv/g’e düşecek. Talebin gücü de Rusya’dan Ocak teslim ESPO Brent ham petrol fiyatlarındaki 5 aylık yükseklik. Çin alıp stokluyor.

Reuters Graphic

Havaalanlarında trafik nasıl değişti. Eurocontrol bunları havaalanı bazında gösteriyor.

Çin’in enerji haritası Baker Institute’dan.

Çin bu hafta Shangai uluslararası enerji borsasında bakır gelecek kontratlarını -yuan bazında başlatacak. Londra temelli Metal borsasına meydan okuma sayılır.

İngiltere iki aşamalı plan ile petrol ve dizel araçların satışını yasaklayacak. Adım 1’de petrol ve dizelde yeni araç satışı yasaklanacak-2030. Adım 2’ye kadar elektrikle önemli mesafe giden benzin/dizel araçlar(PHEV) satılabilecek. 2035’de ise yeni araçlar egsozdan sıfır emisyonlu olacak.

BMW Almanya’da elektrikli araba ve parçalarını üretirken, içten yanmalı motor ve parçalarını İngiltere ve Avusturya’ya havale edecek. Elektrikli araba üretimi de bir ülkesel güç gösterisi.

Hindistan yılda 1 milyar ton’a yakın kömür tüketiyor. Bunun 756 milyon tonunu üretebiliyor. Ortalama kalorifik değer de 4000 kcal. Hindistan’da tren ile taşıma maliyetleri de çok yüksek.

Biden kabinesindeki atamaların petrol-gaz sektörü ile ilişkisi tartışma koparıyor. Dışarı sızan veya sızdırılan bilgilerde atanacak kişiler ile ilgili “iklim değişikliği konusunda hevesli mi?” (climate ambitious) soruları soruluyormuş.

Freightos Baltic Global Container Index(FBX), 12 büyük küresel konteyner güzergahlarının ağırlıklı ortalaması 1 Temmuz’dan beri %30 artmış. Çin’den ABD’de doğu yakasına Temmuz’dan bu yana %42 artış görmüş. Harpex Shipping Index, gemi kiralama rakamları da iki misline çıkmış

Reuters Graphic

Alman Anayasa Mahkemesi, açık linyit ocağının genişlemesinin köylerinin ve yerleşimlerin relokasyonuna sebep vereceğinden dolayı itiraz eden köylülerin talebini reddetti. Mahkeme önce alt mahkemeye başvurmaları gerektiğini söyledi.

Almanya 3 milyar euro elektrikli değil ama temiz hareketliliğe(araç dönüşümüne) para ayıracak. 1 milyar euro ile şimdi 9000€/araba olan elektrikli araba desteğinin 2025 sonuna uzatılmasına, 1 milyar € eski kamyonların modern motorlarla değiştirilmesine, 1 milyat €’da “gelecek araba sanayisi fonuna” ayrılacak.

Avrupa’da rafinerilerde kapanan/satılan kapanana/satılana…

İngiltere net sıfır karbonda SMR – küçük parçalı nükleer için 2 milyar pound harcayacak. 440 MW ve 60 yıl çalışabilecek ünitelerde 2050’ye kadar 16 tane kurmak isteyen var(Rolls Royce). İlk SMR 2029’da 2.2milyar pounda devreye girip, 5 taneden sonra maliyet 1.8milyar pound’a düşecek

İngiliz Başbakanı Boris Johnson’un FT’da yazdığı “Artıl yeşil bir iyileşme planlama zamanı” yazısında İngiltere’yi Rüzgar’ın Suudi Arabistan’ı,hidrojene 500milyon pound,SMR,elektrikli araçlara 2.8 milyar pound ve 2030’da yeni benzin ve dizele yasaklama, 1milyar pound enerji inovasyon fonu da var.

BBC’de yukarıdaki plana 10 maddede eleştiri vermiş. 27 milyar pound yollara, SUVlere, uçaklara, şehirlerarası yollara, uluslararası fosil projelere desteğe, yeni kömür projelerine, tarıma, et tüketimine birçok alanda eleştiri var.

Son 15 yılda Brüksel(AB) altı defa AB sanayisinin rekabetçiliği için strateji belirlemiş. Buna rağmen AB rekabetçiliğini kaybediyor.Avrupa sanayisinin küresel piyasadaki payı 2005’teki %25’ten 2018’de %18.7’ye düşmüş.AB GDP’sinin %20si, ihracatının %80’i ve 35 milyon istihdam.

Hangi ülke hangi yılda içten yanmalı motorları devre dışı bırakıyor?

Image

İngiltere’nin planının detaylı analizi Simon Evans’ın tweet dizisinde. Isı pompaları mevcutta yılda 26000 adet kuruluyor. Hedef yılda 600000/yıl 2028’e. Fakat tüm bunlar hedefe ulaşmanın sadece %55’ymiş.