Bugün Çin istatistik bürosu, 60 yıldır ilk defa nüfus düşüşü açıklaması yaptı. 2022’de nüfus 850,000 düşerek 1.411 milyar kişi oldu. Doğum oranı 2019’daki 1000 kişide 10.41’den 6.77’ye düşmüş. 15-49 yaş aralığındaki kadın sayısı 2022’de 4 milyon düşmüş.
Çin’de 1980’de tek çocuk politikasına 2016’da kaldırılmıştı. 2022’de ulusal ölüm oranı 1000 kişide 7.36 kişidir. Çin’de doğumlar da 10 milyonun altına düşmüş.
Bu arada Çin-ABD ticareti de rekor seviyelerde $ olarak – artan emtia fiyatlarının etkisi bilinmiyor.
İngiltere’de yakıt yoksulluğu raporunda, enerji bedellerinin iki misline çıkarak yılda 2500 pound’a ulaştığı görülmektedir. Bugün 6.7 milyon hanehalkı yakıt yoksulluğu ile yüz yüze. Enerji tavanı 3000 pound’a çıkarsa, rakamın 8.4 milyon haneye çıkacağı tahmin ediliyor.
İngiltere’de SSE’nin CEO’su, ABD’nin IRA ve Avrupa’dan gelen rekabetten dolayı kötü etkilenme ihtimalini anlattı. IRA’da 369 milyar $ destek verildi. Mevcutta İngiltere’de 10 GW büyük güneş projesi plan için izinde iken, şebeke işletmecileri bağlantı tarihleri için en erken bu 10 yılın ikinci yarısı hatta belki 2030 diyorlar. Şebeke kısıtları, ekonomik büyümeyi yavaşlatıyor. SSE, İngiltere’de açık deniz rüzgarda önemli geliştiricilerden ve İngiltere’nin ilk karbon yakalama ve depolama gaz santralini de yapmaya niyetli.
Tesla 2022’de 1.3 milyon araç sattı. Çin’de Aralık satışları düşüktü, fiyatlarda %13 indirim yaptı. Fakat rakiplerinden Zeekr, Tesla Y’nin rakibi 2021’deki 6000 araçtan, 2022’de 72,000 araç satışına geldi. Musk’a göre yüksek faiz oranları satışları etkiliyor. Tesla’nın pazar payı, 2021’de %72’den 2022’de %65’e düştü. 2021 sonunda Tesla, beklenen kazancın 120 katıydı, şimdi 24. Elon Musk’un değeri 2021’de 330 milyar $’dan 130 milyar $’a düştü.
Makale adresi : “Estimating global production and supply costs for green hydrogen and hydrogen-based green energy commodities” https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0360319922057603?dgcid=author
Almanya’ya en düşük fiyatlı yeşil amonyak sağlayıcısı Norveç oluyormuş. Fiyatlar da 624-874$/ton. Eğer bir gaz boru hatları hidrojen için retrofit edilirse, İspanya’dan gelen hidrojenle amonyak üretmekte mantıklı. Makalede bolca, diğer taşıma maliyetleri değerlendirmeleri de var.
Makalenin temel kabullerindeki rakamlar diğer çalışmalarda da faydalı olabilir.
Maliyetlere gelirsek de, 113 ülke için aralıklar şöyle verilmiş
Taşıma maliyetlerinde ise mesafeye göre farklı yöntemlere göre grafikler ise şöyle:
Tüm bunları birleştirince Almanya’ya yeşil amonyak taşıma maliyetleri ise alt kırılımları ile makalede verilmiş:
Makalenin tüm verileri erişelebilir. Ama maliyet hesap aracı sanırım işe yarayacaktır:
Avrupa gaz talebinde, son 5 yıla göre 2022’de %20 sanayi tarafında düşüş var. Sadece Q4’te düşüş %30. Bu da günlük 100 mcm’lik bir düşüş demek. (Ref)
Peki petrol fiyatları yüksek mi? (Ref) Artan enflasyondan dolayı petrol fiyatlarının düşüşe geçtiğini gösteren bir grafik:
Enflasyon düzeltmeli petrol fiyatı
Avrupa’da kömür tüketimi artarken, gaz fiyatı ve karbon fiyatı da düşüyor. (Ref)
Bir diğer konu ise ARA bölgesindeki ırmakların derinliği ile dizel talebi arasındaki ilginç ilişki. Bu kömür taşımacılığını, nükleer santral çalışmasını da etkiliyor. 2022’te her nekadar Ağustos aylarında düşüş olsa da, asıl dip seviye Kasım-Aralık’ta oluyormuş. (Ref: OilX)
Çin’de Bahar Festivali öncesi, 2021’e göre iç uçuşlarda %57 artış başladı. 2019’un %80 seviyesinde. (Ref)
Çin’de artan uçuşlar
Almanya’nın enerji maliyetlerini kontrol altında tutmak için sanayi fiyatları ile açık deniz rüzgardan elektrik üretim maliyetlerini bağlamaya çalışması ilginç. Almanya’nın gelecek sene için elektrik fiyatları toptan da 195€/MWh. Daha önce bu rakam 1050€/MWh’a kadar çıkmıştı. 2019’da devreye giren projeler 70-120 €/MWh fiyat görmüş. (Adelphi). 2025’te 50-70€/MWh’a düşecekmiş
Bu videoda ismini pek bilmediğimiz Mikhail Dolivo-Dobrovolsky’nin macerasını da izleyebilirsiniz. Üç faz aslında AC motor geliştirilmesinin sonucu. Matematik bir temeli de var.Bir tarafta 6 kablo, bir tarafta 3 kablo
Financial Times’dan
Katar’ın COP28 başkanı Sultan al-Jaber, yenilenebilir kurulu gücünün 2030’da 2021’in 3 misline çıkarılmasını istedi. IEA’e göre net sıfır için 4 misli daha fazla eklemek gerekiyor.
ABD’de, HDD – heating degree days, yani ısıtma derece farkı ile gün sayısı çarpımı Ocak’ta geçen yıllara göre %25 daha düşükmüş. ABD gaz talebi rekor düşük seviyeleri görebilir. Gaz üreticilerinin ise bu ay 101 bcf (3 milyar m3/gün) rekor yüksek gaz üretmesi bekleniyor. Sıcaklıkların Mart’a kadar sıcak kalması bekleniyor.
Güney Kore, Almanya’ya benzer. Kore’nin elektrik şirketi Kepco, son 40 yılın en yüksek fiyat artışını yaptı. Geçen sene piyasalardan 17 milyar$ borçlanmıştı. 2022 zarar 24 milyar $ (30 trilyon won). 2021 zararı’da 4.8 milyar $. Tarife artışı %9.5. Yazıda Kepco’nun sistemik risk olup olmadığı da tartışılmış. Hala maliyetlerin altında satış yapıyormuş. Borç tavanı da özsermayenin 6 katına çıkarılmış.
Aviva, 2030 yılında Avrupa’daki açık deniz rüzgar sigortası hacmini 2-3 milyar $ olarak hesaplıyor.
Avrupa’da gaz fiyatları savaş ile 25€/MWh’den 340€/MWh’e çıkmıştı. Berenberg Bankasına göre gaz fiyatlarında her 100€/MWh artış, AB üyelerinin ekstra 380 milyar € daha fazla harcaması demek. Bu da AB GSYİH’in 2.4%’ü ve hane tüketiminin %4.5’i. Avrupa GSYİH’in %3’ünü enerji sübvansiyonlarına ödüyor. Avrupa gaz depoları %85 dolu başlamıştı. Gaz fiyatları %75 düşerek 75€/MWh oldu.
İngiltere’deki elektrolizör üreticisi ITM’in değeri bu sabah %14 düştü. Son yılda %70 değer kaybetti. Piyasa değeri 2021’deki 3.5 milyar pound’dan 575 milyon pound’a düştü. ITM’in arkasında hem İngiliz inşaat ekipman üreticisi JCB hem de Linde var.
IEA’e göre 2023’te talep 1.7 mv/g artarak, 102 mv/g’e ulaşacak. Goldman Sachs’a göre ise artış beklentisi 2.7mv/g. Bakken’ın üretimi 2020’de 1.5 mv/g’e çıkmıştı. Harold Hamm’i de milyoner yapmıştı. 10 yıl önce 200 yerine şimdi Bakken bölgesinde 39 sondaj kulesi var. Üretim de 1 mv/g seviyesinde.
2011-2014 yıllarında ABD petrol üretimi yıldan yıla %15 arttı. Üretim 2019’a kadar 10 yılda iki misline çıkarak 6 mv/g’den 13 mv/g’e çıktı. Energy Aspects’e göre seneye kuyulardaki üretim düşüşü hızlanacak. Geçen sene, ilk defa, her yeni kuyudan üretilen ortalama petrol hacminde düşüş vardı.
İstihdam eksiği de jobs-to-workers 20,000 kişi seviyesinde. Kuyu açmak %30 daha pahalıya mal oluyor. 2023’te %12 daha da yüksek maliyet bekleniyor. Ortalama şeyl kuyusu 7.3 milyon $’a mal oluyordu 2019’da. Şimdi 9 milyon $. 100 feet kazma maliyeti 2020’deki 75.000$’dan 100.000$’a çıktı.
Şeyl ekibi kazancının eskiden 100%’ünü tekrar yatırıma ayırıken, şimdi bu oran %40-50 civarında. Bununla yılda %0-5 büyümesi bekleniyor.
