16 Aralık 2020

IEA’e göre petrol talebi 2021’de beklenenden daha yavaş canlanacak. Petrol talebi 91.2 mv/g’den 96.9 mv/g’e çıkacak. Noel periyodu yeni bir dalga getirebilir, aşılamanın etkisi de zamanla kendini gösterecek.

Joe Biden’in enerji bakanı adayı Jennifer Granholm, esk Michigan valisi oldu. 61 yaşında, elektrikli arabaları savunuyor. Arun Majumdar’da yardımcısı olabilir. ABD’de enerji bakanlığı bütçesinin(27 milyar $)’ın %75’i nükleer program. Aday ayrıca Proterra isimli elektrikli otobüs üreticisi şirketin de yönetim kurulunda.

Exxon aktivist yatırımcı baskısıyla emisyon hedefleri açıkladı ama kimse etkilenmedi. 2025’te 2016’ya göre üretim emisyon yoğunluğunu %15-20, metan emisyonlarını %40-45, yakma(flaring) yoğunluğunu da %35-45 kesecek. Sadece skop 1 ve skop 2 emisyonlarını hedef alıyor. Tüketicilerin emisyonları olan skop 3’ü dışarıda bırakıyor.

Pil şirketleri şimdi daha fazla veri paylaşıyorlar. Solid Power ‘ın ve QuantumScape’in verileri ve videoları şu anda açık. Yeni tip lityum metal ve 330 Watt-saat/kg enerji yoğunluğu ile önemli. Ama piller elektrikli arabalarda 2027’de yerini bulacak.

Hem Çin’de günlük rafineri çalışma oranları rekor kırdı, hem de Hindistan’daki işlemeciler 100% kapasiteye yakın çalışıyor. Fakat Güney Kore’nin ham petrol ithalatı da 10 yılın en düşüğü. Asya’da büyüme göstergesi Dubai ham petrolün ileri ay fiyatı.

ABD 2050’de net sıfıra nasıl gider? 50 milyon elektrikli araç, mevcuda göre 10 yılda 2.5 trilyon $ daha fazla yatırım, elektrikli ısı pompalarının payını iki katına çıkarmak, rüzgar güneş ve yüksek voltaj hatlarında %60 artış.

Dağıtık güneş yatırımlarında ortalama kurulum maliyeti 2018’den 2019’a %1 düşmüş. Fiyatlar 3.1$/watt ile 4.5$/watt oluyor. Tüm excel dosyası ve raporlar da var.

Trans-Avrupa şebekelerinde ilk defa petrol ve gaz boru hatları AB fonu almayacak. 2050’de iklim nötr olma hedefi var. 2030 hedefleri için bile yıllık 50.5 milyar € elektrik şebekelerinde yatırım var. Hidrojen elektrolizörleri de 24-42 milyar €, 65 milyar € hidrojen altyapısı.

İngiltere için 2050’de 4 ayrı hidrojen senaryosu yerine ısı pompası senaryoları daha maliyet etkin. Yenilenebilir elektrik fiyatları %50 düşer, doğalgz fiyatları da %50 yüksek olursa sonuçlar daha da değişebilir.

14 Aralık 2020

Haftasonu 4 yeni podcast yayınladık, ve tamamında Türkiye enerji tarihinde ilk defa duyacağınız anekdotlar var.

Petrol haftaya %1.3 sıçrama ile başladı. Suudi Arabistan’daki tanker patlaması ve covid aşıları etkili

Bugün OPEC aylık petrol piyasası raporu yayınlanacak. Yarın da IEA aylık petrol piyasası raporu.

Haftasonu Ortadoğu’da birşeyler oldu. İran’da 550,000 v/g kapasiteli Marun-Isfahan boru hattı patladı. 30 inchlik boru hattı Gardomkar pompa istasyonunda patlamış. Irak’ta da geçen hafta iki petrol kuyusu patlatılmıştı.

Suudi Arabistan’ın liman kenti Jiddah’de bir petrol tankerinde dışarıdan bir kaynaktan kaynaklı patlama oldu. Birleşik Krallık (İngiltere) Deniz Ticaret Operasyonları bölgedeki gemilere dikkat uyarısı yaptı.

Güney Afrika’daki Eskom skandalları bitmiyor. Üst düzey eski bir yöneticinin 2006’dan beri evinde kaçak elektrik kullandığı ortaya çıktı. Enerji magazini bu kadar.

ABD’de dolu fırtınasından sonra bir güneş santraline 70 milyon $ sigorta ödemesi yapılmış. Yangınlar, uç hava olayları sigorta maliyetlerini son 12 ayda %20-30 arttırmış, bazılarının ki ise son 2 yılda 400% artmış. DE Shaw’ın Mayıs 2019’daki 180 MW Midway projesi dönüm noktası olmuş. Panellerini döndürüyorlarmış

Avrupa’daki büyük kamyon üreticileri (Daimler, Scania, Man, Volvo, Iveco, Daf, Ford) 2040’da emisyon üreten araç satışını durduracaklarını söylediler. Grup daha yüksek karbon vergisi talep etmiş.

İngiltere, 25 Kasım tarihli Hazine bakanlığı notuna göre, “daha fazla büyük nükleer yapmaya” istekli, eğer maliyet etkin yapılırsa. 2035’te İngiltere’nin tüm 8 nükleer santrali emekli olacak, İngiltere üretiminin 5’te 1’i. Çinliler yapmaya çok istekli, kendi tasarımları HPR1000 için piyasa fiyatları teklif etmişler

9 Aralık 2020

Beklenen IEA raporları :
* 9 Aralık Nükleer Ajansı ile Elektrik üretim maliyetleri
* 14 Aralık Elektrik 2020
* 15 Aralık Petrol piyasası raporu
* 18 Aralık Kömür 2020

SaxoBank’ın 2021 için 10 sıradışı öngörüsünde, Amazon’un Kıbrıs’ı alması, Çin’in yeni dijital para biriminin tektonik sarsıntılara yol açması, füzyon enerji ile enerji bolluğu oluşması, güneş panellerinden dolayı gümüş fiyatının artması vs. var.

Kuzey Amerika’da kış sonunda doğalgaz arz durumu/sıkışıklığının öncü göstergesi olan Mart-Nisan farkı negatife düştü. “Kışı depolar dolu bir şekilde bitirebiliriz”. Mart ayı fiyatı 2.419$/mmbtu, Nisan 2.428$… Yani Mart’ta fazla ABD LNGsi olabilir mi?

Irak paraya sıkışmış ve ileride yükleyeceği petrolü bugünden satacak önödemeli kontrat ihalesi yapmıştı. Çin devlet şirketi Zhenhua, ayda 4 milyon varil petrolü alacak. 1 yıllık ön ödeme yapacak. Bugün ki para ile 2 milyar $. 2013’te de Vitol ve Glencore, Rusya’dan 10 milyar $ ön ödemeli petrol almıştı. ZhenHua, “Çin’i canlandır” demekmiş.

AB 2030’da 30 milyon sıfır emisyonlu aracın yollarda olmasını planlıyor. Plan bu hafta yayınlanacak. Ulaşım AB emisyonlarının %30’u, bunun %72si de yol taşımacılığı. Geçen sene Avrupa’da 1.8 milyon elektrik/elektrikli hibrit vardı. Mevcut 200,000 şarj noktası 3 milyona çıkacak ve 1000 hidrojen dolum istasyonu.

İngiltere, ABD’nin 2035’de elektrik sistemini dekarbonize etme planına denk bir plan oluşturmak zorunda. İklim Değişikliği Komitesi bir “devrim”-silen süpüren bir değişim gerektiğini söylüyor. 2033’de yeni kombi satışları yasaklanmalı, günlük et ve süt tüketimi azaltılmalı. Et tüketimi 2050’de %35 azaltılmalı. Çelik ve çimento 2035-2040 gibi sıfır emisyona yaklaşmalı. Yılda 50 milyar pound lazımmış.

Shell’de birkaç temiz enerji yöneticisi, şirket stratejisinin açıklanmasına haftalar kala istifa etti. Kısaca şirketin enerji dönüşümü konusunda yeteri kadar hırslı olmadığı sebep olmuş olabilir. Gaz çok önemli, geçiş yakıtı, yenilenebilir de 2030 sonrası denmiş olabilir.

Dünyanın en büyük petrol ticaret şirketi Vitol, Brezilya’da rüşvet verdiğini kabul etti. Ayrıca Ekvator ve Meksika da da. “Altın rakam” karşılı Vitol yöneticisi Petrobas traderlarına para ödemiş. Altın rakam ise ihaleyi kazandıracak rakam. Parayı danışmanlık ve piyasa istihbaratı olarak aktarıyormuş.

Alman enerji şirketi EWE 2035’de iklim nötr olmayı planlıyor. Kömürden çıkıcak, 7 milyar € yatırım yapacak yarısı yenilenebilir, şebeke,hidrojene. Zaten üretiminin %95’i yeşil kaynaklardanmış.

İngiltere’de düzenleyici kurum Ofgem’daha önce yıllık %7-8 yatırım getiri oranı verdiği National Grid ve SSE’nin getiri oranını 5 ay önce 3.95% açıklamıştı. Şimdi %4.3’e geri çekmiş. Kurum daha önce 25milyar£ olan yatırımları 30’a çekti, bir 10 daha da verebilir, yeter ki şebekeler yeşil olsun.

Almanya’da 11 taş kömürü santrali 2021’de emekli edilmek için €317 milyon almış. Ama analize göre 300 MW’ın üzerindeki 7 santral zaten yılda 200 milyon € zararla çalışıyor.

4 Aralık 2020

IEA Enerji Verimliliği 2020 raporu, IEA’den hiç alışık olmadığımız bir şekilde kötümser. İklim hedeflerine varmak için gerekli %3 yıldan yıla enerji yoğunluğu iyileşmesi en düşük seviyelerde. Ayrıca enerji yoğun sektörler krizden daha az etkilenmiş gözüküyor. Yatırım da düştü. kötü.

AB bütçesi, doğu Avrupa ülkelerinin(Macaristan,Polonya,Bulgaristan,Slovakya,Çekya) 2030 emisyon hedefi için daha çok para istemesi ile sallantıda. AB 2030’a emisyonlarını %55 azaltmak istiyor.

Danimarka 100bin varil/gün petrol üretimi ve 3 milyar m3 gaz üretimi olan ama son aldığı kararla yeni petrol-gaz arama ihalesi artık yapmayacak bir ülke. Sebep iklim liderliği

OPEC+ anlaşması sonucunda ne oldu. Ay ay tekrar görüşecekler. Bir de üretim kesintisinde kademeli düşüş olacak gibi.

Crop Monitor’e göre Türkiye’de durum uygun. Bu rapor kuraklık raporları ile dengeli okunmalı

İngiltere’de elektrik kapasite sorunu duyurusu sonrası 3 santral 999£/MWh fiyat teklif etmiş. Ulusal şebeke de ikisini çalıştırmayacağım deyince üçüncü fiyatı 652£’a düşürmüş.

Oxford Energy’nin Çin’in 2060 karbonsuzluk hedefini incelediği raporuna göre detay bir çalışma yok, sadece bir hedef var. Gelecek 5 yıllık planı görmek gerekecek. Ayrıca 2030’a kadar vaktini kullanıp herşeyi 2030 sonrasına bırakması da olası. Olsun yine de bir adım diyor OE.

Brent draması devam ediyor. Dated Brent, yani yükleme tarihi belli kontrat bir süredir düşen üretim sebebiyle bir başka petrolü de sepete katmaya çalışıyordu. WTI Midland, yani bildiğimiz WTI’da sepete eklenebilir. ABD 2015’te ham petrol ihracat yasağını kaldırmıştı.


Petrol fiyatları düşerken ABD’de gaz fiyatları yükseldi. ABD şey üretimi düşünce doğalgaz üretimi de düştü. Mart-Haziran’da ham petrol üretimi %20 düşerken, doğalgaz üretimi de %10 düştü. Petrol üretimine odaklı Permian,Bakken,Eagle Ford alanları gaz üretimindeki %80 düşüşten sorumlu

İngiltere de ısıtma sektörü 2016’daki toplam sera gazı emisyonlarının %37’sinden sorumlu. Isı pompaları ile ısı üretimi bir kombiden %30 daha az emisyon yoğun (gCO2/kWth). Hidrojenli kombi mi, ısı pompaları mi hibrit ısı pompaları mı mevcut kombilerin yerini alacak?

Biden iklim değişikliğini politkaların merkezine almak konusunda ciddi. Sadece İklim temsilcisi John Kerry’nin atanması değil, Asya temsilcisi de atayacak .ABD’de 3.çeyrek depolama kapasite artışı 476 MW oldu. Fakat eğer adımlarda ciddi isek küresel olarak petrol ve kömür talebi halihazırda zirveyi geride bırakmış, doğalgazda 2025 gibi zirve görüyor olması lazım

3 Aralık 2020

Geldi OPEC karar günü. IEA Enerji Verimliliği Raporu bugün açıklanıyor. Sürdürülebilir kalkınma planı 9 milyon iş üretebilir.

ABD’de enerji bakanı tekrar eski enerji bakanı, MIT profesörü, İran anlaşmasının mimarlarından Ernest Monitz olabilir deniyor ama Cumhuriyetçi partideki daha radikal yeşilciler çok kızgınlar bu ihtimale.

OECD ekonomi görünümü yayınlandı, 2021’de dünya %4.2 büyüyece, 2020’deki %4.2 küçülme sıfırlanmış olacak. Yani 2 yıl kaybetmiş olacak dünya.

Almanya’da A49 otobanına yerel Yeşiller’in yeteri kadar karşı çıkmaması partide bölünme getirdi. “Realizme karşı idealizm partiyi parçalara ayırabilir.

SteelZero” yeni bir küresel insiyatif. ResponsibleSteel ve 8 çelik alıcısı önemli şirket ile kurulmuş. 2 trilyon $’lık sektör ve emisyonların %7-9’unun sebebi

ABD’de ülkenin en büyük elektrik şirketleri dekarbonizasyonda çok yavaş. Trump döneminde Edison electric Institute, American Electric Power, Duke ve First Energy emisyon düzenlemelerinin geri çevrilmesine destek olmuştu. Rapora göre şirketlerin net-sıfır vaatleri ile fosil santral emeklilikleri arasında uyumsuzluk varmış.

AB’nin Açıkdeniz Yenilenebilir Enerji Stratejisi (ORES) açıkdeniz rüzgar kapasitesini 12 GW’dan 2050’de 300 GW’a çıkaracak. 40 GW’da yüzer PV, dalga ve gelgit. Bu toplamda 2050’ye kadar 800 milyar€ yatırım istiyor.

Geçtiğimiz haftalarda lityum ile ilgili şirket hisseleri hızla yükselişe geçti. Albemarle, Pilbara Minerals değerleri 2 katına kadar arttı. Bu yıl elektrik/elektrikli hibrit satışları %28 artarak 2.78 milyona ulaşacak gibi. Lityum içeren spodumene kaya fiyatı 900$’dan(2018) 375$’a düşmüştü. Arada Altura batmış, Pilbara satın almış projeyi. %10-%20 elektrikli araba satışı yönetilebiliyor ama üzerinde şarj noktası sorunu oluyormuş(Çin)

Rüzgar projelerinde İngiltere’deki %10-25 maliyet artışı NIMBYzime atfedilebilirmiş. Yani arka bahçemde istememcilik.

Japonya 2035’ten sonra içten yanmalı motorları yasaklamaya hazırlandığını duyurdu. Daha METI öneri hazırlayacak vs… Mevcutta %71’i içten yanmalı araç satışı var. Japonya’da yılda 5.2 milyon araç satılıyor.

Bangladeş, Hindistan, Endonezya ve Vietnam’da neden kömür santralleri artıyor. Elektrik talebi, Çin’in ucuz finansman ve ekipmanı. Makale

Tesla yazılımlarını hack eden @greentheonly isimli hesaba göre Tesla yeni bir şarj iş modeline geçecek hazırlıkları yapmış. “Wall Connector” ile mülk malkleri bu şarj noktalarını koyup elektrik şarj fiyatını kendileri belirlyebilecek. “Ticari şarj”

Almanya yenilenebilir enerjiden yeşil hidrojen üretenlerden EEG (yani bizdeki YEKDEM) bedelini almayacak.