20 Ocak 2017 – Serkan Şahin ve Sohbet Karbuz’un yorumları

Sohbet Karbuz‘un yorumu :
LNG nin gemi yakiti olarak kullaniminin yayginlastirilmasi konusu gittikce onem kazaniyor. Dolayisiyla bunkering olarak adlandirilan yakıt ikmali konusunda da yogun bir aktivite gozleniyor. Istanbul kadar nufusa sahip olmayan ama toplam gemi kapasitesi açısından dünya klansmaninda bir numara olan Yunanli armatorler dunya gemicilik pazarinda %18 sahip. Dolayisiyla Yunanistan bunkering konusunda yogunlasmaya basladi. Yunanistan-Kibris ve Italya’da 6 limanda gemilere LNG saglanmasi konusunda Depa’nin koordinatorlugunde 26 ortakla gelistirilen ve AB tarafindan da desteklenen  Poseidon Med II Bunkering projesini takip etmek gerekiyor. Mayis 2017’de Istanbul’da yapilacak 8. Uluslararasi bunker konferansinda LNG basligi bulunmamasi bu yuzden dikkatimi cekti. Uc tarafi denizlerle cevrili ulkemiz bu konuda ne yapiyor bilmiyorum ama arastiracagim.

Gaz uretim merkezini Yamal bolgesine kaydiran Gazprom, Sali gunu 1260 km uzunlugunda olan ve yillik tasima kapasitesi 57.5bcm olan Bovanenkovo–Ukhta 2 boru hattinin acilisiyla aslinda Kuzey gaz iletim koridorunu hayata gecirmis oldu. 4.9 trilyon m3 gaz iceren ve Yamal bolgesindeki en buyuk dogal gaz sahasi olan Bovanenkovskoye sahasinda 391 kuyudan gunluk gaz uretimi de bu koridorla 264 milyon metrekupe cikti. Bu hattin uzantisinin Nord Stream-2 projesini beslemesi tasarlaniyor. Yani Rusya yillardir planladiklarini uygulamaya devam ediyor.

Bunda da cok hakli cunku Avrupa gaz ithalatinda ikinci sirayi tutan Norvec te gaz uretimi ve dolayisiyla ihracati azalacak. Her ne kadar Norwegian Petroleum Directorate (NPD) Norveç’in 2017’de gaz üretiminin geçen sene tahmin edilen 107.9 bcm in üstünde gerçekleşeceğini söylediysede. 2016 yılında 116,8 bcm olan Norveç’in gaz üretimi yeni tahmine göre 2017 yılında 114,5 bcm olacak. 2009 yilindaki Offshore Mediterranean Conference’ta keynote speaker olarak yaptigim konusmamda Norvec’in bugunku durumunu dile getirdigimde Norvec’li bakan bana cok sinirlenmisti. Bugun belki kulagimi cinlatiyordur.

Serkan Şahin‘in yorumu:
“Gecen haftanin EIA stok verilerine gore toplam ham petrol stoklari 2.35 milyon varil artmis. Ben yine her zamanki gibi bu veriyi PADD 2 ve PADD 3 inceleyerek degerlendiriyorum. PADD 2’de 1.27 milyon varillik dusus var. Bu da dusen uretim ve ithalat verileri ile paralel. PADD 3 stoklari 775,000 varil artmis. Bu da dusen ihracata ragmen dusen rafineri kullanim oranlarinin bir sonucu gibi. PADD 3 rafineri kullanim orani %4.40 dusmus ki bence cok onemli. Gecen haftaki kargolarin cogu bir talep beklentisi ile ulkeye gelmis ancak re-export olarak cikmis olabilir. Ulke genelinde Propane stokarinda ciddi bir dusus var, mevsimsel talep bunun nedeni gibi. Su an Asya petrokimya sektoru mevsimsel talepten dolayi naftaya donmus durumda, bunu petrokimya talebi aciklamaz. Motor gasoline karistirma bilesenleri (blending components) stoklarinda ciddi bir artis var. Bu muhtemelen talep artmadan once stok yapma cabasi gibi. Konvansiyonal motor gasoline stoklarindaki dusus bir sinyal olarak algilanmis olabilir.

Burada ABD’deki uretim artisinin geldigi dedikodularina da ufak bir aciklama yapayim. Bu iddialari atanlar maalesef sektoru bilmedigi halde bildigini iddia eden ve tarihi donguler ile devrimleri (cycle) karistiran kisiler. Atladiklari noktalarin en onemli ikisi maliyet enflasyonunun 2014 oncesinden daha hizli artacagi ve ekonomik uretim alanlarinin 2014 oncesi kadar bol olmadigi. Bunu anlamak isteyenler su an Permian’daki maliyetlerin seyrine ve Mountrail uretimlerine bakabilir.”

“Buradaki gorusler tamamen yazarin kendi gorusleri olup Thomson Reuters ve bagli kuruluslari kesinlikle baglamaz ve goruslerini yansitmaz.”