Day: October 7, 2016

Word: https://drive.google.com/open?id=0B3RIv3pMNaTdNV9ad1hSM1FscVk

ABD tipi ham petrol 28 Eylül’den beri %13 artmış. GM’in açıklaması otomotivde 1 değil 4 temel değişikliğin olduğunu hatırlatıyor. Rosneft tüm Rus petrol sektörünün konsolidesi oluyor. 3D printerla basılabilen elektrikli araç, süper fikir. Madrid Forum sunumları çok ilginç, IEA sunumu karamsar, ya zorla kömür nü kleer kapatılacak ya da gazın büyümesi riskli. Oxford Energy’nin LNG hakkında forumunun yarısı özetlendi, aşağıda. Sadece OPEC değil Norveç’te üretimini arttırıyor. Sadece OPEC değil ABD eyaletlerinin bir kısmı da ekonomisini çeşitlendirmeli diyor Brookings.

Bilgiler

Enerji depolama pazarı ABD’de 2014’teki 57 milyon$’dan bugün 734 milyon $’a gelmiş durumda. California’da 4 eyalet yasası daha imzalandı: büyük depolama yenilenebilir ilişkisi, depolama bağlantı anlaşmazlıkları için bağımsız birim, kendi elektriğini üretme programı için 249milyon$,planlanan 1325 MW üzerine 500 MW daha depolama hedefi.

GM CEOsu Mary Barra, otomotiv sektörünün 4 temel değişimden geçtiğini ve araç paylaşımının elektrik ve otonom sürüşten daha büyük bir değişim. GM araç paylaşım şirketi Lyft’i 500 milyon $’a almıştı.”Araç paylaşım 1.0”daymışız.

RWE yenilenebilir,şebeke ve perakende iş kollarını kendi kurduğu Innogy diye bir kuruluşa aktarmıştı. Hisselerin %23’ünü tanesi 36 eurodan, 138.9 milyon hisseyi Frankfurt borsasında piyasaya açtı. 20 milyar €luk halka arz

Rusya’nın Başkurdistan eyaletinde varlıkları olan Bashneft’in devlet hisselerini Rosneft alıyordu. Daha önce Putin Bashneft’in Rosneft tarafından alınmasının en iyisi olmayacağını söylemişti. Oxford Energy’den yorum gelmiş “10 yıldır süren Rus petrol sektörünü Rosneft altında birleştirmeye yönelik son hamle”. Sonra da bir yorkshire cümlesi kurmuş.

Cuma geleneği Baker Hughes kule rakamları: ,ABD’de 481((Ağu)’den 509’a(Eyl) Geçen Eylül’de 848di.

Goldman Sachs’ın 2012’den bu yana temiz enerjiye yatırdığı 41 milyar $: yollardan 16 milyon aracın alınması etkisine eş 74 milyon ton sera gazı emisyonunu offsetledi. 89 firmayı büyüttü, 31 GW yatırım getirdi, 129,000 istihdam sağladı ve sadece geçen sene 34 milyar $ gelir sağladı. Goldman toplamda 150 milyar $ yatırım yapacak.

Küresel petrol stokları: Singapur açıklarında 3 aydır 30 milyon varil seviyesindeki stoklar geçtiğimiz hafta yarıya düştü.Bazılarına göre küresel arz fazlası bitti, PIRA Energy, son çeyrekte 500bin v/g arz açığı vardı, sene sonunda 2ye katlanacak. ABD tipi WTI petrol Hazirandan beri ilk defa 50$ üstü kapandı.

Shell’de görünüm karışık. LNG’de güçlü bir talep geleceği için iyi pozisyonlanmış durumda. Fakat BG group ile birleşmeden gelen borçlar, hisse başına gelir oranındaki düşüş, düşük doğal gaz fiyatları sürecinin uzaması ve Nijerya daki varlıklar negatif taraflar.

İngiltere, Lancashire yerel idare kararının üzerine geçerek ikinci şeyl gaz çatlatma iznini Cuadrilla’ya verdi. 2017’de ilk çatlatmalar yapılacak, ilk gaz da 2018 başı. Şeyl sektörü 64,000 iş sağlayabilir.

Honda’nın konsept elektrikli arabasının çoğu parçası 3D printer da basılabiliyor. İyi fikir, 3 senelik kasko parasına printer alır, parçaları evde imal ederiz.

Küresel gaz talebinin büyümesi yavaşlamaya 2021’e kadar devam edecek. Elektrik üretim tarafında rekabet yoğun. 2009-2015’de AB’de 50 bcm(=Türkiye) talep düşmüş. Nükleer ve kömürler emekli edildikçe talep canlanacak. Fakat 450 ppm senaryosunda AB bugünden 150 bcm daha az gaz tüketecek. 2015’de 490 bcm’di. Sunumlara bak.

Brookings’deki yorumda, aslında düşük karbon ekonomisi konusunda ABD’deki eyaletlerin de gelir kayıplarına değinilmiş. Makale de yer isimleri kapatılsa OPEC ülkeleri için yazıldığı sanılabilir.

Heathrow’a üçüncü pist konusunda emisyon sınırlarının aşılacağı ve BBC’nin bilgilendirmesinde eksiklik olduğu iddia ediliyor. Yazıda ilginç bir istatistik : ortalama Euro 6 dizel araç İngiltere yollarında limitin 6 misli fazla NOx salıyor.

Tüm dünyadan maden/petrol kaynak kontrat ve lisansları. Resource Contracts, 36 kaynak için, 80 ülke verisi.

Rapor özeti

The Oxford Institute for Energy Studies – Forum: LNG Markets the great transformation

1 milyon ton LNG = 1 bcm gaz.
FSRU : yüzer gazlaştırma
FLNG: yüzer sıvılaştırma
FID: Final investmen Decision (nihai yatırım kararı)

Bu sayı Oxford Energy araştırmacılarının çıkardığı LNG kitabının küçük bir özeti. Kitap editörlerinden Anne-Sophie Corbeau kitap ismini bir süre düşündüğünü ve “great reconfigration” ‘da karar kıldığını anlatıyor. En önemlisi daha fazla short-term (4 yıl altı) LNG kontratları ve spot kargolar olacak. LNG daha çok metalaşacak. Gaz daha fazla küreselleşeceğinden eski modeller değişmek zorunda kalacak.

İlk yarı kısmın yazıları ve önemli noktalar

• ABD ve Avustralya Arz Görünümü – James Henderson

  • 2010-2014 döneminde, Çin, fukushima ve petrol fiyatları ile asya da LNG fiyatları 15$/mmbtu üzeri seyretti. Bu da yatırımı arttırdı.

  • 2020 gibi ABD ve Avustralya’nın sıvılaştırma kapasitesi 126 mtpa (milyon ton per annum). Bu arz tam da talep beklentileri aşağı revize edilirken geldi

  • Avustralya

    • 2020 gibi en büyük LNG ihracatçısı, 2019’da 86 mtpa’ya ulaşacak. 7. sıradan Katar’ı geçerek liderliğe gelecek.

    • Mevcut çalışan 3 projeye ek, 7 yeni proje de 2009’dan beri geliştiriliyor. 2015 başından beri devreye giriyorlar

    • Yenilikler:

      • ilk kömür yatağı gazından LNG (CSG to LNG), Queensland,

      • ilk yüzer LNG FLNG, batı avustralya

    • Sorunlar: yeniliklerle birlikte yeni sorunlar da geldi. İşçi talebi, maliyet artışları, proje gecikmeleri, bu da eğer fiyatlar tekrar 10-14$/mmbtu’ya gelmezse pozitif sonuçlar zor. Şirketler 200 milyar $ harcadı

    • Etkisi 2014-2015 te terk edilen projelerden görülmekte. Mevcut genişlemeler bile yapılmayacak

    • Ama alıcıların kontratlardaki alım garantilerini yerine getiremezlerse, daha çok kargo spot’a düşerek, spot fiyatları daha çok düşürecek ki Asya’da talep zayıf. Gelirler düşünce Avustralya hükümetinin gelirleri de düşüyor.

    • Bu şartlar Avustralya LNG patlamasının sonuna geldiğinizi gösteriyor. 86 mtpa’da plato olur

    • Şartlar iyileşirse, 2020’de 20 mtpa onaylanır, 2025’de devreye girer

    • Fiyatlar 10-11$’a gelirse 100mtpa olur.

  • ABD

    • ABD’nin LNG ihracatçısı olması son 30 yıldaki LNG sektöründeki dönüşüm olduğunda

    • LNG, sadece petrol fiyatı yerine Henry hub fiyatı ile ilişkili olmakla kalmadı, geleneksel tolling ile gaz alıp dağıtan aggregatorlerin çıkışı da geleneksel kontrat modelini sarstı

    • ABD LNGsi sadece yeni bir hacim değil, ayrıca alternatif, rekabetçi bir pazarlama teklifi

    • 2016 ortasına kadar ABD Enerji bakanlığı, 25 LNG ihracat başvurusu aldı=311 mtpa

    • Sadece 6 sı FERC tarafından onaylandı, 5i inşaat halinde (=64mtpa), Sabine Pass işletmede

    • Sabine dahil 4 tesis, mevcut gazlaştırma tesis yerlerine yapıldı/lıyor. Dolayısıyla kapital maliyetler düştü

    • Tolling fee’ler 3-3.5 $/mmbtu

    • Toplam fiyat = Henry hub fiyatı (~2$) *1.5(gazın buharlaşması, yakıt kullanımı vs)+sıvılaştırma+taşıma+gazlaştırma. Avrupa’ya kargo bedeli $6.5-7/mmbtu

    • İngiltere ve kıta Avrupası gaz fiyatı 4$/mmbtu (mayıs 2016). Bu sebeple ABD gazı short-term marginal maliyet (yani sadece değişken bedeller ile), tolling maliyetleri de batık maliyet olarak satılıyor. O zaman ABD LNG fiyatı 3.5-4 oluyor (Avrupaya)

    • Bu sebeple, bu kayıplar ile 1-2 sene devam ederler ve yeni LNG projeleri yapılmayabilir.

    • ExxonMobil ve Katargazın Golden Pass yatırımının mantığı var ama 7-8$/mmbtu(AB/Asya) altı yeni yatırım zor

• ABD ve Avustralya dışı LNG arzı beklentisi – James Henderson

  • 18 ülkenin daha sıvılaştırma terminali var (2015)

  • Malezya ve Endonezya da artan talep ihracatı düşürüyor, 2000lerden beri Oman ve Abu Dhabi boru hattı gazı ithal ediyor (2000’lerin sonundan beri), Libya ve Mısır ihracat tesislerini kapatmışlardı

  • Nisan 2015’te Yemen LNG ihracatında force majeure ilan etti.Trinidad gibi bazı ülkelerde de yıllar süren üretimin ardından doğal düşüşler yaşandı.

  • Chevron’un Angola’daki 5.2 mtpa’lık yatırımı da işletme sorunlarından 2014’te kapanıp, 2016da tekrar açıldı

  • Nijerya’da toprak üstü riskler önemli. 2014 ve 2015’te LNG ihracatı artmasına rağmen, üretimi 2020’ye sabit , LNG ihracatı da stabil-az düşüş gösterebilir

  • Mevcutlardaki üretim düşüşleri yeni gelen üretimleri offsetliyor

  • Katar – nadir bir yeni proje örneği ve stabil üretim

    • 2015’te Kamerun Perenco ve Golar tarafından geliştirilen FLNG için FID(Final investment decision – nihai yatırım kararı) aldı. GDF Suez ve Kamerun devlet petrol ve gaz şirketi SNH tarafından üretilecek gazı tesise verecek. 2017’de 1.2 mtpa LNG bekleniyor.

    • Ekvator Ginesi, Shell (eski BG’nin) tüm üretimi alıyor. İkinci proje Ophir, Fortuna projesi 2.2 mtpa, FID kararı 2016’da alınır.

    • Katar ise 2005’te, Kuzey alanını geliştirmeyi durdurdu (morataryum) ve LNG üretimini 77 mtpa ile sınırladı. Üretimi 2$/mmbtu’ya geliyor tahminen.

  • Diğerlerinin sorunları

    • Rusya’da son 8 senede yeni projeler tartışıldı. Maliyet ve ambargo sebebiyle ilerleme çok olmadı

    • 2020 gibi sadece Yamal LNG (Novatek) devrede olacak.

    • Sakhalin 2’ye 3.tesis(train) ve Baltic LNG 2025’e kaldı

    • Rusya’nın ortalama LNG üretimi 36 mtpa, Shtokman ve Vladivostok LNG 2020’lerin sonuna sarktı

    • LNG’de Gazprom değil, Novatek ana LNG ihracatçısı olur

    • Doğu afrika da Mozambik ve Tanzanya’da büyük sahalar bulundu ama ilerleme beklenildiği gibi olmadı. 2020’den önce üretim beklenmiyor

    • Eni ve Anadarko’nun Mozambikteki projeleri gelecek 10 yıl sonunda 32.5 mtpa üretir

    • Tanzanyada da 15 mtpa aynı zaman diliminde mümkün

    • Fakat fiyatlar çok düşerse, Tanzanya LNG işine giremez, Mozambikte 10-15 mtpa’da kalır

    • Kanada’da batı yakasındaki projeler 1500 kmlik boru hattına ihtiyaç duyuyorki, yerli nüfusun alanından geçiyor, uzun ve pahalı olabilir. Uzatmıyım, doğu tarafta olmaz diyor. 2020’lere kadar zor

  • Gelecek için Potansiyel

    • İran’a ambargonun kalkması ilgi uyandırdı. South Pars sahası ile ilgili.İran’da gaz daha çok petrol üretimini sabit tutmak için kuyulara basılıyor. Fakat şu anda hedef iç piyasayı beslemek, boru hattı ile bölgesel pazarlara (Irak, Pakistan, Oman)’a satmak gibi

    • Doğu akdenizde de İsrail ve Kıbrıs keşifleri var. Fakat bir çok sorun var. LNG zor

  • Sonuç: Politik olarak sallanan bölgelerde, bu multi milyar dolar yatırımlar bu petrol fiyatları ile zor

• Asya’da LNG talep potansiyeli-Howard Rogers

  • Asyanın yetişkin ihracatçıları

    • Japonya(1969), Güney Kore (1986), Tayvan(1990)’da LNG ihracatına başladı

    • 1980-2016 arası dünya LNG ithalatının 3/4’ünü yaptılar

    • Çin yavaşlaması sebebiyle, ekonomik performanslarının geleceği düşündürüyor

    • Planlanan artan kömür artışı, verimlilik artışı ve agresif yenilenebili artışı ile dengelenecek

    • Hindistan ve Çin’de kötü hava kalitesi bir sorun

    • Japonya: LNG talebi nükleerler yavaş yavaş tekrar devreye girerse 20 mtpa civarı. Görünüm negatif

    • Güney Kore: en iyi ihtimalle LNG talebi sabit kalır ama görünüm negatif

    • Tayvan: 2020 ortası gibi nükleer üretim kapasitesini kapatacak, LNG artabilir ama küresel olarak küçük

    • Diğer Asya LNG ihracatçıları

      • Singapur, Tayland, Endonezya, Malezya, Pakistan, Bangladeş, Vietnam

      • Çin’de gaz primer enerji miksin sadece %6sı, kömürden gaza geçiş planı var, önümüzdeki 5 yılda 115 bcm/yıl. Hangi hızla olacağı soru

      • Hindistan: Altyapı ve fiyatlama mekanizmaları sebebiyle gelecek belirsizlik

    • LNG ihtiyacının 3 iticisi

      • Azalan yerli üretim veya boru hattı gaz arzı. Özellikle gazın enerjideki payı büyük ise önemli. 2030’a kadar LNG ithalatı artacak ülkeler: Singapur (boru hattı), Endonezya, Pakistan, Bangladeş, Tayland, Malezya, Vietnam

      • İkincisi itici güç: Gelecek enerji talebindeki kaynakların belirsizliği ve hükümet politikaları. Kömüre ne kadar bağımlı olmak istediğine bağlı olarak Çin, Tayvan var. Tayland, Hindistan, Malezya, Pakistan, Bangladeş var,Eğer enerji verimliliğive yenilenebilir hedefleri tutmaz ise, temiz bir enerji çeşitlendirmesine LNGsiz erişemezler

      • Üçüncüsü: Yatırım ortamı ve ülke içi düzenlenen gaz fiyat seviyeleri: Bangladeş, Pakistan, Vietnam, Malezya, Hindistan, Tayland.

    • LNG talebinin motorları Japonya, Kore, Çin, Hindistan. 2015’teki 175 mtpa talepten sayılan asya ülkelerin talebi 2030’da 283-390 mtpa olabilir. LNG talebi nin yıllık %3.2 ve %5.2 artışı için.

    • Çin ve Japonya 2020’başlarına kadar domine eder. Boru hattı girişleri, nükleer santraller, enerji verimlilikleri trendi belirler.

    • Tayvan ve Güney Korede, LNG talebi ekonomik büyümeyle daha ilişkili

    • Tayland, Endonezya, Malezya, Vietnam’da yerli üretim düşüşü belirleyici olur

    • Pakistan Bangladeş’te de yukarıdakine ek, altyapı, yatırım ortamı ve idari sorunları var.

    • 4-5 $/mmbtu bu piyasalardaki talebi arttırı ama 10$’a çıkarsa sürdürülebilirlik soru işareti olur

• What role for Europe in the Global LNG market? – Anouk Honore

  • Avrupa LNG için swing(sallanan-salıncak) piyasa.

  • Ama bölgede gazın tüm enerji sistemindeki yeri bir soru işareti, çünkü yenilenebilirlere destek yüksek

  • Avrupa=EU28 + Türkiye + Arnavutluk+ Bosna+Norveç+İsviçre+Sırbistan+Makedonya

  • En son(residual) LNG piyasası Avrupa

    • 2015’te Avrupa küresel LNG ticaretinin %15.3. 11 ülke 38 mtpa ithal etti.

    • Toplam gazlaştırma kapasitesi 154 mtpa, kullanım oranı %24

    • 13 mtpa’da ek kapasite yapılıyor, 126 mtpa’da planlamada

  • Gaz talebi geri gelir mi?

    • TPES(birincil enerjide) 2014’teki payı %22.4, gaz talebi 2010’larda düşerek 2015’te 494 bcm’e geriledi

    • Gaz talebinin motoru elektrik sektörü, 2010’da tepe yaptı ve 2010’dan 2015’e 75 bcm düştü

    • IED sebebiyle kapanan kömür, nükleer sebebiyle 2020’de talep artabilir. Elektrik harici sektörlerde büyüme sabit

    • Yeni bir piyasa olarak LNG’nin gemilerde kullanılması

  • Bölgenin üretim düşüşü

    • İç üretim 250 bcm, talebin %50si (2014), Norveç hariç trend aşağı doğrultusunda

    • Yazar 2020’de üretimin 25 bcm, 2030’da da 89-117 bcm 2015’e göre düşük olacağını tahmin ediyor (burada sorun var her yıl bcma ile düşürsek, gaz negatif değere geliyor)

    • İthalat için 2020’de 235-261, 2030’da 336-364 bcma gaza ihtiyaç olabilir

  • Rusya hariç sınırlı opsiyon

    • Rusya, Avrupa gaz talebinin %33’ü 158 bcm ini karşıladı

    • Gazprom pazar payını %27-%33 arasında tutar. Rekabet Rusya ve LNG arasında olur

  • Gaz arzı sorunları: LNG’nin rolü

    • Eğer küresel olarak LNG fazlası olursa, Avrupa’nın düşük kullanımlı LNG tesisleri için fırsat olur

    • Fakat Rusya %27-%33 pazar payı yanında 100 bcm/yıl da düşük fiyatlı gaz ile 2030’a kadar tüm boru hattı ve LNG gazları ile rekabet eder. Gazprom Henry Hub 2$ fiyatına karşılık gaz fiyatını 4-6$ arasında tutabilir. Fiyat savaşı olursa Gazprom kazanır

    • 2020’de arz talep farkı 15-71 bcma (11-52 mtpa) olur. 2030’da 90-151 bcma (66-111mtpa)

    • Eğer Irak gazı ve Azerbaycan da gelirse, LNG ihtiyacı 2030’da 68-129 bcma (50-95 mtpa)’ya düşer

Dergi

Nature Energy – ABD seçimleri sonucu ABD enerji politikası(özet)

Torn in the USA – Editoryal

Sosyal ve teknolojik inovasyon enerji sektörünü de etkileyecek. Gelecek enerji piyasasları daha fazla dağıtık (de centralized), kilit rolü bireysel tüketiciler oynayacak. Fakat bu radikal değişiklikler kendiliğinden değil, ekonomik çıkar gruplarına, politik güce ve kurumlara rağmen meydana gelebilir. Enerjide bir sonraki adım için güçlü irade gerekiyor.

ABD enerji politikası küresel piyasalar ve Uluslar arası politikalar için çok önemli. İlk bakışta Clinton ve Trump’un enerji ajandaları birbirleriyle uyumsuz gözüküyor, farklı kesimlere hitap ediyor.

Enerji dönüşümü çevresel sürdürülebilirlik, eşitlik ve verimlilik ile ilişkilendiriliyor. Oysa iş kayıplarına, taşeronlaşmaya, güvenlik endişelerine ve piyasa gücünün kötü kullanılmasına da sebep olabilir. Toplam da küresel faydası daha çok olmasına rağmen, geçiş süreci en ezilmiş kesimi dah akötü etkileyecek ve belki de bu insanlar popüler hareketlerde destek bulacak. Yeni teknolojiler ve daha bağlantılı bir toplum daha yenilikçi uygulamalar yapacaktır. Trump fosil yakıt sektörünü destekleyerek Paris anlaşmasından geri çekilmeyi; Clinton temiz enerji ArGesinde kamu harcama artışını ve güçlü bir Paris desteğini savunuyor.

Demokratlar, enerji politikasını temiz, erişilebilir ve güvenilir enerji etrafına inşa ediyor. Clinton Obama politikalarını devam ettirecek. Fakat bölünmüş bir kongre genel karbon vergisi gibi radikal reformları sınırlayabilir.

Trump’un enerji politikası da Cumhuriyetçi ana akımı temsil ediyor, merkeze enerji bağımsızlığı ve deregülasyonu alıyor. Dış politika ve istihdam güdümünde enerji bağımsızlığı hedefinde bir enerji politikası öngörüyor. Trump [yerli]kaynaklara dayalı bir kalkınma öngörüyor.

Bu farklı görüşler petrol piyasalarında gittikçe artan huzursuzlukla baş etmek durumunda.Amy jaffe, teknolojik yeniliklerin ürettiği güçlü belirsizliklerin, petrol politikalarını değiştirmek için yeterli baskıyı ürettiğini anlatıyor. Üretiici ülkelerin kaynaklarının bir kısmı üretilemeyebilir (stranded asset), dolayısıyla en ucuzu üretmeye çalışırken, daha da ucuzlayan yenilenebilir enerji ile maliyet rekabetçi kalabiliyor.

Elektrik piyasalarının geleneksel gelişiminde, ki petrol üretimi ve ithalatıyla daha çok ilintili, ABD’nin küresel enerji güzergahlarının güvenliği ve stratejik ortaklarının desteklenmesi üzerine kuruluydu. Radikal dönüşüm olmasa da, içe dönük bir ABD mevcut kurumsal yapıları zayıflatabilir ve sonucunda Avrupa daha bağımsız bir dış enerji stratejisi geliştirmek zorunda kalabilir.

İstatistik

Eylül 2016 kule rakamları

OPEC’de açıklamalar ve petrol fiyatları

Tarih

BP’nin Forties petrol sahasının duyuru belgesi, 46 yıl önce bugün. İlk üretimi 1975’te, en yüksek üretimi 1979’da 500bin v/g.