26 Şubat 2021

Petrol güçlenen dolar sebebiyle Cuma gününü düşüşle kapattı. Buna rağmen ABD tipi ham petrol ay başından beri %18 değer kazandı. Biden yönetimi Pazartesi Suudi Arabistan ile ilgili önlemleri, sonraki adımlarını da açıklayacak.

Çin’in petrol stokları 100 günlük net ithalatına ulaşmış durumda. İçeriden bilgiye göre 100 gün civarında gezen stoklar yakın zamanda 120 güne kadar ulaşmış. Geçtiğimiz Nisan’da Pekin en az 90 günlük stok hedefi koymuştu. FGE’ye göre stoklar 100 veya 120 günde durmayacak. Çin’in petrol ithalatı geçen sene 10.9 mv/g olmuştu. Uydu resimleri ile yapılan tahminlere göre 1.01 milyar varil stoğu var.

McKinsey’in 2040’a küresel petrol arz talep raporuna göre 2040 yılına kadar bile yeni petrol sondajları yapılması gerekebilir. Sebebi mevcut üretimlerin düşüşü.Yatırım rakamları hiçbir zaman eski seviyesine gelemiyor.

Yarıiletken teknolojisinde olan Moore yasası acaba pil teknolojisinde de olabilir mi? Üretim arttıkça teknoloji fiyatlarının düşmesinin atası sayılan makale 1936 yılında Wright’ın yazdığı bir araştırma. Pillerde de üretim 2 misline çıktıkça maliyet %18 düşüyor olabilir. Yani pil talebi fiyat düşüşünü getirecektir.

Pil teknolojilerinde, Tesla 2023’te yeniden tasarlanan pilini piyasaya sürecek. Lityum metal pil üretiminde QuantumScape 2024’e söz verdi. Sila Nanotech de 2025’te pillerinin arabalarda olacağını söyledi. Anotta grafit yerine silikon kullanmanın avantajı, her 6 karbon atomu bir lityum tutarken, her silikon atomu 4.4 lityum atomu tutuyor.

ABD’nin yeni enerji bakanı Jennifer Granholm Cuma günü göreve başladı ve ilk olarak Texas’a gitti. “Yatırım yapmamız ve şebekeyi güçlendirmemiz gerekiyor” dedi. Daha önceki dönemden kalan 40 milyar $’ı yeni teknolojileri için kullanmayı planlıyor. Bu arada Federal bir kanun teklifi ile santrallerin kışa hazırlanması desteklenebilir veya zorlanabilir.

Texas’ta suçlama oyunu başladı. Çok az sayıda şirket çok büyük karlar yaparken tüketicilerin önemli kısmı, perakende şirketler astronomik faturalarla kalakaldı. Yüksek fiyatlardan dolayı, piyasa gücü sebebiyle soruşturma açılabilir. Washington Post detaylı üretici, perakende ve şirket görüşlerine yer vermiş.

New York borsası Cuma günü Çinli petrol şirketi CNOOC’yi borsadan çıkarma işlemine başladı. Yasaklar 9 Mart’ta devreye girecek. Fakat borsa hangi tarihte tamamen borsadan çıkarılacağını söylemedi

Vistra, Texas’ta 19 santralde 18 GW elektrik kapasitesine rağmen krizde 1.3 milyar$’a yakın bir para kaybetmiş olabilir. Kömür santrali için çıkardığı ıslak kömür donmuş. Gaz santralleri de kuyubaşında don,işleme tesislerinde elektrik kesintileri ve boru hattı basınç düşüşleri sebebi ile çalışamadı.

Texas’ta Şubat pik talebi 55 GW civarında olurken, 14-15 Şubat’ta talep 75 GW olarak gerçekleşmiş. Ekstrem planlamada bile en yüksek 67.2 GW öngörülmüş. PJM’de 2014’te böyle bir soru yaşamıştı. Avustralya’da CPT – kümülatif fiyat seviyesi ile 7 günlük toplamda fiyatlar 193000$’ı geçemiyor mesela.

Texas enerji krizinde bilgisayar hatasının da payı şöyle varmış: Ercot sistemi kararlı noktaya getirmek için yeni santral getirdikçe fiyatları düşürüyormuş. Bu da santralleri de devre dışı yapıyor ama çok büyük bir etkisi yok. Yine de fiyatlar doğru çıkmayınca komisyon fiyatları kararla 9000$/MWh’e çıkarmış. “Bu sırağan dışı zamanlarda fiyatların yüksek tavanda belirlenmesi piyasaları daha da kararsız yaptı”. İnsanlar(tüketiciler) cezalandırıldı ama suçlu insanlar değildi.

Vistra CEOsu’na göre Texas’taki büyük olay “gaz sisteminin işlevini yerine getirememesiydi“. Vistra kış ve fırtına için 10 milyon $ ekstra yatırım yapmış. Gaz üretimi Texas’ın elektrik talebinin yarısını karşılıyor. NRG’de basınç düşüşünden gaz santrallerini çalıştıramamış.

ABD’de bir zaman nüfusun %90’ı tarımda çalışırken, şimdi bu rakam %1.5. 1582’de İngiliz ticari filosu 68000 ton taşıyor ve 16000 denizciye ihtiyaç duyuyordu. 2017’de denizlere açılan OOCL ise 20000 ton’u 22 mürettebat ile taşıyor.

Multi-line chart with smaller detail chart showing employment in agriculture from 1400s for various coutnries. Inset chart is detailed from 1991

Eski İngiltere Merkez Bankası Başkanı ve İngiliz Başbakanının COP26 Danışmanı Mark Carney, başkan yardımcısı olduğu yarım trilyonluk varlık yöneten Brookfield varlık yönetim şirketinin net sıfır bir şirket olduğunu iddia edince, tepki çekmişti, geri adım attı. Engellenmiş emisyonlar (avoided emissions) büyük bir tartışma meselesi.

Yıllara göre emtia fiyatları. Bakır ve demir cevherinde Brezilya, Şili ve Peru’unun üretimleri 2020’de düştü. Çin’in ithalat talebi artıyor ama tüm emtialarda aynı hızda değil.

Uneven commodity recovery since 2Q 2020
Annual real commodity prices

Shell, Alman Next Kraftwerke‘nin 100% hissesini satın aldı.

PG&E, California’daki yangınlarda gündeme gelmişti, sistemini iklim risklerine karşı iyileştimek için her tüketicinin faturasını ayda 8.73$ arttıracağını duyurdu.

“Zoom” yorgunluğunun sebepleri: kendi görüntünü sürekli analiz etme ve insanlarla çok daha yakın göz-bakış noktasıda olmakmış. Video ekranını küçült ve kendi görüntünü kaldırınca etki azalıyormuş. Kadınlar daha çok etkileniyormuş.

MIT Technology review’e göre 2021’de 10 önemli teknoloji, mRNA, GPT3 ile doğal dil modelleri, TikTok’un “For You” algoritması, Lityum metal piller, veri vakıfları (data trusts), yeşil hidrojen, dijital kontak takibi, hiper kesinlikte yer tespiti, uzaktan erişim, çoklu duyulu yapay zeka.

ABD Başkanı, Amerikanın tedarik zincirlerine dair bir başkanlık kararı yayınladı. Enerji Bakanlığına, elektrikli araba pilleri dahil yüksek kapasiteli pillerin ve enerji sektörü sanayi altyapısındaki tedarik zincirindeki riskleri inceleme görevi verildi.

Elektrik şebekelerinde yeni hat yerine esneklik kullanmak önemli olabilir. Tabii burada California’da olduğu gibi tüketiciyi doğru bilinçlendirmek de önemli.

Birleşmiş Milletler’in yayınladığı Paris anlaşması için ulusal katkılar (nationally determined contributions) raporu

Texas’ta elektrik kesintisi ile ilgili eyalet meclis komisyonu