Bugün Serkan’ın yorumu var. Brent sepetine Troll’ü eklemeye herkes geçici bir çözüm diye bakıyor. Bilimsel makaleler hızlıca incelendi. Perovskite üst katmanlı tandem güneş pilleri hızlanarak geliyor. Saudi Aramco 2 trilyon $ değer biçse de kendine, 400-500 milyon $ denmiş. Ortalama petrol talep tahmini 25 yılda talepte %20 düşüş öngörüyor. Enerji araştırmalarında açık kaynaklar makalesinde bir çok açık kaynak bağlantısı var. Avrupada özellikle her yeni araba modeli ile, yakıt tüketim değerleri daha da yalan oluyor. Elektrik bir hizmetler paketi, karakteristik olarak ortak kaynak havuzu (CRP) deniyormuş.
Yorum – Serkan Şahin
Aşağıdaki yorum Serkan Şahin’in hafta ortası petrol yorumudur:
“EIA verilerine gore ham petrol stoklarinda 564,000 varillik bir artis var. Son haftalarda gorulen artis yavaslamis gibi gorunuyor. Bunda en buyuk etken dusen ithalat. Ham petrol ithalati 1.21 milyon varil dusmus. Ayrica Cushing stoklarinda da 1.53 milyon varillik dusus var. Gorunuse gore Kuzey Dakota uretimi icin hala uyari canlari calmaya devam ediyor. Dakota Access Boruhatti sonrasi biraz rahatlama gelebilir Kuzey Dakota uretimi icin ama cok da basit olmayacak gibi.
Son gunlerin cok konusulan konusu hakkinda da birseyler soyleyeyim. BFOE blend icerisine Troll uretimini katma planlari konusuluyor. Henuz tum taraflardan onay alinmamis gibi, ancak planlar 2018’de Troll’un eklenmesi yonunde. Troll bir gaz ve petrol sahasi ve rezerv ve uretim olarak gaz uretimi daha goze carpar boyutta. Sahanin uretim degerleri ile ilgili ayrintiya giremeyecegim ancak Troll’un uretilebilir petrol rezervuari %89 oraninda tukenmis durumda. Petrol-su oraninda da gozle gorulur bir artis var. Troll’un rezerv kalinligi az oldugu icin yatay sondajla gelistirmeye gidilmis. Planlara gore sahanin bundan sonraki petrol gelisim programi gaz enjeksiyonu ve yeni yatay sondajlara dayali olacak. Bunun petrol-su oranina etkisi bence olumsuz olur. Norvec gibi bir bolgede bu ciddi bir maliyet demek. Kalan rezerv bakimindan da cok ic acici degil. Benim butun bunlardan anladigim Troll BFOE icin bir gecici cozum. Kuzey Denizi disi petrol turlerini eklememe cabasini ben lojistk ya da finansal olmaktan cok politik goruyorum. Troll yerine eklenebilecek cok fazla petrol turu varken bu sartlarda Troll’u dusunmek BFOE gelecegi icin de bence cok dusundurucu. Bakalim ne karar cikacak sonunda.
“Buradaki gorusler tamamen yazarin kendi gorusleri olup Thomson Reuters ve bagli kuruluslari kesinlikle baglamaz ve goruslerini yansitmaz.”
Bilgiler
FT’nin IPWeek yorumları: Geçen senenin “lower for longer” yerine “bekle-gör” aldı. Edward Morse gibi uzmanlar 70$ test ederken, kar realizasyonlarına da kırılgan fiyat görüyorlar. Petrol fiyat çöküşünde eğlenenler tacirlerdi. Brent’e Troll yetmez diyenler var. Petrol konferans katılımcılarının kapıdaki Tesla ve i8’leri de aslında ilginç bir mesaj olmuş
Brezilya’nın Asya’ya ham petrol ihracatı geçen sene %20 arttı. Asyalı alıcıların son 3 aydaki ortalaması 526bin v/g. Asya’ya giden ham petrol 18 mv/g civarında, bunun 15’i arap körfezinden. Brezilya’da 2025 hedefi 4.5 mv/g üretim. ExxonMobil 4.8 milyar varil petrol eşdeğer rezerv kaybetti, düşen fiyatlardan dolayı. Bilançosal Bir şey.
Enerji araştırmaları açık-yazılım ve açık-veri hareketlerine yetişmek zorunda.ABD NEMS modelindeki verilerinde görülememesinden yakınan makalede, AB’de de politikaların dayandığı modellerin dışarıdakiler tarafından görülmediği yazılıyor. Enerji çalışmaları da açık verilere modellere dayanmalı. Nature’dan..
NatEnergy:Elektrik hizmetleri bir paket (iletim, voltaj, frekans vs). Bu sebeple Common Pool Resource, ortak kaynak havuzu olarak tanımlanıyor. Elektrik tedariği “rival good”-rakip fayda, yani birinin tüketimi diğerlerine kalan tüketimi etkiliyor. Uluslararası araştırmada elektrik bağlantısı için verilen rüşvetlerde std sapma artış ayda 5 fazla kesinti.
NatureEnergy: Denizlerde 4 milyar ton uranyum var. Makalede modifiye karbon elektrotlar ile elektrokimyasal yöntem gelecek vaatediyor. Okyanuslarda geleneksel rezervlerin 1000 katı. 2000Lerin başında Japon araştırmacılar deniz suyundan 1 kg uranyum elde etmeyi başardı. Suya giren yandı o zaman
NatureEnergy:%23.6 verimlilikli monolitik perovskite/silikon ikili güneş hücresinde stabilite de düzelmiş. Anladığım kadarı ile, infrared’e yakın kısım perovskite ile 18.9 mAmper/cm2, altındaki silikon ise daha görünür kısımdan 18.5 mAmper/cm2. Makaledeki vurgu, perovskite stabilitesini bayağı iyileştirdiğini iddia ediyor.
NatureEnergy:Dizel de organosulfur moleküller var, bunlarda yanınca sülfür oxit oluşturuyor, toksik ve arabaların katalitik konvertorleri de zehirliyor. Ülke kuralları 15 ppm altı sülfür şartı koşunca,hydrodesulfurizasyon 30 bar (yüksek basınç) ve 320-380 C2de yapılıyordu.
Makale paralı, özetindeki kısım ilginç: 130,000 araç ile yapılan modelde, gerçek yakıt tüketimleri ve araba kütlesi ile motor kapasitesi arasında %87 korelasyon var. Fakat son yıllarda arabalar bu ilişkiden daha fazla benzin tüketiyor. Yani son yıllardaki araba tüketim rakamları giderek daha da yalan olmuş.
Ortalama uzman görüşü ile önümüzdeki 25 yılda petrol talebi %20 düşecek. Petrol üretimi mi, talebi mi tavan yapacak derken, bu kişi petrol talep belirsizliği tavan yaptı diyor.
Saudi Aramco 2 trilyon $ değer biçiliyordu. Wood Mackenzie ise şirketin 400 milyar $ değerinde olacağını tahmin ediyor. Hisselerin %5’ini satacağından 20-25 milyar $ bir kısma denk gelebilir.
Grafik
ABD ham petrol üretimi ve kule rakamları ve öngörüsü (Spencer Welch, IHS)
Petrol talep senaryoları ve farkları (Financial Post)