Month: September 2024

Waha gaz fiyatları uzun zamandır negatifti. Fakat Matterhorn Express gaz boru hattı (2.5 bcf/d) açıldıktan sonra artık bu negatif fiyatlar geride kalmış olabilir (Energy Tidbits)

Meksika’ya ABD’den gaz ihracatı da 6.8-6.9 bcf/d civarinda. 200 mcm/d gibi. ET

ABD LNG ihracatında da düşüş devam ediyor. Beryl kasırgarsı sebebiyle Freeport LNG (2.1 bcf/d) 7 gün kapalıydı. Ağustos’ta ABD LNGsinin gittiği yerler: Çin (1.1bcf/d), Hindistan(0.9 bcf/d), Japonya (0.9 bcf/d), Mısır ve Kore (her biri 0.8 bcf/d). (ET)

Meksika gaz üretimi 4.5 bcf/d civarında takılı kalmış

1 Temmuz 2021’den bu yana 26.3 bcf/d uzun dönemli LNG anlaşması imzalanmış, bunun %64’ü Asyalı LNG alıcıları. Bunun %42’si de Çinliler

Japan LNG stokları da dipleri görmüş

Gazprom Sudzha, 1.5 bcf/d gaz göndermeye devam ediyor.

Haftalık LNG tablosu

Gaz fiyatları da şöyle (Greg Molnar)

AB’nin AggregateEU programına göre 43 bcm gaz talebi için anlaşma olmasına rağmen, sadece 1 bcm gaz gerçekten teslim edilmiş. Şirketlere göre amacına ulaşamamış. Habere göre Avrupa Sayıştayı, “gaz ticaret platformlarıyla ilgili olarak [platformun] katma değerini belirleyemediğini ve AggregateEU’nun ele aldığı bir piyasa başarısızlığını tespit etmediğimizi” söyledi.

Avrupa ortak alımda hidrojen ve diğer mineralleri de düşünüyor. Ama Enmacc CEOsu ki geçen sene 35 milyar € ticaret yapılan platformun sahibi olarak AB’nin neden kendi platformunu açtığını sorgulamış. AggregateEU’yu yeni bir platform yönetecekmiş.

İngiltere OECD’de kömürden çıkan 14.ülke olmuş

Kişi başı sağlık harcaması ve ortalama ömür

Octopus, 7 milyon elektrik ve gaz müşterisi ile İngiltere’nin 2.büyük konut tedarikçisi. Geçen sene 1.3 milyon Shell tüketicisini almış, daha önce de 1.5 milyon Bulb müşterilerini. Neden başarılı olmuşlar “kötü müşteri servisi”. Çoğu girişimci “risk değil kontrolü seviyor”. Octopus’un Country Durham’da güneş tarla bağlantısı için 13 yıl süre verilmiş.

Meksikalı Pemex, dünyanın en borçlu petrol şirketi, 100 milyar $ borcu var. Lopez Obrador döneminde 19 milyar $’da rafineri yapıldı ama kar edecek mi bilen yok.

Kobalt fiyatları düşüyor. Kobalt ve lityum fiyatları 2022-23 zirvesinden beri %75 düştü. Genelde metaller %2-3 talep artışı görürken kobalt ve lityum %10-20 gördü. Kobaltta bir Glencore var bir de Çinli CMOC. Yıllık 230.000 ton üretim var. Çinli CMOC, 5 yıl önce 15000 tondayken şimdi 100.000 tonda

Pillerdeki kobalt oranı NMC523’de %30 iken, NMC622’de %20, NMC811’de %10’a düştü. Lityum fiyatları 2023 başında 70.000$’dan şimdi 11.000$ civarına düştü.

Avrupa’da pil işletme gelirleri. İtalya ve Almanya

Baker Hughes toplam petrol kule rakamı haftalık 4, yıldan yıla da 18 düşmüş. Petrol üretimi de 13.2 mv/g’de.

ABD SPR ilk defa Eylül 2022’de(1983 sonrası) ticari stokların altına düştü. SPR 381 mv, ticariler de 413 mv’de. 321 kırık farklar da 15.82$ serviyesine düşmüş. Rafineri çıktısı 16.3 mv/g seviyesinde.

Meksika Pemex petrol üretimi bağlı ortaklarla 1.66 mv/g civarında. Dos Bocas rafinerisi ise %24.7 kapasite oranında. Pemex’in Meksika’da 7 rafinerisi var.

Rusya’nın deniz ile petrol ihracatında durum aşağıda. Ama Çin daha az petrol alıyor 1.3 mv/g’den 1.2 mv/g’lere düşmüş.

OPEC tahmininde sektörel petrol talebi

OPEC’in petrol üretimini arttırma planı

ABD’de elektriği kesik yerler

WTI’de Houston kontratları gözdeymiş. CME’nin ki 18 milyon varile çıkmış. Permian üretimi 6.1 milyon varil/gün seviyesinde. Cushing’in pabucu dama atılıyor gibi. Cushing stokları 22.8 milyon varil, neredeyse dipteyken, Gulf Coast 235 milyon varilde. Körfezdeki ana benchmark, MEH, WTI Magellan’s East Houston. ABD ham petrol ihracatı 4 mv/g.

Konteynır’da P&R yolsuzluğu. 1 konteyner 1415€, %11’ine yıllık kiralanıyor.

Çin’de petrokimya kapasite artışı

Goldman, Brent için 74$/v Aralık 2025 tahmini ile 60$ civarlarını da görebilir demiş. Çin petrol talebi 2025’te 0.2 mv/g artış görebilir.

Dünya benzin talebinde: ABD 8.8 mv/g, Çin 3.2 mv/g, Brezilya 1 mv/g, Almanya 0.46 mv/g ile 11.sırada. ABD’de geçen sene 1.2 milyon elektrikli araba satıldı. Bu da 12 milyon yıllık araç satılışının %10’u. Rafineri kapasitesi olarak Çin ABD’yi geçti ama kullanım düşüklüğünden dolayı ABD hala çok daha fazla rafineri ürünü üretiyor. Meksika ABD benzin ihracatının %50’sini alıyor. İlk 8 ayda 190.000 v/g . Ama Meksika’daki dos Bocas rafinerisi tam devreye girince 0.34 mv/g ham petrol işleyecek. Nijerya’da Dangote 0.65 mv/g rafinerisi var. Bu rafineri ise 0.36 mv/g benzin üretecek.

Elektrik şebeke işletme metodolojilerinde bir değişim var

S&P 500 sektörlerinde fiyat getirileri ne oldu? Enerji az kıpırdanmış

Bakırdaki artış da fena değil. Ya yapay zeka ya yeşil dönüşüm.

Paylaşımlı araç sürücüleri, diğer genel kamuoyuna göre 5 kat daha hızlı elektriğe geçiyormuş. Bir çalışmaya göre elektrikli Uber 3 kat karbon emisyonu azaltımı sağlıyormuş. Helene kasırgası sonrası 1 milyon insan elektriksiz kalabilirmiş.

Harris politikasında bazı ilginç fikirler varmış. Mesela mineral stokları gibi. “New America Forward Tax Credits” ile de stratejik sektörleri destekleyeceklermiş.

ABD petrol ve gaz üretiminde elektrifikasyon (Axios)

Suudi Arabistan’ın 100$/v petrol fiyat hedefi var mı? Yok mu?

Günün haberi, Suudiler 1 Aralık’tan itibaren üretimi arttıracaklar. Yani 100$ hedefi bitti. Mevcut üretimi 8.9 mv/g. Aralıktan itibaren 83.000 v/g başlayarak 12 ayda 1 mv/g üretim artışı yapacak. Eğer diğer ülkeler uymazsa, Suudiler daha hızlı üretim arttırabilir.

Çin enerji yatırımları ve güneş-rüzgar yatırım harcamaları.

Pillerde, DTU sunumu ilginç. C-rate’de 1C, 10 Ah. SOC State of charge, % ve Ah olabiliyor. SOE, state of energy % veya Wh. Farklı şarj ve deşarj verimlilikleri, capacity fade var. Rate capacity effect damla damla veya hortumla yapınca tamamı dolmuyor, kayıplar oluyor. Capacity recovery effect, en üst gerilime ulaştığında şarj olur.

Avrupa’ya nasıl bir sanayi politikası lazım? Düzenleme sorununu ikiye ayırmış, teknoloji ve istihdam. MIT’den Andrew McAfee’nin kritiği ise “”Bu, bu ekosisteme finansmanla değil, yasalar ve düzenlemelerle ve şirketler üzerindeki diğer kısıtlamalar, kısıtlamalar ve yüklerle hükümetin müdahalesidir.”. Çünkü “AB hükümetleri, araştırma ve geliştirmeyi desteklemek için ABD federal hükümetiyle aynı miktarı (ve GSYİH’nın payını) harcıyor”

Bir diğer referansta Bocconi Üniversitesinden Oliver Coste ve Yann Coatanlem : “Bu nedenle, yazarlar, büyük ölçüde istihdam koruma düzenlemesinin bir sonucu olan yeniden yapılanma maliyetlerinin temel olduğunu unutmayın. Yeniden yapılandırma ne kadar pahalı olursa, şirket o kadar temkinli olur.” yazmış.

Draghi raporunda ise : “AB şirketleri, ABD’li emsallerine kıyasla daha yüksek yeniden yapılandırma maliyetleriyle karşı karşıyadır ve bu da onları kazanan en çok alan dinamikleriyle karakterize edilen son derece yenilikçi sektörlerde büyük bir dezavantajlı konuma sokar.” Hatta yeni bir “basitleştirme komisyonu başkan yardımcısı” bile tavsiye ediyor”

OPEC tahminleri yüksek yine

ABD savunma bakanlığı 2026’ya kadar mobil bir nükleer reaktörü sahaya taşayacakmış. Ama en ilginç cümle : “the era of PowerPoint advancd reactors”

“Laissez-faire America vs. dirigiste Europe“.

İngiltere’de petrol ve gaz üretimi ve talep

485 milyon yıllık küresel sıcaklıklar

2013-2023 Petrol talep artışı

Gaz fiyatlarında Brent eğrisi

Çin’de kapasite faktörü ve üretim kapasitesi

IRENA, yenilenebilir enerji maliyetleri raporu Excel dosyası

Dünya Bankası Türkiye dashboard’ında ortalama üretim maliyetleri kısmı çok ilginç

Çin petrol talebi son 30 yılda ikinci kez düşüş görecek

COVID öncesi Çin yok mu artık?

AB karbon fiyatları baskı altında

ABD’de gaz üretimi düşerken gaz talebi artıyor

Çin’de borsadaki şirketlerden, değer olarak %50’si devlet şirketi ve 2021’de %35 civarındaydı. Son 3 yılda milyarder sayısı %35 düştü. Dünyanın kalanında ise %12 arttı.

McKinsey’e göre enerji talebi gelişmekte olan ülkelerle birlikte artacak

Avrupa gaz talebindeki değişim. Eylülde biraz hareketlenme var.

Norveç gaz talebi bakımlardan sonra tekrar 300-325 mcm seviyesine geliyor.

Orta Doğu’da elektrik üretimi için gaz talebi . IGU bülteninden

Trump yönetiminin ekonomik gelirleri daha çok ihracat vergilerinden, tarifelerden gelecek gibi. Ama aşağıdaki grafiği ilginç kılan, petrol laneti denilen vergi-demokrasi ilişkisine bir anti-tez gibi durması. Çin WTO’ya katıldığından beri 2 milyon ABD imalat istihdamı yok olmuş.

Tarifeler aslında uzun dönemde yüksekmiş zaten:

İngiltere’de elektrik maliyetleri

Çin’in Avrupa’ya çelik ihracatının artması bekleniyor.

Düşük kar yağışı olabilir.

Altın genelde Eylülde düşüyormuş

ABD seçimlerinde iklimin yeri (Axios)

Avrupa rekabetçiliğinde büyüme(sol eksen) ve enerji maliyetleri(Hasan Akbulut-Linkedin)

Daniel Yergin’in kitabı Prize’in (Türkçe Petrol diye çevrildi) ismi nereden gelmiş? Churchill’in kömürden petrole geçişe hainlik diyenlere dediği “that is the prize of venture“. Girişimin Ödülü. (Dakika 15:00)

Asya JKM’in TTF’e farkı 2.7 $/mmbtu olmuş. (Greg Molnar’den)

İngiliz national grid 7 milyar pound borç aldı, SSE’de 2032’ye kadar 40 milyar pound altyapı yatırımı yapacak. OFGEM enflasyon+4.3% getiri garanti ediyor. Fakat değerlemeler biraz düşük. Greencoar UK Wind, 49 rüzgar çiftliği ile %7 rüzgar gücüne sahip(UK). Piyasa değeri 3.2B pound, varlıklarının değeri ise 3.6B

AB’deki satışları geleceğe uzatırsak, elektrikli arabaların payı

Avrupa’ya gaz akışında farklı senaryolar

Avrupa’ya Osmanlı tehdidi, protestanlığı hayatta mı tuttu? “think it’s no coincidence that the Lutherans survived and prospered when the Ottoman threat to Europe was larger than ever. Were it not for the fact that the Ottomans distracted the Habsburgs and the Church, Protestantism would have been like other Christian heresies: ultimately minor and suppressed. The timeline leaves little room for doubt”

Çin’de bir nafta bir jet yukarı gidiyor.

Avrupa Birliği ve İngiltere gaz depolama değişimi

Hep yenilenebilir için yakalama oranı (capture rate konuşuyoruz). Ama ortalama termal üretimin kapasite faktörü 2024’te %16 düşmüş ama yakalama oranı %42 artmış.

Çin’in yenilenebilir ve fosil yakıt elektrik oranları.

Brezilya’da yoğun kuraklık sonrası gün ışığından tasarruf için ileri saat tekrar gelebilirmiş.

Kağıt varillerde durum 60:1’miş. yani günde 6 milyat kağıt varil ticareti var. Sayıcılar ve algoritmik ticaret, günlük hacmin %70ymiş.

Commodity Insights Digest Yaz Sayısı, emtia bülteni

Summer 2024