20 Aralık 2016

Word: https://drive.google.com/open?id=0B3RIv3pMNaTdelM3MkctVTBTa3c

Brookings ve Nature Energy’de güzel yazılar var. Isı sektörü değişmeden enerji dönüşümü olmaz arka plan mesaji. Total’in LNG stratejisi “azınlık hisselerle başla, sonra olgunlaştır”. ABD’de kurullarda en önemli konu dağıtık sistemleri destekleyen tarife yöntemleri. Destek kalkınca Danimarka’da elektrikli araba satışları düşmüş. Düşündürücü, vergisiz, desteksiz, alım garantisiz temiz enerji ve elektrikli araba büyümesi ne hızda olacak. Kitap özetinde “Superforecasting” kitabından bir özet var.

Bilgiler

Nature Energy Aralık sayısı editoryal kısımda, ısı üretiminin karbonsuzlaştırılması konusu var. AB’de enerjinin yarısı ısıtma ve soğutmaya gidiyor. ABD’de %65 (su ısıtma dahil). Bu enerjilerin de %75’i fosil yakıtlar. Dolayısıyla ısıyla karbonsuzlaştırmak en önemli hedef. Hidrojen, elektroliz, biyo metan, ama tek bir cevabımız yok.

Brookings, ABD’de kömür santrallerinin Trump’un EPA başkan seçiminden bağımsız olarak ucuz gaz ve artan yenilenebilirler sebebiyle kapanmaya devam edeceğini öneriyor. 2016’da 6.5 GW kömür santrali kapandı, 2015’te bu rakam 14.8 GW’dı. Yenilenebilirin payı 2015’te %13.7’den 2016 ilk yarıda %16.9’a çıktı.

Total’in Houston’da Tellurian’ı almasından sonra Wood Mackenzie analistinin yorumu ilginç : “tipik bir Total LNG satın alması… LNG işkolunu Avustralya ve Rusya’da satınalmalarla inşa etti,projelerin ilk aşamalarında önemli ama azınlık hissseleri alıyor, sonra olgunlaştırmaya yardımcı oluyor.”

Gazprom 14.7 milyar $ bütçeyi onayladı. 2/3’ü sabit yatırımlar, Gazprom uzun vadeli planlarımız değişmedi diyor.

Fransız Çevre bakanı, 10000’den fazla nüfusu olan belediyelere “ısı ağları/merkezi sistem” kurmalarını istedi

VW, Kanada’da 1.6 milyar $ tülketicilere ödeyecek. Ülkede 105,000 VW ve Audi araç var. Uzlaşma sadece 2.0 litre motorlar için. Sene başından beri Kanada’da VW satışları %13 düşerken, Audi %15.1 arttı.

ABD’de 2016’da en önemli 10 eyalet düzenleyici kurum haberleri: 1-California Dağıtık Kaynakları(DEK) geleneksel yatırıma alternatif önerdi, 2- New York’un REV’indeki ikinci aşamadaki tarife yapısı,3 – Modern şebeke planlaması, 4- Tüketici verisinin, izinle bölüşülmesi uygulamaları, 5- DEK tarife tasarımı…

Libya Petrol Şirketinin kendi sitesinden: Sharara petrol alanını Zawiya rafinerisi ve El-Feel petrol alanını Mellitah kompleksine bağlayan boru hatları tekrar açıldı.1 ayakadar 175bin v/g, 3 aya kadar 270bin v/g ek üretim gelecek. Sharara petrol sahası, Repsol, Total, OMV, Statoille birlikte işletiliyor. El-Feel ise Eni ile.

Endüstriyel kontrol sistemleri – SCADA, 3 jenerasyon: Monolitik, Dağıtık, Ağ tabanlı

Danimarka’da elektrikli arabalara devlet desteği gerileyince 2016’da elektrikli araba satışları çakıldı

Güney Irak’ta BP’nin işlettiği Rumaila petrol sahasında üretim 27 yılın zirvesi 1.45 mv/g’e çıktı. Üretim artışının sebebi, rezervuar basıncının düştüğü yerlere basılan su miktarının 60bin v/g’de 900bin v/g’e çıkması temel sebep.

Entsog – AB doğalgaz iletim sistem işletmecileri raporunun tüm modelleme Excelleri de bu sayfada.

Nijerya bütçesi 2016’ya göre %20.4 daha büyük olacak. 23.97 milyar $. Nijerya’nın 2017 büyüme beklentisi %2.5. Petrol satışları hükümet gelirlerinin 2/3’ü

Çin’in CNOOC (China National Offshore Oil Corp), pazar günündeki 67bin ton LNG ile, son 10 yılda 100 milyon ton LNG ithal etmiş oldu (haber böyle yazılmış, garip, yerel kaynak diye ekledim).

Hindistan 27 mega park’ta toplamda 18.4 GW güneş kapasitesini onayladı. Hükümet 2019 Nisan’a devreye almak istiyormuş

Clipperdata: Meksika körfezinde bekleyen gemilerdeki stok 25 mv’ye ulaştı. Gelecek sene Asya’da 450bin v/g ham petrol işleme kapasitesine sahip rafineri devreye girecek. Asya rafineri kapasitesi şu anda 29 mv/g

Grafik

Brookings’in Büyüme, karbon ve Trump raporundan grafik 5, Karbon emisyonları daha az kömür kullanımından

Dünya kargo trafiği, GPF, Geopolitical Futures

Kitap Değerlendirmesi

Superforecasting: The Art and Science of Prediction , Philip Tetlock, Dan Gardner

Daha iyi öngörü yapabilmek mümkün mü? Genetik mi, yoksa öğretilebilir mi? Kitap analist çalıştıran tüm departmanların okuması gereken bir kitap. Ben 8.7/10 veriyorum

Kitabın ana fikri, öngörüleri ölçmek, kayıt tutmak ve başarısını test etmek önemli. Şu anda en profesyonel öngörülerde bile kimsenin ne dediği ölçülmüyor. Yapılan deneylerde ise uzmanların bir çoğunun geçmişteki tahminlerinin çıktığını zannettiği ama öyle olmadığına da değiniliyor.

Philip Tetlock kitapta, IARPA kapsamındaki Good Judgement Project(GJP) tecrübelerini aktarıyor. Aslında yaptığı bir araştırmada en profesyonel öngörü analistlerinin dart atan bir şempanze kadar bile başarılı olmadıklarını buluyor. Temelinde ise ölçme işleminin yapılmaması var.

Kitap’ta Tetlock, dichotomy – ikilemlere sıkça yer vererek, ikilem arasında kalmak değil ikilemleri birlikte değerlendirmenin önemine değiniyor.

4 yıl süren GJP esnasında çok sıradan insanların, istihbarat uzmanlarından çok daha başarılı tahminler yaptığını görüyor (Brier score ile ölçülüyor, ne kadar küçük o kadar iyi).

Kitaptaki tartışmalar Yunan şairin “tilki birçok şey bilir, kirpi tek bir önemli şeyi bilir”. Yazara göre kirpiler sadece gözünün önündekini görenler, tilkiler ise sürekli soru sorarak, sorgulayan ve tahminlerini sürekli güncelleyenler.

Kitabın bence ana kısmı “Supersmart? – Bölüm 5”’ten başlıyor. Daima önce “outside view” “dışardan bakış” (mesela genel istatistikten değerlendirip), sonra “inside view”- “ben olsaydım’a gelinmesi tavsiye ediliyor.

Bölüm 7-Supernewsjunkes’de ise genel bir reçete var:

1.Soruyu komponentlere/parçalara ayır
2.Yapabildiğin kadar keskin şekilde bildiğin ve bilmediklerini ayır, ve detaylı irdelemediğin bir kabul bırakma
3. Dışardan bakışa adapte ol, ve problemin münhasırlığını indirgeyen ve onu genel bir fenomenin özel bir durumu gibi gören karşılaştırıcı perspektife yerleştir
4. Sonra içerden bak. Problemin kendine özgü yönlerini gör
5. Kendinin başkaları ile aynı ve farklı olan görüşlerine araştır, öngörü piyasalarına özel önem ver ve “kalabalıkların zekasını” gösteren diğer metodları da kullanımından
6. Tüm bu değişik bakış açılarını yusufçuk gibi tek bir görünüme sentezle
7. En sonunda mümkün olduğunca kesinlikle, detaylandırılımış çözünürlükte bir olasılıkla kendi hükmünü açıkla

Bu arada Keynes’in “gerçekler değişince fikrim değişir” sözünü hiç söylemediğini de öğrendik.

19 Aralık 2016

Word: https://drive.google.com/open?id=0B3RIv3pMNaTdcUtfSXZkZmkzYUE

Sohbet Karbuz’dan da bir süredir haftalık yorum istiyordum, bugün gönderdi. İlk çeyrek sonu stoklara göre fiyatlar daha çok yumuşar gözüküyor. Serkan, aslında dünyadaki orta-ekşi ve hafif-tatlı petrol farkının önemli olduğuna değinmişti, iki grafik gönderdi. ExxonMobil 2017 raporu %30 petrol %30 gaz, 2040’a %60’la şampiyon hidrokarbon yapmış. Petrolithium, petrolle gelen tuzlu sudan Kanada da lityum üretimi başlıyor. Kapasite piyasası açık arttırımlarında kömür santralleri kazanıp gaz santralleri kaybedince, Scottish Power kazan kaldırmış. İngiltere’de kapasite ihaleleri 4 sene ileri yapılıyor. Petrol bölüşümü gibi, tüm ana petrol şirketleri gaz da kıtasal bölgelerde kendi paylarını arttırıyorlar. BP’nin Afrika hedefleri ilginç. Bu alım serüveni ne ile başlamıştı? GE’nin Baker Hughes’ı almasıyla sanırım.

Yorum – Sohbet Karbuz

Aşağıdaki yorum, Doç. Dr. Sohbet Karbuz’un yorumudur

Gectigimiz Pazar Leviathan partnerleri Tamar sahasinda acilan 8. Kuyuda islemler biter bitmez Leviathan sahasinda 5. Appraisal Kuyusunu acacaklarini duyurdular. Sondajin onumuzdeki yilin ilk aylarinda baslamasi ongoruluyor. Leviathan sahasinin gelistirilmesi konusunda nihai yatirim karari henuz alinmadi.

Pazartesi gunu Misir medyasinda Zohr sahasindan gelecek gazla Eni-Gas Natural Fenosa sahipligindeki Damietta LNG tesisinden ihracat yapmak icin Eni ile Misir hukumetinin anlastigi yonundeki haberler ortaligi karistirdi. Zohr sahasindan LNG tesisine gaz sevkiyatini saglayacak boru hattinin ise sahanin bulundugu Shourouk concession (imtiyazina) Rosneft’in yapacagi iddia edildi. Kisa bir sure once Shourouk imtiyazina %30 payla Rosneft, 10% hisseylede BP ortak olmustu. Bu haber acaba Damietta LNG tesisine Israil gazinin getirilerek ihracti konusunda Israil’deki Tamar sahasi ortaklariyla iyi niyet anlasmasinin suya mi dustu kaygisi yaratinca Delek Group’tan gorusmeler devam ediyor seklinde hemen cevap geldi.

GKRY’nin actigi 3. Hidrokarbon arama uretim ihalesi sonuclarinin bu hafta aciklanmasi bekleniyor.

Pazartesi gunu Lübnan’da Saad Hariri başbakanlığında olusturulan yeni ulusal birlik hükümeti Haziran 2017 ‘de yapılması planlanan genel seçimlere kadar ulkeyi yonetecek. Lubnan sularinda hidrokarbon arama ihalesi acilmasini engelleyen puruzlerin bu gecici hukumet zamaninda da surecegi tahmin ediliyor

Bilgiler

Bu hafta: Salı API, ABD petrol arz raporu; Çarşamba EIA haftalık petrol ve benzin stock raporu,; Cuma Baker Hughes petol kuyu sayıları.

Clipper Data: Çin’e petrol ihracatında Rusya Ağustos 2011’de 0.4 mv/g, Suudiler 1 mv/g’deyken, Ekim 2016’da ikisi de aynı seviyede 1mv/g. Çin yeni yılda bağımsız rafinericilere ihracat kotaları vermeyecek, güç tekrar PetroChina, Sinopec ve CNOOC’de. Fosil yakıt sübvansiyonları 2014’teki 500 Milyar$’dan 2015’te 325 Milyar $’a düştü.

Goldman Sachs : “27 Mayıs’tan bu yana ABD üreticileri 194 petrol kuyusu (+61%) ekledi”. Ritterbusch danışmanlık : ”Başta OPEC anlaşmaya oldukça yüksek düzeyde uyacak, ama ilk çeyrek sonu %60 üzeri sürpriz”

JP Morgan, 2017 Brent fiyatını $58.25’e çekti. 2017Ç4’te stoklamanın geri gelmesini ve fiyatları aşağı çekmesini bekliyoruz demiş.

Suudi Arabistan, Ocak 2017’de 2.75 MW’lık ülkenin ilk rüzgar türbinini devreye alacak.

Norveç petrol bakanı salı görevi bırakıyor.

BP, ABD’li arama şirketi Kosmos Energy’nin Moritanya’da 2/3 ve Senegal 1/3 arama bölge hisselerini yaklaşık 1 milyar $’a aldı. CEO Dudley’e göre anlaşma “Afrika da yeni bir LNG hub’u oluşturabilir”.

ABD’de iklim değişikliği politikalarının da mimarlarından Gina McCarthy, EPA direktörü, Trump’un politikaları geri almasının zor olacağını iddia etmiş. Sorun şu, “biz bilimsel kanıtlarla bu politikaları yaptık, onlar da bilimsel kanıtlarla desteklemek zorunda” demeye getiriyor. İlginç kısım, politikalar değişse de, yenilenebilirler nispeten ucuzladı

Metal piyasalarında CME’nin bakır kontratlarında “otomatik ticaret”-robot yazılımlarla ticaret- ,Kasım 2012-Ekim 2014 arasında %49.2’sine denk geliyor. LME (London Metal Exchange) ise bu sene tartışma konusu.

Petrolithium. Alberta’da Sturgeon gölü petrol alanında 60 yıldır hidrokarbon üretiliyor. 1990lardan bu yana ise petrol üretimi ile gelen tuzlu suda 75mg/L ile 140 mg/L lityum bulunduğu biliniyor. MGX isimli firma 2017’de üretime başlamayı düşünüyorlar.

Batı Avustralya’da Intellibus, Aralık başında otonon otobüste 3 aylık deneme periyodunu tamamladı. Denemede 25 km/h ile gidildi. 2027’de 2.3 milyon elektrikli otobüs imal edileceği bekleniyor. Avustralya’da 94946 otobüs, taksi ve tren sürücüsünün %80’i otonom sürüş sebebiyle işlerini kaybetme ihtimaline sahip.

Google’in otonom araç projesi ayrı bir şirkete dönüştü : Waymo (way more değil). Geçtiğimiz günlerde bir başka haberde Google’in projeyı durdurduğuna değinmiştik. Burada araba şirketi değil teknoloji şirketi deniyor.

Scottish Power, İngiltere’de kapasite piyasası ihalesinde gaz santralinin teklifi kabul edilmeyince kömür santrallerine yüklenmiş. Üst düzey yönetici özetle “kömüre 130 milyon sterlin vererek 2020-2021’de açık tutmaya çalışıyorsunuz, santraller 2025’e kadar zaten açık kalacak, emisyon limiti gelsin” demiş.

İngiltere’nin en büyük santral işletmecisi Drax’ın hisseleri 5 ayın zirvesine çıktı. Sebep: Avrupa komisyonu, kömür santralini odun briketleri yakacak hale getirebilmesi için sübvansiyonu onayladı. Tüketim 2.4 milyon ton /yıl briket.

İstatistik

Exxon Mobil’in 2017 Enerji Görünümü, Özetinden bazı istatistikler: (Excel burada)

– 2015’ten 2040’a enerji talebi %40 artacak,
– 2040’ta petrol ve doğalgaz dünya arzının %60’ı, nükleer ve yenilenebilir %25’i olacak,
– Doğal gaz talebi tüm enerji talep artışının %40’ı,
– Nükleer ve yenilenebilir’de enerji talep büyümesinin diğer %40’ı,
– 2040’da dünya enerji talebinin üçte biri petrol (diğer üçte birde gaz o zaman)
– Küresel karbon dioksit emisyonları 2030 gibi zirve yapp azalacak,
– Küresel ekonominin karbon yoğunluğu da %45 azalacak,
– 2025’te Hindistan Çin’den daha kalabalık olacak, iki ülke toplam enerji talep artışının %45’inin sebebi,

Rapor içinden

– Elektrikli arabalar 2040’ta ABD’de yeni araba satışlarının %10’una ulaşacak
– 2016 maliyetleri ile, 1 ton CO2 engellemek, elektrikli araba ile 700$’a mal olarak en pahalı opsiyon.


Grafik

Serkan’ın hafta başı yorumunun grafikleri ve raporunu

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

18 Aralık 2016 – Serkan Şahin’in Yorumu

Haftaya başlarken Serkan Şahin’in petrol yorumu:

“OPEC/non-OPEC anlasmasi sonrasi yine tartismanin toplam fiziki arz uzerinden dondugunu goruyorum. Ayni seylerin tekrari gibi olacak ama acikliga kavusturmakta fayda var. Ham petrol, rafine edilmeden hicbir degeri olmayan bir urun. Haliyle ham halinin degeri de rafineri edildikten sonra ortaya cikan urunlerin degerine bagli. ABD, Akdeniz ve Kuzey Bati Avrupa’nin ileri teknoloji rafinerileri daha agir petrolden daha ince urun uretme kapasitelerine sahipler. Bu avantajin en onemli temeli de daha ucuz petrolu alip daha pahali urun cikararak karliliklarini artirabilmeleri. Hal boyle olunca hem Dunya’daki arz paylari hem de rafinaj gerceklikleri nedeniyle Dunya’daki ham petrolun en onemli iki grubu “medium sour” ve “light sweet” petroller. Yani ozkutle olarak orta kalitede ve sulfur orani yuksek petroller ve ozkutlesi yuksek ve dusuk sulfur oranli petroller piyasanin iki onemli grubu. Medium sour petrol piyasasi Rusya, Suudi Arabistan, Irak ve Iran tarafindan domine edilmis bir piyasa. Light sweet ise ABD, Nijerya, Angola ve Libya gibi ulkelerin soz sahibi oldugu bir piyasa. En son anlasmada dikkat ederseniz anlasmanin medium sour ureticiler arasinda oldugunu, light sweet ureticilerin cogunun anlasmaya dahil edilmedigini gorursunuz. Cunku su an piyasada toplam petrolun arzindan ziyade en onemli konu medium sour petrolun arz probleminin olmamasi. Bu da islenmis urun tarafinda stoklari ekonomik olmayacak yuksek seviyelerde tutacak kadar fazla islenmis urunun olmasi sonucunu doguruyor ki fiyatlari asagi ceken buydu. Yani medium sour piyasanin karliliklari dusmustu. Light sweet ne kadar cok gelirse gelsin su an icin piyasada yerini bulamaz. Zaten ABD’nin uretiminin dusmesinin nedeni de bu. Surekli Nijerya ve Libya’nin piyasaya geri donusunden bahseden “uzmanlar”a buradan bunu bir daha aciklamis olayim.

Yukarida yazilanlarla ozet olarak 2017’de petrol fiyatlarinin en buyuk tehdidi Iran olacak diyerek bu gunku yorumu noktalayalim.”

Serkan.Sahin@thomsonreuters.com

“Buradaki gorusler tamamen yazarin kendi gorusleri olup Thomson Reuters ve bagli kuruluslari kesinlikle baglamaz ve goruslerini yansitmaz.”

16 Aralık 2016

Word: https://drive.google.com/open?id=0B3RIv3pMNaTdMm5MN1g5ZHVKeUk

Emin Danış, haftalık doğalgaz yorumu ile Asya, ABD ve Türkiye’yi kısaca değerlendiriyor. Sibersigorta hacmi hızla artıyor. WSJ paralı içerikte kalır diye siber olaylar grafiği aşağıda,Centrica yıllardır iklim değişikliği inkarcılarına hem de yüksek destek oluyor. Oysa ki gazda çok güçlü. EDF, İngiltere’de Mart’tan itibaren elektriğe %8 küsur zam yapacak. Petro-Logistics haberi ilgimi çekti, tanker izleme sanatı ve bilimi. ABD’de karbonun sosyal maliyeti 36$, Trump geçiş ekibi bu belirleme komisyonundaki herkesin email ve ismini istemiş. Hindistan’ın dünya petrol talep artışı için ümit olup olmayacağı güzel grafiklerle bölüşülmüş. MIT Energy Initiative’in “Utility of the Future” yönetici özetinin Türkçe notları aşağıda… Bu gidişle gerçekten kWh tarife yanında farklılaştırılmış esnekliğe göre ürünler öneriliyor.

Yorum – Emrah Emin Danış

Global Energy Research Partners’dan Emin Danış’ın Haftalık Gaz yorumu aşağıdadır:

Asya piyasalarında Spot LNG fiyatları artmaya devam ediyor

Asya piyasalarında Eylül başından bu yana yüzde 50’ye yakın artış gösteren spot LNG fiyatları soğuklar nedeniyle artan talebin etkisiyle yüksek seyretmeye devam ederek 8.1 $/mmbtu seviyesinden işlem gördü. Gorgon LNG terminalindeki plan dışı bakım nedeniyle yaşanan kesinti fiyatlardaki yukarı yönlü hareketleri destekledi ve spot fiyatlar 2014 kışından sonra ilk kez petrole endeksli uzun vadeli kontrat fiyatlarının üstüne çıktı.

NBP’de ise soğukların tekrar etkili olmasıyla birlikte fiyatlar artışa geçerken gelecek ay vadeli LNG kontratları ise 5.59 $/mmbtu seviyesinden işlem görüyor.

Henry Hub’da fiyatlar geriledi

Henry Hub’da geçtiğimiz haftayı 3.74  $/mmbtu seviyesinden kapatan gelecek ay vadeli kontratların bu hafta gerilediği görülüyor. Cuma günü itibariyle gelecek vadeli kontratlar 3.37 $/mmbtu seviyelerinden işlem görüyor.

Türkiye ABD’den 2’nci LNG İthalatını Yaptı

26 Kasım’da ABD’nin Louisiana eyaletindeki Sabine Pass LNG terminalinden yola çıkan Methane Princess isimli tankeri 11 Aralık’ta İzmir Aliağa’daki EgeGaz terminaline geldi. Tankerden terminale 130,337m³ ‘lük kargo boşaltıldı. Hatırlanacağı üzere Türkiye ABD’den ilk LNG ithalatını geçtiğimiz eylül ayında yapmıştı. 26 Eylül’de yine Ege Gaz terminaline 138,000m³ ‘lük kargo gelmişti. Soğuklara bağlı artan tüketim ve ilave LNG ithalat kapasitesiyle birlikte bu kış döneminde Türkiye’ye ABD çıkışlı ilave LNG kargolarının gelebileceği değerlendiriliyor.

Türkiye’nin ilk FSRU’su Aliağa’ya Vardı

Önümüzdeki günlerde hizmete girmesi beklenen Türkiye’nin ilk FSRU’su GDF Suez Neptune İzmir’in Aliağa ilçesindeki Çakmaklı bölgesinde inşa edilen limana demirledi. Türkiye’nin arz güvenliği ve kış aylarında yükselen peak gaz talebinin karşılanması açısından son derece önemli bir adım olan FSRU’nun send out kapasitesi 20 milyon metreküp. Böylelikle FRSU ile birlikte Türkiye’nin günlük doğalgaz arz kapasitesi 224 milyon metreküpe yükselecek.

Bilgiler

WoodMacKenzie’nin elektrikli araba infografiği çok iyi. Elektrikli arabalarda(EA) pil fiyatlarının 200-300$/kWh’den 100$’lara düşmesi gerekiyor. 2024 öncesi lityum talebi iki katına çıkacak ve 2/3’ü EA’dan gelecek. 333 km menzilli Tesla Model S 66750€, 136 km menzilli Nissan Leaf 31000€. Avrupa’da 2020’de 66000 şarj noktasına ihtiyaç var.

İngiltere de EDF Mart’tan itibaren, hükümete rağmen fiyatları arttıracağını duyurdu. Comparethemarket.com da enerji direktörüne göre, hane halkları standart tariflerini değiştirerek 327 pound senede tasarruf edebilirler.EDF’in zammı %8.4. İngiltere de geçtiğimiz aylarda GB Energy artan maliyetlerden dolayı batmıştı.

FERC, ABD enerji regülatörü, 20 MW üstü kurulu güçlerin bağlantısı için belirlenen kuralları değiştirme ilanına çıktı. Bağlantı kurallarını daha öngörülebilir ve hızlandırılmış bir kurallar dizini öneriyor (s5)

Bugün ABD’de konut ve ticarethane pil sistemleri tüm depolama piyasasının %15’i, 2021’de ise sayacın arkasındaki depolama kapasitesinin 1GW’a, ABD enerji depolamasını yarısına ulaşması bekleniyor.

Anlaşıldığı kadarı ile Eni’nin Cezayir’den ithal ettiği gazı 1 Ekim 2016’dan başlamak üzere tamamen petrol fiyat ilişkisinden kopararak İtalyan hub fiyatına endeksledi.

Perşembe günü, Pekin hava kirliliğinde senenin ilk kırmızı alarmını ilan etti. Pekin’in 300km güneyindeki çelik sektörü yoğun bölgelerden gelen kirlilik birkaç günde Pekin’e geldi. Yüksek çelik fiyatları ile verimsiz tesislerin de devreye girmesi bunda etkili oldu.

Petrol talebinde Bollywood(Hindistan’ın Hollywood’u) film sonu gibi haberi çok çok iyi grafiklere sahip. Rosneft bile Hindistan’a gidiyor. Neden, talep tahminlerinde IEA’in geçtiğimiz yıllara göre yükselttiği ender ülkelerden biri. Ama Çin ve OECD düşüşüne bakınca çok da parlak değil. Parmak kuralı, petrol talebi seneden seneye %1 civarı artar.

İngiltere’nin en büyük gaz oyuncularından Centrica (İngiltere de fracking de de büyük oyuncu), iklim değişikliği kafiri Texas Public Policy Foundation’a son 5 yılda defalarca bağış yapmış. Bu think tank Rick Perry ile de bağlantılıymış

ABD’de karbon dioxide’in sosyal maliyeti 36$ olarak tahmin ediliyor. Bu değerleme 79 yönetmelik/düzenlemede kullanıldı, mahkemeler tarafında da kabul edildi. Bu rakam olmadan CPP dahil anlamsız oluyor. Sorunun büyüğü, Trump geçiş ekibinin “yanlışlıkla” söz konusu tespit çalışmasına katılan herkesin adını ve emailini istemesi.

1980’lerde kurulan Petro-Logistics, tankerleri izleyerek petrol verilerini üretiyor ve satıyor. İsviçre merkezli. 2008-2009’da OPEC’in %60-70 kesintiye sadık kaldığını yine aynı oranı beklediğini iddia ediyor: “tanker izleme sanatı”

Sibersigorta ABD’de en hızlı büyüyen sigorta ürünü. PwC şimdi 3 milyar $ olan kurumsal sibersigorta piyasası 2020’de 7.5 milyar$’a yükselecek. 2017’de sigorta fiyatları %5-10 artacak gibi. Eskiden riskin coğrafik sınırları vardı, ama siberrisk’in sınırları yok. Internete bağlı ev cihazları da büyük tehdir

Grafik

ABD ham petrol üretimi ve tahmin modeli ile (Deutsche Bank raporu), Georgi Kantchev

 

Elektrikli arabalarda (Nissan Leaf) geri ödeme süresi ve km başı CO2 emisyonları (ülkenin elektrik üretim portföyüne göre) – WoodMacKenzie

 

Sonra paralı giriş gerisinde kalır diye, WSJ’den siber kayıp olayları sayısı ve tipi

 

Rapor Değerlendirmesi

MIT’nin Utility of the Future raporunu yönetici özetinden bazı kısımlar:

Dağıtık Enerji Sistemleri (DES) ayağında çok önemli değişiklikler oluyor. Esnek talep, dağıtık üretim, enerji depolama, gelişmiş güç elektroniği ve kontrol cihazları, elektrik tüketimi ve tedariğinde yeni opsiyonlar sunuyor. Aynı zamanda bilgi ve iletişim teknolojileri, maliyetleri düşerek yaygınlaşıyor, daha esnek ve verimli elektrik tüketimi yolunu açarken şebeke görünülürlüğünü ve güç sistemlerinin gelişmiş kontrolünü arttırıyor.

MIT Energy Initiative, “Geleceğin Dağıtım Şirketi” raporu ile öncü bir düzenleme, politika ve piyasa reformu çerçevesi öneriyor.

Amaç: merkezi veya dağıtık tüm kaynakların entegrasyonuna zemin hazırlayarak, elektrik hizmetlerinin sağlanması ve diğer kamu amaçlarının verimliliğin elde edilmesi için katkıda bulunmak

Bu çerçevede, marjinal ve artan maliyetleri yansıtan, verimli bir piyasa fiyatı sistemi ve düzenlemeye tabi maliyetleri mümkün olduğunca kesin vs vs içeriyor.

Bu çalışma geleceği tahmin etmeye çalışmıyor, gereksiz bariyer ve yıkıcı teşvikleri belirlemeye ve daha verimli bir çıktı hedefliyor.

Düşük bedelli bilişim, iletişim teknolojileri ve gelişmiş ölçüm yapısı ile elektrik servisleri en sonunda “talep tarafını” harekete geçirebilecek. Bu güne kadar güç sistemleri, ender oluşan yüksek talebi karşılayacak tasarım ve mühendislik güvenlik marjinleri ile uyumlu bir mantıklar esnek olmayan elektrik tüketicilerine cevap verdi ve gerçek maliyetlere gözünü kapadı. Bu yüzden elektrik tüketim ve üretim kararlarının potansiyel faydaları önlendi. Elektriğin akıllı tüketimi ve DES milyarlarca $ tasarruf sağlayabilir ve şebeke faydasını arttırabilir

Öncü reform gerekliliği çok açık. Mevcutta, güç sistemlerinin önemli bir kısmı elektrik sistemlerinin verimli fiyatlama ve düzenleyeci bedellerden uzak. Bu sebeple bazı müşteriler, verimsiz yatırımlar yapıyor veya sisteme sağladıkları faydalarda daha fazla ödeme alıyorlar. Fakat çok faydalı hizmetlerde düşük bedelden devreye giremiyor. Mesela, hacimsel tarife ve net sayaç ölçümü çatı tipi güneş panellerini çok hızlı devreye aldı fakat tarife yapımında da bir çok söküğe sebep oldu. Bu hızlı artış, müşterilerin ekonomik sinyallere ne kadar hızlı tepki verdiklerini gösteriyor (bu sinyaller iyi veya çok kötü tasarlansa da). Bazı yerlerde önemsiz görülen konular, büyük bir soruna dönüşüyor ve karar alıcıların hızlı davranmaması da ansızın yakalanmaları ile sonuçlanıyor.

Bu çalışma elektrik hizmetlerinin, merkezi ya da dağıtık, sağlanması ve tüketiminde eşit bir oyun alanı tasarımının ikamesini öneriyor.Amaç, maliyet etkin kaynakların entegrasyonundaki verimsiz bariyerlerin kaldırılması, hastalıklı tasarıma sahip teşviklerin yeniden düşünülmesi, fiyat ve bedeller sistemi önererek verimli kararları harekete geçirmek.

Çalışmanın ana hatları

Fiyatlar ve düzenlemeye tabii bedellerin hızla iyileştirilmesi gerekir:

  • Maliyeti yansıtan elektrik fiyatları ve düzenlemeye tabi bedeller, güç sistemine bağlantı noktasındaki ölçüme göre olmalıdır. Ayrıca bu bedeller simetrik olmalıdır (şebekeye verilen hizmet=şebekeden alınan hizmet gibi)
  • Daha detaylı şebekenin izlenmesi şebekeye yük aktarma ve çekme konusunda verimli fiyatlama ve bedellerin belirlenmesini sağlar. Eğer bu kadar keskin tüketim ve yük verisi alınamazsa, elektrik hizmeterinin toplam değerini belirlemek imkansız olur
  • Sabit hacimsel tarifeler, sistem için artık yetersiz ve verimsiz yatırım-tüketim-işletime sebep oluyor
  • Eş zamanlı yüksek talep kapasite bedelleri, aslında tüketicinin şebeke yatırım ihtiyacından dolayı artan şebeke bedellerine etki ediyor. Ayrıca yokluk üretim bedellerini etkiliyor. Bu ise esnek talep ve DEK ve maliyet tasarrufları sağlayabilir
  • Daha detayda-tanecikli bakış önemli. Elektrik hizmetlerinin değeri ve maliyeti değişik zaman ve lokasyonlarına göre değişmektedir. Bu hizmetler için zamansal ve mekansal çözünürlüğü arttırmak daha fazla kamu yararı getirir. Fakat bunlar maliyet ve uygulama eşitliğine karşı test edilmeli
  • Piyasa bozucu etkilere dikkat etmek gerekir (verimlilik programları vs)
  • Karar alıcılar, toplumsal olarak verimsiz “şebekeden firar”a dikkat etmeli. Eğer şebeke bedelleri ve politika bedelleri çok yükselirse, tüketicilerin sistemden çıkması kötü. Bu da söz konusu bedellerde üst limitler ile elektrik tarifelerinden alınan yani geniş ölçekli vergiye tercih edilen sistemler ister

Dağıtım şirketlerinin regülasyonu iyileştirilmeli:

  • Kar paylaşımlı, çok yıllı gelir projeksiyonlu önüne bakan mekanizmalar önemli
  • Birkaç son sistem düzenleme araçları “teşvikle uyumlu kontrat menusu”, “mühendislik tabanlı referans şebeke modeli”, ve “öngörü hatalarına karşı otomatik düzeltme faktörleri” gibi (sayfa X)
  • Çıktı tabanlı performans teşvikleri şirketleri iyleştirir
  • Uzun dönemli yatırım teşvikleri uygulamaları ArGe ve uygulama için önemli

Elektrik sektörünün yapısı tekrar değerlendirilerek çıkar çatışması azaltılmalı

  • Şebeke sağlayacıları tüm işlemler için kritik bir noktada.
  • Dağıtım, planlama ve rekabetçi piyasadaki finansal bağımsızlık önemli
  • Eğer finansal bağımsızlık olmazsa, ek önlemler daha fazla izleme, bilgi değişimi ve kordinasyonunda hukuki ve fonksiyonel ayrıştırma, şeffaf mekanizmalar
  • Bir veri hubı veya veri borsası 4. Kritik nokta

Toptan satış piyasa tasarımı iyileştirilmeli

  • Daha fazla gerçek zamana kaymalı (esnek kaynakları ödüllendirmek için)
  • Teklif formatları da talep yönetimi ve depolamayı yansıtacak şekilde iyileştirilmeli
  • Rezervlerin daha verimli fiyatlandırılması, enerji ve işketme yedeği fiyat sinyallerinin iyileştirilmesi

DEK, akıllı cihazlar ve kompleks enerji piyasaları siber güvenlik ve güvenlik önem kazanır

  • Daha dinamik düzenleme standartları gerekiyor sibergüvenlik ve şahsi bilgi güvenliği için
  • Artan tehditlere karşı hükümetler mevcut siber güvenlik tehdit ve çözüm bilgilerini hızla bölüşmeli

Mevcut varlıkların verimli kullanılması ve akıllı tüketim, ölçek ekonomi önemli ve PV/depolama heryerde ekonomik değil

  • Elektrik hizmetlerini değeri, hizmetin güç sisteminde nerede sunulduğu veya tüketildiğine göre değişir. “mekansal değer”, daha gözenekli bir fiyat ve bedel çıkarılmasının önemini gösterir. Tüm dağıtık sistemler için tek bir değer de mantıksız olur
  • Dağıtık üretim değerli olduğu yerlerde kullanılmalı, sisteme değer katar
  • Mevcut kaynakların daha verimli kullanımı üretim ve şebeke kapasite maliyetlerini önler
  • Ölçek ekonomisi hala önemli “dağıtık fırsat maliyeti”, ölçek ekonomisinin gerisinde kalabilir. Artan maliyet ve ek mekansal değer dengeli değerlendirilmeli
  • Birim maliyeti yüksek olan PV ve pil depolama bir çok noktada verimsiz olabilir. Verimli olduğu yerler sıkışık, artan talep bölgeleri, burada mekansal değer önemli
  • Yeni inovasyon (üst cümlelere pansuman yapıyor), ünite ölçek ekonomisini değiştirebilir be dağıtık kaynakların arttırılmasını sağlar

15 Aralık 2016

Word: https://drive.google.com/open?id=0B3RIv3pMNaTdVjZNbmM2cEhwOTg

Geopolitical Futures, fiyatların 68$ altında sevinilecek haber olmadığını (Rusya için) belirtmiş. Brookings’de bir Maliye çıkmazı da dile getirilmiş, arabalar otonom olursa, ceza nasıl yazılacak, gelirler düşecek. Clipper data’da Aralık’ta vergilendirmeye kalmamak için ABD stok düşüşleri olacağı iyi. Suudiler’e karşı şeyl üreticileri bir ülke olsaydı, etki neydi. Barajlar yaşlandıkça, riskler artıyor, ABD’deki değerlendirme. Güneş yatırım maliyeti ilk defa rüzgarın altında. Dizel araçlarda ciddi önlemler geliyor. “Doctors against Diesel” diye bir grup da kurulmuş. Artık “Engineers against Syringa”’ı bekliyoruz. Serkan’ın Adana sunumundan Çin SPR vs Brent fiyatı da ekte.

Bilgiler

Rusya’ya kaç $lık bir petrol fiyatı gerekli. George Friedman Stratfor’dan ayrılarak Geopolitical Futures’ı kurdu. Orada öğrencilerinden Jacob L. Shapiro kısaca “günden güne dalgalanmalar değil, basit cari hesaplarla 68$’ın üzerine çıkmadan çok sevinmeye gerek yok, jeopolitik tehlikeler devam ediyor” gibi bir mesaj vermiş.

Otonom araçlar algoritmalar ile gideceğinden, cezalar hükümet için gelir kapısı olmayabilir. Brookings Institute’daki toplantıda: California’da trafik sıkışıklığında %50 azalma GSYİH artışı, taşıma da artış. İstihdam %1.7 atacak, GSYİH 35 milyar $ daha büyüyecek.

Baker Institute’dan Kenneth Medlock’un sunumu: fundamentaller kural koyar, fosil yakıtlar yerini korur, yenilenebilirde bu hız döndürücü büyümeye rağmen, maliyetlerini hangi mekanizma ile sürdürülebilir çıkarabilirler.

California tek bir çeyrekte 1 GW güneş kurulu güç artışı yaptı. 2016 sonu ABD’de 14.1 GW güneş kapasitesi bekleniyor. Toplamda kapasite 35.8 GW’a ulaşması bekleniyor.

ClipperData: BP’nin Grande Plutonio’dan üretimi 2007’den beri 500 mv’i geçti. Üretim kapasitesi 144bin v/g. OPEC tartışmalarından çok ABD’de aralıkta vergilendirmeye maruz kalmasın diye petrol stokları genelde düşüyor. Petrol fiyat düşüşünde Suudiler yatırımı 2.1M$’a düşürürken, şeylciler 3.97 M$’dalar

Güneş rüzgardan (yatırım maliyetinde) daha ucuz bir noktaya geldi. 58 gelişmekte olan ülkeden alınan veride, Güneş’in MW’ı 1.65m$/MW’a düştü. Rüzgar 1.66m$/MW. Bu sene Ocak’ta Hindistan’da 64$/Mwh ile başladı, Ağustosta Şili’de 29.1$/Mwh’i gördü.

1970’lerde ABD’de bir çok baraj çökmüş ve o dönemde (10yıl) 466 kişi öldü. ABD’de 90500 barajın bir çoğu 50 yaşın üzerinde. Barajların acil eylem planı yapması faydalı oluyor. 2013 yılındaki araştırmaya göre büyük hasara yol açacak barajlar için 18 milyar $ para gerekiyor.

Faiz artış kararı ve FED’in şahin tavrı ile petrol fiyatlarını düşürdü. Dolar en güçlü dönemlerini yaşıyor.

BP Merkezini Houston’dan varlıklarına yakın olan Denver’a taşıyor, yeni bir enerji hub’ı olarak nitelendirdi.

Statoil 24bin v/g petrol kumu Leismer/ Kanada varlıklarını sattı.

İngiltere, Centrica’nın payı olan Cygnus gaz alanında en yüksek dönemde İngiltere’nin %5 üretimi karşılanabilecek. Operatör ENGIE.

Yeni Zelanda’da Taranaki alanındaki ihalelere katılım düşük oldu. Petrol Yeni Zelanda’nın 4. ithalat kalemi, senede 700 milyon $ devlet payı getiriyor.

Geçtiğimiz hafta Londra’da kalın bir toz ile hava kirliliği geldiğinde, yetkililer açık havada ağır egzersiz yapmamalarını istedi. “Doctors Against Diesel” isimli grup geçtiğimiz hafta Londra Belediye başkanını uyardı. Dizellere ağır vergiler ve yasaklamalar gelebilir. Berlin’de yasakla en tehlikeli parçacık miktarı 3 yılda %70 düştü.

Grafik

Dün ki Çin SPR ile petrol fiyat ilişkisi sonrası Serkan’ın Adana sunumundan bir slaytı kullanmamıza izin verdi.(Enerji Zirvesi, Adana 2016)

14 Aralık 2016

Word: https://drive.google.com/open?id=0B3RIv3pMNaTdczdvVkhPeEpXamM

Elon Musk, Trump’a sık sık danışmanlık verecek. Siemens’in Mısırdaki yatırım reklamı aslında Mısır da talebin nasıl artacağını da gösteriyor. Seneye Çin, SPR’ye petrol almazsa fiyatlar gene düşer. Clipperdata’nın Dubai fiyatı düşünce, 6 hafta sonra Çin talebi artıyor şunu diyor sanki : “Çin SPR yetkilileri, düşünce alıma geçiyor”. Fiyatlarda 1.5 aylık bir dalga var mı acaba? Serkan’ın yorumu ABD stok verisinin nasıl analiz edilmesi gerektiğine dair çok öğretici. Oxford Energy’nin AB politikası ile ilgili raporu kısa ve net, yarın özetlerim. Avrupada enerjide iki hedef var karbonsuzlaştırma ve Avrupalılaştırma. Tarihte 10 Ekim 1988, Turgut Özal vanayı açtı, Sovyet enerjisi faaliyete geçti.

(M:Milyar,m:milyon, mv/g: milyon varil gün, mm3: milyon m3, bcm: milyar m3, SPR: stratejik petrol rezervi)

Yorum

Aşağıdaki yorum Serkan Şahin’in hafta ortası petrol piyasası yorumudur:

“ABD’de yine stoklar dususte. Ham petrol stoklarinda toplam 2.56 milyon varillik bir dusus acikladi EIA. Gecen haftanin benzeri olarak PADD 2 (Cushing)’de artis, PADD 3’de dusus var. Ulke genelinde rafineri kullanim oranlarindaki ufak kipirdanma, benzin stoklarindaki artis ile desteklenmis gibi gorunuyor. PADD 3 rafineri kullanimlarindaki artisa ragmen benzin stoklarindaki 1.74 milyon varillik dusus ilginc. Gorunen o ki ABD’nin ihracat hizi dusmus gecen hafta. Stoklardaki fazla petrolun gidebilecegi noktalardaki kapasite doyuma hizli ulasmis olabilir. Ayrica karmasik tanker tasima stratejisi maliyetlere yansimis da olabilir. Islenmis urun ic tuketiminde bir artis var gibi gorunuyor.

Iran’in Aralik petrol ihracati 5 ayin en dusuk seviyesinde. Onceden dedigim gibi Iran’in sanal uretim artisi ile destekledigi petrol ihracati sinira gelmis. Artik stoklarla ve kondensat uretimi ile desteklenemiyor cunku kendi artan ic tuketimini de daha fazla baskilayamiyor. Iran’in acilen yabanci yatirimcilari ulkeye sokmasi lazim ancak bu bana yakin zaman icin cok gercekci gelmiyor. Avrupali birkac sirketin yaptigi prensip anlasmalarindan oteye bir adim Avrupali ve Amerikali sirketlerden gelmesi zor. Ozellikle de Trump doneminde yeni ambargolar beklenirken. Rusya’nin bu durumdan faydalandigi acik ancak Rus operatorlerin de teknik ve finansal kapasitesi ortada. Iran’in planlarini tatmin edecek adimlarin Avrupali ve ABD’li sirketler olmadan gerceklesmesi mumkun degil. Iran kendisini bir kisir donguye almis durumda. Suriye ve Irak’taki amaclarini Ruslar olmadan yapamayacagi gibi Ruslar’a karsi yapacagi her hamlenin bedelini daha agir oder. ABD’nin Trump sonrasi pozisyonunun da Rusya’nin yaninda olacagini tahmin edersek, Iran icin zor gunler baslamis durumda. Suudi Arabistan icin cok keyifli gunler olmali.”

“Buradaki gorusler tamamen yazarin kendi gorusleri olup Thomson Reuters ve bagli kuruluslari kesinlikle baglamaz ve goruslerini yansitmaz.”

Bilgiler

Clipperdata: Geçen aydan bu aya, Suudiler 7 mv/g’ü 44$’a satarken 6.5 mv/g’ü 52$’a satmaya başladı. Bu da günlük 30 milyon$ daha fazla kazanç demek. Dubai fiyatı düşünce, Çin ithalatı 6 hafta sonra artıyor(sebebi:SPR).

Travis Kalanick, Uber CEO’su ve Elon Musk, Tesla CEOsu Trump’un stratejik danışmanları gibi olacak. Musk’ın seçilmesi sürpriz oldu, Ekim 2015’te “Donald Trump kazanırsa Çin’e taşınırım” demişti.

Baltık ülkeleri de tek sanal noktalı tek bir gaz piyasası öngörüyor. 2020’de devreye giriyor. Polonya, Litvanya, Finlandiya’da katılır deniyor haberde

Bill Gates’de Trump’la 8 dakika görüşmüş.Gates: “Federal seviyede yenilenebilir için daha az teşvik göreceğiz” demiş.

Siemens’in Mısır yatırım reklamı. 2018’e elektrik kapasitesini %50 arttırmak için 16.4 GW ekliyor. 3 tane çok verimli gaz santrali Burullus, Yeni başkent ve Beni Suef’e kurularak 14.4 GW ekleyecek. Toplam 2 GW’lık 12 rüzgar tarlası da kuruyor. 2500 MW’lık trafo istasyonu kurmuş ki 10 milyon Mısırlı’nın elektrik ihtiyacına denk.

İngiliz ulaştırma bakanı VW’ye yazarak, dizel skandalı sonrası arabaların yeniden testleri için para ödemesini, mümkünse tatilden önce istedi. VW daha önce 1.1 milyon sterlin önermiş, Londra belediye başkanı Sadiq Khan bunu şiddetle eleştirmişti : “ABD’ye 12 milyar sterlin, İngiltere’ye 1.1 milyon mu?”

Google’in otonom sürüş için geliştirdiği balon arabası projesinde geri dönüş var, Google araba üreticileri ile geleneksel araba sistemlerinde çalışacak. Zaten o arabayı dostuna hediye etsen selamı keserdi.

Dünya altın ticaretinin yarısı Londrada oluyor. %88 =Londra+New York. Londra üç yüzyıldır bir altın ticaret merkezi ve hacmi 5 trilyon $. London Bullion Market Association(LBMA) tezgah üstü ticareti güncelleyince, gelecek yıldan itibaren CME, ICE ve London Metal Exchange yeni ticaret yolları önerecek. Tüm büyükler bu Pazar savaşında

Merkez ve doğu Avrupa raporu,kimden? MOL’den. AB’nin ortalama çeyreklik gaz ithalat faturası 2015’teki 18 milyar €’dan 2016’da 14 M€’ya düştü . 2016Ç1’de Avrupa gaz hublarında fiyat 7 yılın en düşüğü 12-15€/MWh’e düştü. Hatta Çek cumhuriyetindeki gaz fiyatı, Alman hublarının sadece %4.5 üzerindeydi.

ConocoPhilips, dünyanın en büyük bağımsız petrol şirketi, 1.3 milyar dolar petrol sahası ve varlık sattı. Bunun sonucunda üretimi 27bin v/g düşecek.

Trinidad ve Tobago’nun Atlantic LNG’si bu sene %30ları bulan gaz sıkıntısı sebebiyle en az 70 kargoyu yerine getiremedi. Hükümet 2020’de gelecek 30 mm3/g Venezüella’dan gaz arzını petrokimya sektörüne aktaracak. Trinidad ve Tobago dünyanın en büyük methanol ve ABD’ye en büyük ammonia ihracatçısı. 6. Büyük LNG ihracatçısı

OPEC Kasım raporuna göre, 2016’da dünya talebi 1.15 mv/g artarak 95.56 mv/g’e çıkarken, 1’i NOECD, 0.15’i OECD

OPEC ve diğerleri 1 Ocaktan itibaren arzda %2 düşüşe gidecek. Tosbağa(Tortoise) kapital’den Rob Thummel, “bu yeni petrol döneminde, izlediğimiz ilk veri noktası küresel petrol talebi ve onun fiyata tepkisi”. Seneye petrol talebi IEA’e göre 1.3 mv/g artacak, (2015’e 1.9, 2016’da 1.4 mv/g). Citigroup 1.1 mv/g, OPEC 1.15 mv/g diyor.

Yukarıdaki haberde, Çin stratejik petrol rezervlerine 2016’da 120 mv, 2017’de 80 mv petrol depoyabilir. Bu da Fransız Natixis’e göre son 2 yıldaki desteği de çürütür. Petrol fiyatlarındaki en büyük risk, ABD’nin hızlı faiz artışı, güçlü dolar, Çin’le ticaret savaşı. Merrill Lynch: “petrol 40$’a düşebilir. Arz, tüketim ve stoklar hızlı tepki verirse uzun dönemli acı”

Grafik

Kuveyt petrol şirketi 2020 hedefi olan 4 mv/g’e ulaşmak ve 2030’a kadar bu seviyede kalmak için 1mv/g yatırım hedefliyor (Full insight in MEES V59N49 ageralis@mees.com )

EU-28’in tüm kaynaklar bazında dışa bağımlılığı artmış (EU Pocketbook of Energy)

Tarih

10 Ekim 1988 – Milliyet – “Özal Vanayı açtı, Sovyet enerjisi faaliyete geçti”.

Özal’ın cümlesi :” komşu ülkelerle Türkiye’nin elektrik hatlarıyla bağlı olduğunu, şimdi de doğal gaz hatlarıyla bağlanma sürecinin başladını ifade etti”

13 Aralık 2016

Word: https://drive.google.com/open?id=0B3RIv3pMNaTdMTVZa3MzS3pPX0U

Öbekzinciri (Blockchain) bölüm 3’teki enerji sektör uygulamaları günlüğün sonunda. Uçurtma tipi rüzgar enerjisi üretimi maliyetin yarısına. Robotlar gelecekte köle olacak değil ya patronunuz robot olursa, getirisi götürüsü ne olur? BP’nın iç denetim raporu medyaya sızdı. ABD’de enerji bakanı, enerji bakanlığını kapatmak gerektiğini savunan Rick Perry. BNEF neyi doğru neyi yanlış bilmiş. Curacao diye bir yerde 100 yıllık rafineri varmış ve Çinliler alıyor. BP iç denetim rapor sızıntısı. ABD LNGsinin bir diğer etkisi, Hindistan Gazpromla daha devreye girmemiş anlaşmasında fiyat indirimi istiyor.

Bilgiler

Sinopec 2200 km’lik Sichuan-Shangai boru hattının %50 hissesini 3.3 milyar $’a China Life Insurance ve State DEvelopment & Investment Corp’a satıyor. Kapasite 12 bcm, boru hattı 2010’da tamamlanmıştı.

Hindistan’ın en büyük gaz şirketi GAIL, bu sene ABD’den 4 kargo almıştı. Gazprom’dan 2018’den başlamak üzere 2.5 milyon ton gaz kontratını düşen gaz fiyatları sebebi ile aşağı yönlü revizyon istiyor.

Asya kalkınma bankası,2016 ekonomik büyümesini %5.7’den %5.6’ya düşürdü. 2017’de %5.7’de aynı kaldı.

Çin, Venezüella kuzeyindeki Curacao’daki 100 yıllık Isla rafinerisini 5.5 milyar $’a imtiyazını 2020den itibaren 40 yıllık almak istiyor. Rafineri 335,000 v/g. Adaya ayrıca yeni bir gaz terminali ve petrol depo artışı yapacak

2008’de ABD’de 12 elektrikli araba modeli varken, 2016’da 55 model var. Fiat’ta gelecek ay elektrikli araba tanıtacak

Uçurtma tipi rüzgar santrallerinden İngiliz Kite Power Solution, 2017’de ilk santralini devreye alacak. İki uçurtmalı sistemde, ilk uçurtma 450 m havaya çıkıyor, biri 8 çizerken diğer geri geliyor. Teknoloji 5 cent/kWh’e üretebiliyor.

ABD LNG’sinin %60’ı Latin amerikaya gidiyor. ABD LNG ihracatı 3.01 bcm, 0.75 bcm Şili, 0.47 Arjantin, 0.26 Brezilya, 0.19 Meksika

Oh biz eğitimliyiz, robotlar eğitimsizlerin işlerini alacak değil. HBR robot patronun fayda ve zararlarını yazmış. Ortalama mevcut yöneticileri geçecek bir yapay zeka sisteminin çok fazla gereksinimi yok diye de ağır bir eleştiri yapmış. Akademik tahminlere göre 2 yöneticiden 1’i başarısız. En önemli dezavantaj insan insanla iletişim ister

UEA(IEA), OPEC ve NOPEC anlaşmaya uyarsa seneye 600bin v/g eksik olur demiş. Yani seneye de bir arz fazlası var

ABD’de Office of Naval Research’in talebi üzerine, yüksek verimli güneş hücrelerinin substrat üzerinde geliştirilerek, daha sonra sıvı azot ile tabandan ayrılıp, herhangi bir askeri ekipmana transferi askeri güneş enerjisi çözümü

BP iç denetim raporu Greenpeace ve FT tarafından görülmüş. Raporda kritik noktalar, mühendis bilgisine önem verilse de önceliklendirilmediği, veri yönetimindeki eksikler. 500 kaza olayının %15’i eksik mühendislik bilgisinden

ABD Enerji Bakanlığı adaylığı için James Rick Perry seçildi. Rick Perry kapatmak istediği 3 bakanlığın(department) ismini sayarken “adı neydi” diyerek Enerji bakanlığını hatırlayamamış. ABD’li demokrat kesim “adını hatırlayamadığı bakanlığa bakan oluyor” diye eleştiriyor. Dakota Access boru hattını yapacak ETP yönetim kurulunda.

RGGI, ABD’de doğu yakasında 9 eyaleti kapsayan ve 2014’te 91 milyon ton tavanında anlaşarak 2015-2020’de her yıl %2.5 indirmeye and içen ABD zorunlu emisyon piyasası. Son müzayedede, karbon fiyatları bir sene öncesine göre %53 düştü. Geçen hafta 3$’ı gördü. Ama başarısının sırrı, emisyon azaltımının planlanandan hızlı olması

BNEF’ten Liebreich kendi yenilenebilir öngörü karnesini yayınlamış: Bu sene rekor yatırım olmadı, 2015’in altında kalacak, ABD’de 12 GW rüzgar beklerken 8.8 GW yatırım geldi, elektrikli arabalarda 550,000 beklerken 700,000 satış olacak, 750 MW pil depolama kapasitesi eklenecekti oldu, gaz daha dayanıklı çıktı, AB karbon fiyatı çok düştü

Ortadoğu siber güvenlik saldırılarının en maliyetlerinin olduğu bölgelerde. (faydalı rapor)

 

Grafik

Avrupa’ya Rus gaz tedariği (twitterdan), 4 grafik

 

Rusya’dan Avrupa’ya boru hatları ve transit hacimleri (twitterdan),

Ukrayna’nın Transitteki payı

Hangi ülkeler Ukrayna üzerinden ne kadar gaz alıyordu, 2013-2014

Rapor Özeti

Blockchain(Öbekzinciri)- an opportunity for energy producers and consumers?

PwC global power &utilities

https://www.pwc.com/gx/en/industries/assets/pwc-blockchain-opportunity-for-energy-producers-and-consumers.pdf

Rapor Almanya tüketici destek merkezi adına hazırlanmış.

Ben Türkçe’ye : Öbekzinciri – Enerji üretici ve tüketicileri için bir şans mı? Şeklinde çeviriyorum

Öbekzinciri nasıl çalışır, akıllı kontratlar nasıl? Linklere tıklayarak daha rahat bilgi edinebilirsiniz

Baştarafı burada. (sayfa 22’den devam)

Diğer projeler (özellikle Avrupa)

Vatenfall: Powerpeers (www.powerpeers.nl): Haziran 2016’dan itibaren Hollanda da Vattenfall powerpeers isimli bir şirket başlattı. Tüketiciler enerji üretimi ve tüketimleri üzerine daha fazla kontrol elde etmek istiyorlar. Ayrıca bireyden bireye enerji paylaşımı fikri üzerine de bir şeyler inşa etmek istiyorlar. Powerpeers (güçbireyleri), kendi ürettikleri enerjiyi kimlerle paylaşmak istediklerini, kimden satın almak istediklerini seçebiliyorlar. Her tedarikçiden ne kadar enerji elde edildiği çevrimiçi görülebiliyor. Proje öbekzinciri aramıyor, daha çok paylaşım üzerine kurulu. Öbekzinciri test edildi, ama ödeme sistemi değil

RWE ve Slock.it: BlockCharge(www.slock.it): Etherium tabanlı Slock.it (alman şirket) ve RWE iki proje başlattılar. Bu projelerle elektrikli araç şarjını basitleştirmeyi hedefliyorlar. İlk kısımı akıllı kontrat kısmının elektrikli araba şarjında kullanılması. Öbekzinciri burada basit, güvenli, şeffaf bir sistem sağlar. Proje vizyonu, elektrikli arabaların şarj istasyonu ile otomotik olarak etkileşime girmesi ve faturalamayı yönetmesi. Proje yürütücüleri, her aracın içinde kriptoparabirimi yüklü çipler öngörüyorlar. Proje ortakları birlikte bir prototip üzerinde çalışıyor.

İkinci proje ise Blockcharge, elektrikli araba şarjında bir programla yönetilen akıllı fiş öngörüyor. Bu akıllı fiş her yere eklenebilir bu sayede tüm işlemler yönetilebilir ve blockchain üzerine saklanabilir

Oneup: POWR(www.oneup.company): Hollanda menşeili “Oneup” firması, amerkezi enerji işlemleri ve arz sistemini test ediyor. Brooklyn de olduğu gibi haneler aynı semtte. Hanede tüketilmeyen elektrik semtte tüketiliyor ve öbekzinciri ile faturalanıyor. Tüm işlemler akıllı kontrat temelli. Her bina da Raspberry pi’lere bağlı akıllı sayaçlar var. Yazılım evin ihtiyacı veya üretimine göre otomatik olarak devreye girerek kripto para birimleri ile işlemi yapıyor

LO3 Energy: Exergy (www.projectexergy.com): Proje veri merkezlerindeki ısı ile evleri ısıtmak üzerine kurulu. Web sayfasında “ya ısıyı bilgisayar sisteminden bir fayda olarak düşünürsek” . “Data processing is fuel”. Henry diye bir prototipleri var.

Diğer uygulamalar

Kripto parabirimleri: SolarChange, güneş üreticilerini finansal olarak ödüllendirmek için öbekzinciri kullanıyor. Şebekeye verilen her MW için bir SolarCoin ödül veriyor. İsterlerse cüzdana koyup (wallet bir yazılım) veya bitcoine çevirebiliyorlar http://solarcoin.org

Bireyden bireye borç: Sun Exchange, yatırımcılara küçük ölçekli güneş projeleri finanse edebilme ve aylık getiri elde edebilme imkanı sağlıyor http://www.thesunexchange.com

Amerkezi enerji ticaret ve tedariği: Avusturyalı GridSingularity, görev olarak DApp platformu ile tüm tedarik zincirini kapsamayı planlıyor. http://www.gridsingularity.com

Amerkezi enerji ticaret, tedarik ve gelişmekte olan ülkelere güneş enerjisi sağlanması: Danimarkadan MPAYG, gelişmekte olan ülke tüketicilerine dağıtık üretimden faydalanma imkanını çalışıyor. www.mpayg.com

Bankymoon, Güney Africa’da akıllı sayaçlar için Bitcoin tabanlı bir faturalama sistemi üzerinde çalışıyor. Usizo platformunda toplu fonlama ile bağış sahipleri, bitcoinlerini akıllı sayaçlara sahip okullara bağışlayabiliyorlar www.bankymoon.co.za

Akıllı Cihazlar: Slock.it, RWE ile değil, Samsung ve Canonical(Ubuntu) ile de işbirliği yapıyor. SAmsung akıllı ev, izleme, akıllı şehir ve otomotiv konusunda yeni uygulamalar sunarken, Canonical’da Ubuntu core platformu da geliştirme zemini hazırlıyor. Slock.it’in öbekzinciri de bunları daha güvenilir yapıyor. www.artik.io,

Güneş Enerjili Sertifikalar: Nasdaq, LINQ platform uygulamasından sonra, güneş enerji sertifikalarını öbekzinciri ile doğrulama yönetmi önerdi. Yeni sistem güneş panellerini IoT(nesnelerin interneti) cihazlarına bağlayarak çalışıyor. PV büyümesi anonim olarak satın alınıp satılabiliyor. Mayıs 2016’da ABD ortabatı da üretilen güneş enerjisi New York’da bir veri bloğu olarak gösterildi.

Rapordaki ana noktalardan biri de, aslında öbekzinciri ile yapılan her şey başka şekillerde de yapılabilir, ama daha güvenli ve şeffaf, geliştirmeye açık, düşük maliyetli bir yöntem.

 

 

Tarih

7 Mayıs 1950 – Milliyet – “Bakü petrol sahaları kurumağa başladı”.

 

12 Aralık 2016

Word : https://drive.google.com/open?id=0B3RIv3pMNaTdbWloMF9XSG5nbFE

Elektrikte Ofgem’in ortağının farklı tüketicilere güvenilirlik seviyesine göre farklı fiyat bence günün haberi. Qatargas ve Rasgas birleşmesi ölçek/verimlilik olabilir. Günlük kuyu sayısı rakamları Kuzey Dakota’dan, öncü gösterge olarak kullanılabilir. Otonom sürüş kitine izin verilmeyince, açık kaynak kod ile yola devam eden girişimci çok önemli. Tübitak ta keşke otonom güneş aracı yarışı yapsa. OPEC’de işler güzel, petrol üreticileri bakalım Suudi Arabistan’ın Draghi vari “ne kadar lazımsa, hatta fazlası” açıklamalarıyla parti havasındalar. Porsche 800 Volt ile 19 dakikada 400 km şarj edilir diyor. Eni’nin Zohr’u içeren hisseleri BP %10 olarak almıştı, şimdi BP Rusya’nın %19.75 ortağı olan Rosneft’de alıyor. İstatistik kısmında IEA Medium Term Kömür raporu yönetici özetinden önemli bulduğum noktalar var.

Bilgiler

Bu haftaki önemli veriler: Salı API ABD arz raporu, Çarşamba petrol ve benzin stokları, Cuma Baker Hughes kuyu rakamları. Daha detaylı haftalık liste burada

Günün haberi Ofgem’den, “bazıları ışıklarını açık tutmak için ekstra ödemek zorunda kalırken, komşuları karanlıkta oturacak”. Sözün özü, farklı güvenilirlik seviyeleri farklı fiyatlanacak, ne kadar güvenilir elektrik istiyorsanız o kadar yüksek ödeme yapacaksınız diyorlar.

Clipperdata: Malezya bile 20bin v/g kesinti vaadetti. Kesinti olursa, Ruslar önce deniz aşırı ihracatı düşürürler, boru hattı daha ucuz çünkü. Oman, 40bin, Kazakistan 20bin v/g kesiyor. CPC Blend Karadeniz Novorossisyk’ten ihracat en yüksek seviyesine çıktı: 1 mv/g üzeri. Piyasalarda 2014 ortasından beri en büyük long(alım) pozisyon artışı oldu.

Rüzgar enerjisi en az talep tarafı kadar emisyon azaltımında etkili. Makalenin özü,

Eni, Zohr gaz keşfinin bulunduğu Shouruk imtiyazındaki %10 hisseyi BP’ye 525 milyon $’a sattıktan sonra, 30%’u da Rosneft’e 1.575 milyon $’a satıyor. Eni payını %50’ye düşürmeye çalışıyor. Rosneft’in %19.75’i de BP’nin

Kuzey Dakota’da (ABD’nin ortası Kanada sınırı) kuyu sayısında Cuma’dan bu yana %25 artış var. KD’de kuyu rakamları günlük yayınlanıyor. Bakken rezervuarının bir kısmı KD’de.

Rosneft CEOsu Sechin OPEC karşıtı görüşleri ile tanınıyor. OPEC’in ABD’deki şeyl üretiminden dolayı önemini kaybettiğini savunuyordu. Lukoil ise 20bin v/g kesinti bildirmişti. Rusya enerji komisyonunun vaat ettiği 300bin v/g için 19 Aralıkta yapılacak toplantı ertelendi.

Otonom sürüş konusunda her arabaya eklenebilecek 700$’lık bir kit ile akıllı hale getirmeyi planlayan George Hotz’un planları Karayolu Trafik Güvenliği Ajansı tarafından iptal edilince, yazılımı herkese açık kaynak olarak açmış.

ABD Dışişleri Bakanlığına Exxon CEO’su Rex Tillerson’un gelmesi bekleniyor. “Münhasır İmparatorluk:ExxonMobil ve Amerikan gücü” kitabının yazarı detaylı bir portre vermiş. Exxon’dan başka yerde çalışmamış, en büyük başarısı Rusya’daki yatırımlar, Irak KRG’de ABD dışişleri bakanlığına rağmen yatırım yaptı.

Porshce’ye göre elektrikli sürüş için daha yüksek voltajlarda şarj edebilmek gerekiyor. 800 V ile 19 dakikada 400km

Kömür talebi bu yüzyılda ilk defa 2015’te %2.7 düştü. OECD ekonomilerindeki düşüş, Asya talebi ile sabitlenir denmiş

IoT, örneğin internet tabanlı video kameralar internet trafiğini 2014’ten 2015’e iki katına çıkardılar, bir de tükettikleri elektrik var. Fayda-zarar ekseninde yine de çok enerji tasarrufu sağlarlar denmiş. 2020’te IoT trafiği 10 katına çıkat

Qatar gaz ile Rasgas, iki Katarlı şirket birleşerek Qatar gaz olarak yola devam edecek. Qatar gas’ın 4 yatırımı ve 41.2 mt/yıl kapasitesi var. Rasgas’da Ras Laffan’da 7 katar işletiyor toplam kapasite 363. mt/yıl. (1 mt LNG=1.3 bcm)

OMV üretiminin yarısını yaptığı Romanya’da Padina North’da karada pilot üretime başladı. 1900 v/g eşdeğer

Dieter Helm’in yazısında tarife revizyonlarında, küçük parçaları indekslere (OPEX’i ekonomik üretkenliğe, CAPEX’leri faiz oranları) bağlayıp 10 yılda bir major revizyon gerekiyorsa yapılsın. Sistem işletmecileri de rekabete açılır. radikal

Grafik

Porsche 800 Volt ile 50 kW – 19 dakika da şarj etme planı, yaklaşık 250 km bence (400 zor)

Kazakistan’ın CPC blend’inin Novorossiysk’ten yükleme rakamları

İstatistik

IEA – Orta Dönem Kömür raporundan

– Kömür talebi 2016’da 2013 seviyesinin de altında olacak.
– 2014’ten önce ortalama %4 büyüme göstermişti
– 2015’te kömür talebi bu yüzyılda ilk defa düştü
– Çin ve ABD’deki büyük düşüş, Hindistan, Endonezya, Rusya ve Viet Nam tarafından dengelenemedci
– Çin’de kömür talebi, elektrik çelik ve çimentoda düştü
– ABD’de talep %15 düştü, 30 yıldır ilk defa
– Dünyada 1920ler ve 1990’lar hariç kömür talebi sürekli arttı
– 2014 seviyesine 2021’de gelebilir, en çok Çin’e bağlı
– IEA’göre kömürün primer enerjideki payı 2011’de pik yapmış olabilir
– Elektrikteki payı 2013’te %41’den 2021’de %36’ya düşecek
– ABD’de 2007-2015’te 300 Milyon ton düşen talep, 2021’e 100 milyon ton daha düşecek (Politik değişime rağmen)
– Termal kömür fiyatları 2016 Ocak’ta 45$/ton’dan 2016 Kasım’da 90$/ton’a çıkaran Çin’in üretimi azaltması oldu
– Kok kömürü ise 4 misline çıktı 77$’dan 300$/ton’a çıktı aynı periyotta
– Tahminlere göre Çin’in talebi 2018’e kadar azalmaya devam edecek, sonra biraz canlanacak
– Çin hala dünya kömür talebinin %50sini, üretiminin +45%’ine ve deniz aşırı ticaretin +%10’una sahip
– İthalatta büyüme beklenen Viet Nam, Pakistan, Türkiye, Malezya, Fas
– Mısır ve Bangladeş’te 50 Mt üzeri ithalat bekleniyor (projeler gerçekleşirse)

12 Aralık 2016 – Serkan Şahin’in Yorumu

“OPEC anlasmasi sonrasi herkes OPEC/non-OPEC gorusmesini beklerken hemen herkesin ciddi bir yanilgiya dustugunu goruyorum. Petrol piyasasinda fiyatlarin onemli oldugu konu hangi petrol turunun hangi petrol urununde hangi rafineri bolgesinde hangi rafinaj karini yaptigidir. Sanildigi gibi futures piyasalarda gorulen fiyat spot piyasalar icin baglayici degildir ve petrol turleri arasinda ciddi fiyat farklari vardir. Bu nedenle de piyasaya arz edilen petrolun toplam fiziki miktarinin aslinda hicbir onemi yoktur. Diger bir deyisle Suudi Arabistan piyasaya fiziki olarak ham petrol arzini azaltirken, Nijerya veya Libya’nin artirmasinin dengeleyici bir onemi yoktur. Ayrica, petrol piyasasinda arz fazlasi da yoktur. Petrol piyasasinda 2+2 her zaman 4 eder ama bu o kadar da bariz gorulecek kadar acik degildir.

Ozetle dedigim sudur ki onemli olan Rusya’nin ne yapacagidir. Son zamanlarda olusan Suudi Arabistan-Rusya isbirliginin Iran icin ne getirecegidir. Trump’in buradaki pozisyonu bence netlesmeye basladigi icin de ciddi bir panik havasi yasaniyor Iran ve Avrupa tarafinda. ABD’de durumu gorenler de Rusya-Trump isbirligini goz onunde tutarak gunu kurtarmaya calisiyor. Gelecek gunlerde buyuk surprizler bekliyorum sektor adina. Zaten Suudi Arabistan bunu gordugu icin anlasmaya yanasti 30 Kasim’da. 2017 yukselen fiyatlari simdiden hayirli olsun.”

“Buradaki gorusler tamamen yazarin kendi gorusleri olup Thomson Reuters ve bagli kuruluslari kesinlikle baglamaz ve goruslerini yansitmaz.”

Serkan Şahin (https://uk.linkedin.com/in/serkansahin)

9 Aralık 2016

Word: https://drive.google.com/open?id=0B3RIv3pMNaTdbEh5RmRISDFoSDA

Bugünden itibaren fırsat buldukça Emin Danış her Cuma gaz konusundaki yorumlarını burada paylaşacak. Karayolu yolculuğu emtialaştırılabilir mi? Araba sahibi olmaktansa, aylık 50 saat otonom araç kiralamak istermiyim. İyi olur. Herkes petrol şirketlerini biliyor ama bu enerji ticareti de yapan şirketler komploculara ziyafet. Bu sene rekor soğuklar olabilir. EPA (Env Protec Agency) başına EPA’yı dava eden yönetici geliyor. ABD enerji politikaları radikal değişimler görebilir. Dieter Helm’in sorusuna geliyoruz, uzun dönemde teknoloji mi büyük insanlar mı belirleyicidir?

Yorum – Emin Danış

OPEC sonrası Asya piyasalarında Spot LNG fiyatları artmaya devam ediyor

OPEC’in geçtiğimiz hafta aldığı üretim kısıntısı kararı sonrası Küresel LNG piyasalarında yaşanan hızlı yükseliş sonrası 2016’daki en yüksek fiyat seviyeleri görüldü. Petrol fiyatlarındaki artışın LNG fiyatlarındaki artışta etkisini sürdüreceği değerlendiriliyor.

Asya piyasalarındaki LNG kontratlarının yüzde 80’inin petrole endeksli fiyatla yapılması ve taşıma maliyetlerini arttırması petrol fiyatlarındaki artışın LNG fiyatlarını da arttırmasına neden oluyor. Kış mevsimi ve OPEC kararı sonrası petrol fiyatlarında görülen artışın petrole endeksli LNG kontratları ve spot LNG kargo fiyatları arasındaki farkı açma olasılığı ortaya çıktı. Bu durum Asya piyasalarında alıcıların uzun vadeli kontratlar yerine spot kargolara yönelmesine neden olabilecek.

Asya piyasalarında spot LNG fiyatları OPEC’in üretim kesintisi kararıyla birlikte 1.5 yıl sonra tekrar 8 $/mmbtu seviyesinin üzerine çıktı. Önceki hafta 7.40 $/mmbtu olarak gerçekleşen fiyat OPEC kararına ek olarak soğukların da etkisini arttırması fiyatlarda 0.70 dolar centlik hızlı bir yükselişe neden oldu. Haziran 2015’den bu yana 8 dolarlık fiyat ilk kez görüldü.

ABD’deki kış mevsiminin etkisiyle artan spot gaz fiyatlarına bağlı olarak Sabine Pass LNG ihraç fiyatının artması da Asya piyasalarındaki hızlı fiyat artışını destekleyen etmenlerden birisi.

NBP’de ise 2 Aralık’ta soğuklara bağlı olarak haftayı 5.91 $/mmbtu seviyesinden kapatan gelecek ay vadeli kontratlar ise 5.53 seviyesinden işlem görüyor.

Henry Hub 2 yılın en yükseğinde

Henry Hub’da ise soğukların artmasıyla birlikte gelecek vadeli kontratlarda artış devam ediyor. Son 2 yılın en yükseğine yakın seyreden fiyatlar 3.74 $/mmbtu seviyesine kadar yükselerek 18 Aralık 2014’den sonraki en yüksek seviyeyi gördü. Bu seviyeden gerileyen kontratlar 3.66 $/mmbtu seviyelerinden işlem görüyor.

İsrail’den Yunan şirketi Energean’ın Karish ve Tanin sahalarını almasına onay çıktı

Yunanistan merkezli Energean şirketinin İsrail’in Doğu Akdeniz’deki Karish ve Tanin sahalarını Nobel ve Delek şirketlerinden 148 milyon dolara almasına İsrail Petrol Kurulundan onay çıktı. Şirketin 60-80 milyar metreküplük rezerve sahip olduğu tahmin edilen bu iki sahanın geliştirilmesi için önümüzdeki 5 yılda yaklaşık 1.3 milyar dolarlık yatırım yapacağı tahmin ediliyor.

Türk Akım’ının açık deniz bölümünün ilk hattı için inşaat sözleşmesi imzalandı

Türk Akımı Açık Deniz Boru Bölümü’nün ilk hattının inşası için, ikinci hat opsiyonda tutularak, South Stream Transport B.V., Allseas Group ile sözleşme imzaladı. Allseas şirketinin, 900 km uzunluktaki deniz geçişli ilk hattın inşasına 2017’nin ikinci yarısında başlaması planlanıyor.

Emin Danış emin.danis@gerpartners.com

Bilgiler

FT genelde günde ilk makaleye izin veriyor. Yol taşımacılığı bir kamu yararı hizmeti gibi, elektrik,su gibi, hacimle alınacak. Ford hep ne kadar ne sattık diye düşündü, şimdi ise mobilite satmak istiyor. Amerikalıların %39’u yolculuk esnasında başka şeyleri de yapmak için otobüs, tren, taksi tercih ediyor. Otonom taxiler $1/mil’e hizmet verebilir

OPEC kesintileri, Rusya ile birlikte, VLCC (2mv taşıyabilen tanker) talebini senede 30 tanker azaltabilir. Mevcut 700 VLCC’lerin %5’i işsiz kaladabilir. Tanker fiyatları VLCC’de 45200$/gün ile 2008’den sonraki en yüksek düzeyinde.

AB Çin’in çelik ihracatına soruşturma açtı, konu: daha ucuza satmaları. Uzun zamandır olan Bir şey ama, geçen sene İngiliz sektöründe 5000 kişi işinden oldu. Ekimde AB komisyonu geçici %73.7’e (kütük) ve %22’ye kadar tarife belirledi.

Fransız iletim operatörü RTE’nin yardımına Alman operatörler yetişiyor. Mevcut denetimlerden dolayı, nükleer santral emre amadeliği 5000 MW daha düşük. Fransa 2015’te 91 Twh ihracat, 29.6 Twh ithalat yapmıştı.

AB komisyonu emisyon kurallarını çiğneyenler için ulusal mevzuata ceza koymayan 3 ülkeye mektup göndermiş. Bu 3 ülke….. Çekya, Litvanya, Yunanistan…Ne düşünmeliyim

Avrupa merkez bankası ECB’nin parasal genişleme sürecinde, 46 Milyar euro firma tahvili aldığı; 11 kere Shell, 16 tane Eni, 7 Total, 6 Repsol ve 6 OMV…

Yarın Rusya’nın ne kadar kesinti yapacağı netleşir. Toplam nOPEC kesintisi 600binv/g olabilir. WSJ’de anlatılan hikayede Rusya’yı İran’ın ikna ettiği iddia ediliyor.

ABD, Glencore-Katar varlık fonunun Rosneft hiselerini almasını “yaptırımlar kapsamında” inceleyecek, kaş kaldırmış.

IHS Markit’e göre son 6 yılda elektrikli araba sayısı %1000 arttı, bu şekilde giderse 2040’da tüm yeni satışların %15’i elektrikli arabalar olacak.

EPA’nın başına EPA’yı dava eden Scott Pruıitt, iklim değişikliği fikrine katılmayanlardan, gelecek.

Saudi Aramco, perşembe gecesinden itibaren müşterilerini(rafineri) arayarak tedarikte kesinti yapacağını belirtti. Ayrıca Riyad’ın aylık nominasyonları düşürdüğü daha çok Avrupa ve Kuzey Amerika’yı hedef aldığı haberde.

Glencore, 1970lerde Marc Rich +Co. diye kuruldu. 2011’de halka açılsa da, mevcut başkanı Glasenberg’in tek resmi, Rusya’da bir metal fabrikasını ziyarette çekilmiş olan. Marc Rich, Bill Clinton tarafından görevinin son günü affedilmişti

Çin bu sene Ocak-Ekim arası 724bin v/g stok yaptı. 2016 başı itibari ile stok seviyesi 234 mvdi. Sene portasında 400mv’e geldi. JP Morhan ‘a göre hedef 511 mv’di. 90 günlük stokta, Çin’in ithalatına göre (7.5mv/g) 675 mv gibi bir rakama tekabül ediyor. Ama bu sene çin büyümesi daha da &60 oranında hız kesebilir.

Grafik

Büyük enerji ticaret şirketleri gerçekten büyük. Bloomberg

Yarın OPEC toplantısına katılacak ülkelerin son durumları (john.kemp@thomsonreuters.com)