Trump yönetiminin ekonomik gelirleri daha çok ihracat vergilerinden, tarifelerden gelecek gibi. Ama aşağıdaki grafiği ilginç kılan, petrol laneti denilen vergi-demokrasi ilişkisine bir anti-tez gibi durması. Çin WTO’ya katıldığından beri 2 milyon ABD imalat istihdamı yok olmuş.
Daniel Yergin’in kitabı Prize’in (Türkçe Petrol diye çevrildi) ismi nereden gelmiş? Churchill’in kömürden petrole geçişe hainlik diyenlere dediği “that is the prize of venture“. Girişimin Ödülü. (Dakika 15:00)
Asya JKM’in TTF’e farkı 2.7 $/mmbtu olmuş. (Greg Molnar’den)
İngiliz national grid 7 milyar pound borç aldı, SSE’de 2032’ye kadar 40 milyar pound altyapı yatırımı yapacak. OFGEM enflasyon+4.3% getiri garanti ediyor. Fakat değerlemeler biraz düşük. Greencoar UK Wind, 49 rüzgar çiftliği ile %7 rüzgar gücüne sahip(UK). Piyasa değeri 3.2B pound, varlıklarının değeri ise 3.6B
Avrupa’ya Osmanlı tehdidi, protestanlığı hayatta mı tuttu? “think it’s no coincidence that the Lutherans survived and prospered when the Ottoman threat to Europe was larger than ever. Were it not for the fact that the Ottomans distracted the Habsburgs and the Church, Protestantism would have been like other Christian heresies: ultimately minor and suppressed. The timeline leaves little room for doubt”
Hep yenilenebilir için yakalama oranı (capture rate konuşuyoruz). Ama ortalama termal üretimin kapasite faktörü 2024’te %16 düşmüş ama yakalama oranı %42 artmış.
Pakistan’ın toplam gücü 50 GW, ama bu sene ilk 6 ayda Çin’den güneş paneli ithalatı 13 GW.
Yeşil dönüşümde Marshall Planı mı, Clen Energy Finance Authority mi tartışmasını Adam Tooze güzel özetlemiş. Amaç kongre kontrolünde olmayan ve yurtdışında da yatrım yapabilecek bir “varlık fonu” sanki.
Petrol istatistikleri hep karmaşıktır. Ama EIA’nin haftalık ve aylık istatistikleri ve tanımları güzel açıklanmış. Mesela benzinde, rafineriden 9.65 mvg, biyoyakıt vs 0.12 mvg, 0.816 mvg ihracat, 0.003’de stok artışı. Aritmetiği bile zor.
AB yeni kabinenin ilk 100 gününde elektrifikasyon planı da gündemde. Hedef neydi : “Şubat 2024’ten itibaren Avrupa Komisyonu modellemesi, elektriğin 2030 yılına kadar AB’nin genel enerji karışımının %33’ü, 2040’ta %51’i ve 2050’ye kadar %61’i olacağını tahmin ediyor.”
BASF’ın durumu çok iyi değil. 6 segmentte 11 işletme birimi ile 2023’te 70 milyar€ satışı var. Gelecekte 3 birime ayrılmayı düşünüyor. Tarım çözümleri, kaplamalar ve pil malzemeleri. Piyasa değeri 42 milyar€ ama parçalarının toplamı 48 milyar € gibi. Üretimin önemli kısmı Avrupa’da ve sermaye getirisi %3.3
Bir IMF makalesine göre ülkeler arasında jeopolitik mesafe ve yatırım akışları. Grafik şöyle
Veri merkezleri ile sürdürülebilir bilişim ve talep tarafı yönetimi(talep tepkisi) sunumunda sıcaklık ve soğutma talebi. Virginia’daki elektrik talebinin %20’si veri merkezlerininmiş.
Entropi neydi, entropi emekti. En iyi ücretsiz kitabından öğrenin.
MIT’den yayınlanan ATT – Advanced Transmission Technologies ile yeni kapasiteler daha hızlı oluşturulabilir. ATT’ler ne?(ATTs (DLRs, advanced power flow control devices, advanced conductors, and transmission switching). Burada FERC’in 1920 sayılı kararı da önemliymiş.
IEA’e göre küresel petrol talebi 2024’te 0.9 mv/g, 2025’te ise 0.95 mv/g artacak. 2023’te bu 2.1 mv/g’dü. İlk yarıda petrol talep artışı 0.8 mv/g civarında olmuş. Geçen 10 yılda Çin talebi yıllık 0.6 mv/g arttı. Bu sene IEA’in beklentisi 0.18 mv/g
Yine IEA’e göre Çin’de Temmuz ve Ağustos’ta satılan arabaların yarısı elektrikti. Yeni kamyonların da önemli kısmı doğalgaz dı. bu da 0.4 mv/g petrol talebini sadece bu sene ikame etti. 2024 ikinci çeyrekte ise yıldan yıla %5 gazyağı(dizel) düşüşü var. 2019-2023 petrol talep artışının 3/4’ü petrokimyasal ürünlerdi.
2013-2023 arası Çin talebi 6mv/g artarken, diğer Asya’nın ki 2.5 mv/g arttı. 2023-2030 arasında diğer Asya’daki talep artışı beklentisi ise 3 mv/g. Hindistan’ın talep artışı ise 0.2 mv/g, 2024’te. Afrika talebi 2013-2023 arası 0.38 mv/g arttı. 8 aylık Çin talebi artışı. Ortadoğu ise 10 aydan az. Latin Amerika ise neredeyse sabitti.
Hava – Eylül ortasında Boris adlı fırtına. Orta Avrupa’da sellere sebep oldu. Çekya’da bir nokta, yarım yıllık yağışı 4 günde aldı.
Chevron ve MOL, rüzgar ile çalışan ilk LNG taşıyıcısını 2026’da devreye alacak. 174 bin m3 lng taşıyabilecek. MOL daha önce kömür taşıyan bir gemide %17 yakıt tasarrufu görmüş.
LNG aritmetiği. Şimdi ABD’de 2023 sonu 11.4 bcf/d sıvılaştırma kapasitesi vardı. Kuzey Amerika olarak 2028’de 24.4 bcf/d olacak. Meksika’da 0.8, Kanada da 2.5, ABD’de 9.7 bcf/d kapasite bekleniyor.
