Aşağıdaki yorum Serkan Şahin’in yorumudur:
“2017’nin ilk yorumunu Turkiye’de kimsenin nedense hic kafasini cevirip bakmadigi bir gerceklik uzerine yazmak istedim. Yuzeysel dusunmekten cikip isin ozunu gormeye yardimci olacak bazi olasilik senaryolarini konusmak istiyorum. Onceden sunu soyleyeyim ki bugun yazacaklarim daha once yazdiklarimdan biraz farkli sekilde benim gordugum bazi olaylarin arkasindaki olasilik senaryolarina dayali olacak.
Suriye’nin kuzeyi uzerine bazi senaryolari konusarak bolgede olanlari anlamaya calisalim. Ben Rusya’nin Suriye’nin kuzeyindeki varligini koruma cabasini cok rahat anlayabiliyorum. Buna karsilik ABD’nin buradaki planlarini da anliyorum. Ancak Iran’in Suriye’nin guneyindeki ve ortasindaki Sii varligini guclendirmek yerine neden butun gucunu Suriye’nin kuzeyine odakladigini kendime surekli sormadan edemiyorum. Aklima gelen en ihtimalli senaryo Iran’in hem kendi petrolunu ve gazini hem de Irak petrolunu (ki Irak gazi hakkinda bazi suphelerim var), Suriye’nin kuzeyi uzerinden Akdeniz’e tasima plani oldugu. Hem Hurmuz Bogazi ve hem de Suveys Kanali’ni atlayacak bu rota sayesinde Iran Avrupa’ya giden rotalarda Suudi Arabistan egemenliginden kurtulmus olacak. Hem tasima maliyetlerini kisacak hem de sureyi azaltacak. Bu durumda maliyet avantaji ile Avrupa pazarinda kendisine ciddi bir yer saglayacak. Lazkiye veya civarina kurulacak bir sivilastirma tesisi ile de LNG satisi yapabilecek. Bu hem Avrupa’nin ucuz petrol ve dogalgaza ulasmasini saglayacak, hem de Rusya’ya alternatif bir kaynak olusturacak. ABD icin bu iki turlu avantajli, hem Avrupa’nin dogudan gelen Rus gazina bir alternatif kurmus olacak hem de Israil’in Dogu Akdeniz kaynaklarini (Israil gazindan bahsetmiyorum) Avrupa’ya tasima hayallerinin onune gelebilecek en ciddi tehdidi tam da rotanin kalbine koyabilecek. Bu senaryonun en buyuk ekonomik magduru Rusya olurdu. Ikinci buyuk ekonomik magdur ise Katar. Suudi Arabistan’in magduriyeti daha cok mezhepsel olurdu; Turkiye ile Arap sunni nufusu arasindaki bag kopardi. Bu da Suudi Arabistan’i bolgede Iran ve Israil’e karsi zayiflatirdi.
Bazen ben bile kendime sunu soruyorum; “E hersey mi donup dolasip petrol ve dogalgazla ya da daha genis bir sekilde enerji kaynaklari ile alakali?” Evet, hersey onunla alakali. Hersey isin ekonomisi ve parasal getirisi ile alakali. Ekonomik guc ile siyasi gucu birbirinden ayirabilecek bir tez kurabilen varsa, dinlemekten mutluluk duyarim. Bugun yasanilanlar Dunya’daki kaynaklarin bolusumunde paylarin yeniden dagitilmasi mucadelesi ve 3. Dunya Savasi’nin bundan baska hicbir konu ile alakasi olmayacak. Bana sorarsaniz zatan son 5-6 yildir bu savas basladi ancak bolgesel kucuk ic savaslar seklinde kendisini ortaya koyuyor simdilik.
2017’nin hepinize ve ulkeme hayirlar getirmesini diliyorum.
Selamlarimla”
“Buradaki gorusler tamamen yazarin kendi gorusleri olup Thomson Reuters ve bagli kuruluslari kesinlikle baglamaz ve goruslerini yansitmaz.”