29 Haziran 2018

Latin Amerika özetleri buradan. Metal fiyatlarının da mevsimselliği grafikleri çok ilginçti. Çin geçtiğimiz yıl kışın doğalgaz arz krizi yaşamıştı, IEA gaz raporunda sanayinin payı sanki çok artmış. Pazar Meksika seçimleri var, petrol şirketi Pemex’in geleceği belli olacak.

Özetler

Çin’in toplam yeraltı doğalgaz depolama miktarı 8 bcm, 4.9 bcm’de LNG var. 2017 yılında depolama tüm satışların %5.4’ydü. Dünya ortalaması da %15miş. Plan 2020’de 14.8 bcm’e çıkmak.

Metal fiyatlarının mevsimselliği..

IEA gaz raporunda gaz talebi sanayide elektrik üretimini geçecek diyor. Hangi sanayi kollarında bu kadar talep olacak, raporu bulan maillerse sevirinim. Alt sektör dağılımı ve kömürden geçiş OECD içi ve dışı farkına bakacağım

Meksika seçimleri öncesi devlet petrol şirketi Pemex anlaşma ve ortak girişimleri hızlandırdı. 1 Temmuz’da seçilmesi muhtemel AMLO (Andres Manuel..), anlaşmaları geri çevireceğini duyurmuştu. Pemex’ten 3 rafineri ortaklığı ve 37 kara petrol ihalesi duyuruları bekleniyor.

Exxon daha önceki Turbot keşfinin çok yakınında geçen hafta 500 milyon varillik bir keşif daha yaptı. Keşif ile Guyana’nın petrol üretimi 2027’de 700,000 v/g’e çıkabilir.

Curoçao’nun 335,000v/g kapasiteli Isla rafinerisi Venezüella devlet şirketi PDVSA’nın yanına bir ortak arıyor. PDVSA ham petrol üretimi ve ihracatında sorunlar yaşıyor

Guyana’nın hemen yanındaki Surinam’a da, Hindistan hükümeri 20 milyon $ kredi verdi, güneş projesi için. Daha önce de 27.5 milyon $ iletim projesi için vermişti.

Brezilya da yüksek iş mahkemesi Petrobras’a karşı tarihi yüksek bir karar aldı. 51000 emekli ve mevcut çalışana ödeme yapacak. Maliyet 4.5 milyar $. Karar 12ye 13 alınmış. Temyize gidecek.

Petrobras Paraguay’daki 197 akaryakıt istasyonunu 384 milyon $’a Paraguaylı Grupo Copetrol’e satacak.

Arjantin’de kuraklı Nisan büyüme oranını vurdu. Arjantin’de tarım üretimi kuraklık sebebiyle %30 düşmüştü. Nisan’da ekonomi Mart’a göre %2.7 küçüktü. Mısır ve soya ihracatı önemli kalemlerden. Kuraklık toplam büyümede %3.78 düşüşe sebep olmuş.

Meksika’nın ticaret açığı Mayıs’ta petrol ithalatının etkisiyle daha da kötüleşerek 1.59 milyar $ oldu. İhracat %10.9 büyüyerek 39.1 milyar $ oldu. İthalat da %11.5 artarak 40.7 milyar $’a ulaştı. Benzin ve dizel ithalatı %51.3 artarak 4.46 milyar $ oldu.

Madencilik Brezilya GSYH’ına %4 etki ediyor. Hükümet %6’ya ulaşmasını bekliyor. 12 Haziran’da Brezilya Başkanı Temer, ülkenin yarım yüzyıllık madencilik kodunu Kongreyi atlayarak geçirdi. Artık maden taşınmasından etkilenen belediyelerde pay alacak.

Grafikler

Bakır fiyatlarının sezonsallığı (LME)

 

Çin’de doğalgaz depolama (IHS Markit)

 

28 Haziran 2018

Eni acaba Zohr’dan daha büyük bir gaz sahası buldu mu? Bu haber bile Delek gibi şirketlerin hisselerini düşürdü. Bu haber neden önemli? Geçtiğimiz Cuma, OPEC üretimi arttıracağım demesine rağmen petrol fiyatları hızlı bir yükseliş göstermişti, anlayamamıştık, ama sonra İran’a yaptırımın ağır olacağı bilgisi geldi. Önden demek ki bir bilgi sızmıştı. Anlık piyasa yorumu o yüzden bazen sakattır. Eni’nin bilgisinin de önden sızması düşündürücü. IGU raporu yayınlandı. Son 24 saatte BP ve Repsol’den elektrik sektörüne açılma açıklamaları geldi. Wood MacKenzie’ye göre petrol yatırımlarının getirisi hala yenilenebilirin neredeyse 3 misli.

Özetler

İtalyan Eni’nin Mısır’daki büyük Zohr keşfinin 3 misli bir keşif olarak Noor gaz sahası keşfini duyurabileceği haberi İsrail enerji şirketlerinin hisselerini %3.42’den %4.7’ye varan oranlarda düşürdü.

[FT$] Avustralya, Doğu Timur hükümet kabinesi binasına 2004’te dinleme cihazları yerleştirildiğini söyleyen istihbarat ajanını yargılacak. Konu 40 milyar$’lık petrol ve gaz rezervleri. Avustralya yardım programı kapsamında bina tadil edilirken duvarlara yerleştirilmiş.

Siemens Gamesa, Brezilya’daki Santa Luzia rüzgar kompleksine 136 adet türbin tedarik edecek. Toplam proje gücü 471 MW. Iberdrola ihaleyi kazanmıştı, Siemens Gamesa’yı seçti.

Google’ın ana şirketi Alphabet, eriyik tuz depolama konusunda Project Malta’yı şirketleştirmeye hazırlanıyor. Bill Gates’in Breakthrough Energy Ventures’da destek verecek gibi. Teknoloji Nobel ödüllü fizikçi Laughlin’in, hem sıcak nitrat tuzları hem de soğuk bir sıvı kullanıyor.

Avustralya Mineraller konseyi, 2030’a yıllık Asya termal kömür talebinde 400 milyon ton artış bekliyor. 2017 talebinin iki misli. 2017’de Avustralya kömür ihracatında rekor kırdı, 57 milyar $. Rapor burada

[FT$] Yüksek petrol fiyatları İspanya enflasyonunu yükseltiyor. %0.2 daha yüksek bekleniyor.

Avrupalı petrol şirketleri son 24 saatte ilginç şirket alımları yaptı. İspanyol Repsol, Macquarie ve Wren House’dan 2350 MW düşük emisyon üretimi ve 750,000 perakende müşterisine sahip Viesgo’yu aldı. 600 MW’da kojen vardı, kurulu gücü 2950 MW oldu.

BP’de İngiltere’nin en büyük elektrikli araba şarj ağı işletmecisi Chargemaster’ı satın aldı. Adı BP Chargemaster olacak. 6500 şarj noktası var. Asıl hedef 150 kW hızlı şarj noktaları.

ABD’de 1983’ten bu yana CPI(tüketici fiyat endeksi) 2.5 kat artmış. Sigorta 4.2 kat, tamir 0.7 kat. Bilgi teknoloji maliyetleri de 1998’den beri, bilgisayarda %95, internet hizmetlerinde %25 düşmüş. Paylaşım ekonomisinin 3 temeli: fazla kapasite, akıllı telefon, kentleşme

Otonom arabaların sensörleri otomatik yıkama makinelerinde zarar görebileceğinden özel elle temizleme anlaşmaları olanlar var. Arabaları zamanın %5’inde kullanıyoruz ama tuvaletleri de. Az kullanıyoruz diye paylaşımlı tuvaletler artacak denmiyor. Yazıdaki argümanlardan biri bu.

IGU Küresel Gaz raporu yayınlandı, burada.

Grafikler

Çin’de 6 denize kıyısı olan şirketteki kömür stokları(Sxcoal)

WoodMacKenzie’ye göre enerji yatırımlarının getirileri (WoodMac)

27 Haziran 2018

Temmuzda ABD, Rusya ve Suudiler 11 mv/g üretim seviyesinde olacak. Çok ilginç dönem. OPEC aritmetiği İran yaptırımları ile daha garip oldu. ABD dün İran’ın petrol ihracatını sıfırlamak istediğinin sinyalini verdi. Kasımda devreye girecek. Bizi bu 70$/v’e getiren olay OPEC’in 1.8 mv/g kesintisiydi, şimdi İran yaptırımları ile net kesinti 2.5 mv/g’e çıkabilir. Yani fiyatların nasıl aşağı gelmesi bekleniyor merak ediyorum. Çünkü ABD’de Kasımda ara seçimler var. Japonya, Kore’ye yaptırımlardan istisna verirler herhalde. Hindistan 100 GW güneş ihalesi yapacak. Süpermarketlerde dondurucularda kapılar %40 tüketim düşürüyor. Çin’in doğalgaz üretimi %9, tüketimi %15 arttı geçen sene. Şebeke güvenilirliğinde en büyük sorunlardan biri inverterlar olabilir.

Özetler

Rus Novatek, 25 Haziran’da Yamal LNG limanından yola çıkan 172000 cbm kapasiteli Vladimir Rusanov’un Kuzey rotası(Kutuplar üzerinden) Çin’e gideceğini duyurdu.

Ulaştırmanın elektrifikasyonu prensipler taslağı imzaya açılmış. ABD’de kısaca zekilik göstergesi, 10.madde ile bakla ağızdan çıkıyor. Altyapı regüle tarifeden olsun, herkes ödesin. Daha çok ABD’deki kamusal şirketlere avantaj sağlayan bir bildiri.

Süpermarketlerdeki dondurucu reyonlarındaki buzdolaplarının kapısının olmaması 58 TWh daha fazla elektrik tüketimine sebep oluyor. Kapılar ile %40 enerji tasarrufu oluyormuş.

Petrol, doğalgaz ve madencilik haklarında açık kontrat sistemi ve 16 önemli prensip. Akıllı tekrar edilebilir prensipler mümkün. Raporu da var.

Hindistan elektrik bakanı, geçen hafta 100 GW( 100000MW) güneş ihalesi yapacaklarını duyurdu. Dünyanın en büyük santrali olan Three Gorges hidroelektrikbarajının 4 katı. Gelecek ay 10 GW ihale yapacaklar. Hindistan’ın güneş kapasitesi 25 GW. 100 GW=2000 km2

Dünyanın en büyük halka açık petrol ve gaz şirketleri dünyadaki emisyonların sadece %4’ünden sorumlu. “… Asya’da inşa edilen 200 GW kritik altı kömür santralleri için benzer bir ilgi görmüyoruz” demiş Fatih Birol.

Çin’in doğalgaz üretimi geçen sene %9 arttı, ama tüketim %15 arttı.2020’de şeyl gaz üretim tahmini de 2012 yılındaki 100 bcm değil muhtemelen 17 bcm olacak. 2 boru hattından gaz alıyor, Orta Asya ve Myanmar. Ortaasya kapasitesi 55 bcm iken geçenn sene 39 bcm alındı

ABD’de Şebeke güvenilirliğinden sorumlu NERC’in 2018 raporundaki bulgular: Fırtınalar sonrası sistem daha hızlı toparlandı, inverterların iletim dalgalanmalarında hızla devreden çıkması büyüyen bir sorun.

GE elektrik ve havayoluna odaklanacak. Yeni aldığı, her Cuma petrol-gaz sondaj rakamlarını da açıklayan petrol saha destek şirketi Baker Hughes’ı elden çıkaracak.

Gerçek sürüş koşullarına dayanan Worldwide Harmonised Light Vehicle Test Procedure (WLTP)’ye hazırlanmak için VW fabrikasını haftada 1-2 gün kapatacak. Alman baca temizleyicileri ısıtma sistemlerinin 2/3 ‘ü eskimiş dedi. Elektrikli gemi taşımacılığı federasyonu.

Filipinler de küçük madencilik projelerine uygulanan moratoryum kalktı. Büyük madenciler de beklenti içinde

İngiliz enerji düzenleyicisi, Iresa isimli bağımsız enerji tedarikçisinin yeni müşteri alma yasağını uzattı.

OPEC’te son katılımla 7 Afrika, 6 Ortadoğulu ülke oldu, çoğunluk Afrika’da.

Grafikler

Petrolde kritik ay hep mi Temmuz olur, Temmuzda 3 üretici 11mv/g sınırını aşabilir (Reuters)

Çin’in LNG talep senaryoları (Columbia Üni)

ABD körfez limanlarının petrol ihracat kapasitesi (Clipper data)

26 Haziran 2018

“19 ve 20.yylarda jeopolitik ne ise jeoteknoloji bugün o”, Teknoloji iyimserleri, teknoşövenistler ve gerçeklerin nasıl evrileceğini(muhtemelen bir dengeye gelecek) göreceğiz. ABD enerji bakanı ile Rus enerji bakanı bugün görüşecek. Enerji verimliliği skorlistesinde Almanya toplam, ulusal gayrette birinci. İspanya binalarda, Japonya sanayide, ulaştırmada Fransa birinci. IEA gaz raporunda sanayi doğalgaz talebine vurgu var. Toryum yakıtlı erimiş tuz reaktörler. Soya ve çelikte ABD ticaret savaşının etkileri NYT’nin gözünden. Çin’in 2018 ilk yarıdaki kömür ithalat artışı %14, bu tüketime doğrudan çevrilmez, çünkü yerli üretime bakmak gerekebilir. Grafikte petrol fiyatları ve OPEC payı

Özetler

“19 ve 20.yylarda jeopolitik ne ise jeoteknoloji bugün o”, Yenilenebilir enerji gibi teknolojilerle ile insanlık medeniyetini tekrar şekillendiriyor ve dünya düzenini yeniden oluşturuyor. Çin “Sputnik” anı yapabilir. Yani ABD ansızın geride kaldığını görebilir.

DNV GL’e göre, 813 üst düzey petrol ve gaz profesyonelinin %64’ü, doğalgaz projelerindeki harcamalarda artış bekliyor. %72si’de kömür önümüzdeki dönemde kullanımdan kalkabilir demiş. Düşük karbona geçiş bir gerçeklik denmiş. Basın açıklaması burada.

ABD’deki istihdamın 10 milyonu ihracata dayalı. Tarım sektörüde ürettiğinin %20sini ihraç ediyor. ABD ithalatının %50si ve Çin’den alınanların %95’i ara mal. Ticaret savaşlarında ABD’deki soya fiyatları düştü, çelik fiyatları yükseldi.

IEA doğalgaz raporu yayınlandı. Farklı olarak methan kaçaklarına vurgu, Çin’deki büyümenin sanayiden geleceği. Tüm dünyada da sanayi sektöründe doğalgaz talebinin artacağı, Ortadoğuda iç piyasa için gaz talebinin büyük artışı (petrolü ikame ederse? Appalachia

Toryum yakıtlı erimiş tuz reaktör teknolojisi konusunda çalışan ThorCon’un kurucularından Robert Hargreaves teknoojiyi anlatmış. Yakıt sıvı fazda, tam pasif güvenlik var.

Bugün ABD enerji bakanı Rick Perry ile Rus enerji bakanı Alexander Novak buluşuyor. Ruslar petrol üretimini arttırma karşılığı yaptırımlarda rahatlama isteyebilir. ABD’de İran yaptırımlarında sıkı duruş talep edebilir.

ABD’de 5 büyük petrol şirketine karşı iklim değişikliği ve artan deniz seviyesi ile ilgili açılan davada, federal bölge mahkemesi “kaynakların pozitif ve negatif etkilerinin dengelenmesi politika tarafının işi”ne benzer bir açıklama var. “Modern dünya petrol ve kömürle beslendi”

Geçen Ağustos’ta Houston’ı kasırga vurunca araba satışları da perişan olmuştu, ama Wall Street “değiştirme talebi” ile bu satışların hızla artacağını önermişti ama öyle olmadı. Satılan araçların %70’i kamyonet tarzı

Potsdam Enstitüsüne göre negatif emisyonlar bir tercih değil zorunluluk. Eğer atmosferden 640-950 gigaton CO2 çekilmez ise yüzyıl sonunda sıcaklık artışı 1.5C’yi aşabilir. Almanya güneş PV’de yılda 2.5 GW’ı bu yıl ilk defa yakalayabilir. Kömürden çıkışta büyük umutlar var.

Enerji verimliliği skor listesinde Almanya toplam, ulusal gayrette birinci. İspanya binalarda, Japonya sanayide, ulaştırmada Fransa birinci.

Çin’in ilk yarıdaki kömür ithalatı %14 artmış. Endonezya’da en büyük tedarikçisi. 113 milyon tondan, 126.6 milyon ton’a çıkmış. En güçlü ithalat Mart’ta 23.2 milyon ton iken, Haziranda 25.9 milyon bekleniyor. Endonezya kömürü 4200kcal/kg,düşük kalite ama kükürtü çok düşük.

Grafikler

Petrol fiyatları ve OPEC’in payı (EnergyFuse)

25 Haziran 2018

Petrol fiyatları Cuma OPEC petrol üretim kararı sonrası yükseldi, bugün de düştü. Fakat aritmetiği tam net değil. 1.8 mv/g üretim kısıtı vardı, 1-0,7 mv/g üretim yapılacak, yani 1-0,8 mv/g kısıt devam edecek. Platts’ın rafinerilerin kısa-uzun dönem devreye giriş listesi güzel. Sayısal karbonsuzlaşma okuma listeme aldığım bir rapor. İklim modellerinde bulutların etkisi tartışma konusuydu, ABD’deki en güçlü bilgisayar bu işe de bakacak. Almanya’da çıraklık sistemi ausbildung yapay zeka ve robotlara hazır mı? “Politik jestler elektrik üretmez”, RWE’nin patronu Almanya’nın kömürden çıkışına dair tartışmalara böyle cevap vermiş.

Özetler

Geçen Cuma, OPEC anlaşması sonrası petrol fiyatları artmıştı, oysa düşmesi gerekirdi. Piyasaların beklentisinden düşük bir artış geldi diyeymiş. ABD petrol kule rakamı da bir düştü. Şu anda ABD üretimi 10.9 mv/g, Rusya’nın ki 11 mv/g

Kuzeybatı Avrupa’da rafineri bakımları bitti. Yakın uzak dönem devreye girme listesi

OPEC hesabı kolay değil. Daha önce 1.8 mv/g kesinti yapılmıştı, Suudiler 1 mv/g arttırılmasına karar verildi diyor. Diğer bakanlar da 700,000 v/g artacak demiş.

Bloomberg verisine göre Çin’in görünen petrol talebi %5.4 artmış. Ama Benzin -%5(y/y: yıldan yıla) 2.74 mv/g, dizel -6.3% ile 3.18 mv/g, fuel oli -3.5%… Bir kerosen %16.4 artmış.

İngiltere’de meşhur tartışmada Heathrow’a 3.pist için oylama bugün Tartışmanın önemli bir kısmı da artan havayolu emisyonları. İngiltere’nin havacılık kaynaklı emisyonları 1990’dan beri iki misline çıkmış. Greenpeace’den de tepki var.

RWE’nin başı Schmitz “politik jestler elektrik üretmez” demiş, Almanya 2030 gibi kömürü sistem çıkaramaz iddiasıyla. Kömür bölgelerinde büyük pil fabrikaları-Gigafactories destek oolabilir. Greenpeace ise linyitten çıkmak Almanya’ya yılda 28 milyar € tasarruf ettirir dedi.

Denizcilik yakıtı olarak LNG’ye geçiş, emisyonları AB’de %6-%10 düşürebilir. Hydrogen Europe’da “hidrojen deniz sektöründe bugün bir realite” demiş. Senaryo, rapor burada.

Avustralya Queensland’da 5 dakikalık fiyatlar birçok zamanda 0 altına düştü. Elektriğin %20si güneşten, 128 MW büyük, 1270 MW çatı güneş üretim kapasitesi var.

Shell’in şu andaki LNG kapasitesi en yakın rakibinin 2 misli. 2020’de BP %60 gaz, %40 petrol üretecek. Chevron da Avustralya’daki LNG yatırımları sebebiyle Exxon’a göre hisseleri daha iyi getiri verdi.

Amerikalılar süper bilgisayar yarışında Summit ile Çinlileri geçti. Bilgisayar iklim modellemesinde bulutların davranışlarını da çalışacak. Yapay zekaya da hazır.

Almanya 10000 işçiye 309 sanayi robotu ile bu alanda lider. Bu başarının altında yatan da mesleki eğitim. Çıraklık eğitimleri yılda 18000€’ya mal oluyor. Ama Siemens’e göre işçiler doğrudan başladığı için değiyor. Şimdi sıra bu sistemi yapay zeka ve robotlara hazırlamak

Bitcoin’in ve kayıtzincirinin ekonomik sınırlarında denklemsel olarak işlem maliyetlerininin yükselmesi ile ancak daha dürüst bir sistem olabilir, yoksa saldırılarla değer çökebilir.

Mumbai(Bombay)’da tek kulanımlık plastikler yasaklandı, 276 pound’a kadar cezası var. Kişi başı plastik kullanımı Hindistan’da 11kg/kişi(<dünya ortalaması/2), ABD’de 109kg/kişi,

WS, dünya ölçeği (world scale) gemi taşıma endeks ölçüsü. Baltik Endeksine göre, VLCC’lere yoğun bir ilgi var.

Çin içindeki çelik üreticileri, hükümet kısıtları sonrası zaten ASEAN bölgesinde bir dolu çelik-kok kapasitesi inşa etmiş. Endonezya ve Malezya’da 32 milyon ton yıllık kapasite yatırımı yapmışlar

Sayısal karbonsuzlaşma, kitap-rapor. (CFR)

Grafikler

İngiltere’de değişik ulaştırma modlarının emisyonları (Brand C., Preston J. M.)

 

21 Haziran 2018

Gündem OPEC ve Çin’deki güneş hücre fiyatlarındaki düşüş. Toplantı yarın, üretim artışı kararı bekleniyor. Yalnız üretim artışı 2 ay gecikirse fiyatlar önce düşmez sonra da çok hızlı düşebilir. 60-70$/v yeni anlayış olabilir. Almanya’da hükümet emisyon hedeflerinde ikiye bulunmuş durumda.

Özetler

Paris’teki Autolib elektrikli araba paylaşım hizmeti, 6 yıl sonra kapanıyor. Sebep: kar edemedi, borç birikti, ulaştırma tercihleri değişti, araçlar kirli, içinde evsizler uyuyormuş vs.

Cargill gemi taşımacılığı alanındaki faaliyetlerinde 2020 gibi %15 düşüş planlıyor. Tüm operasyonlarında da 2025 gibi %10 düşüş hedefi var. Cargill’in 2007’deki 330 gemisi şu anda 650 adet.

Alman hükümeti AB emisyon limitlerinin geleceği konusunda ikiye bölünmüş durumda. Ekonomi ve ulaştırma bakanı öneriyi reddetmek isterken, finans ve çevre bakanı emisyonların 2021-2030 arası yarı düşmesi gerektiğini söylüyor.

Volvo’nun 4.seviye otonom araç için 2021’de XC90 SUV’nin bu hedefi tutturacağını söyledi. Adı da otoyol asistanı olacak.

Açık deniz petrol üretimi nasıl maliyet etkin oldu? En büyük değil en verimli ve güvenli teknolojiler, standart ekipmanlar, yüksek maliyetli varlıkların satışı.

Shell, Norveç ve Malezya’daki 1.3 milyar $ değerindeki petrol ve gaz varlıklarının bir kısım hisselerini sattı. Malezya LNG’sindeki %15 payı devlet finans bakanlığına, Norveçtekieleri de OKEA’ya sattı.

OPEC seminerinde, petrolde yatırım ihtiyacı çok vurgulanmış. Eni galiba altını çizmiş, tükenen sahaların üretimini karşılamak için de her yıl 6 milyon varil/gün yerni üretim yatırımı gerekir denmiş. Permian’da ise 4mv/g üretim Eylül 2018’den Eylül 2019’a kadar devam eder denmiş.

Güneş modül fiyatları 2017 sonundan 35 cent/watt’dan yıl sonunda 24 cent/watt’a düşebilir. Fakat şirketler panel almıyor, sene sonunda daha da düşecek diye alımlar da yavaşlamış sanırım.

Grafikler

Çin desteği bitirince fiyat düşüşü (Bloomberg)

 

 

20 Haziran 2018

Günün beni şok eden istatistiği İngiltere’de hane başı ev elektrik tüketiminin 8 yılda %20 düştüğü. Akaryakıt vergilerinin en yüksek olduğu yerlerden İsveç’te %10 zammın talebi %1.2 düşürdüğü. Oxford Energy LNG sıkışıklığı-darlığı endeksine göre hala fazla LNG var. Rusya üretimi arttıralım diyor ama 2 ayda bile sınırlı arttırır diyor Platts. UPS 700 doğalgazlı kamyon ile benzin talebini %40 azaltacak. Bakır talebi ve yenilenebilir. Çin’de güneş alım garantilerinin(FIT) etkisi 15 milyar$’ı aşmış ama ödemelerde de sorun varmış. Bu ay başında aniden güneş FIT imkanını azalttı Çin, 20GWlık proje çöp oldu gözüküyor.

Özetler

İngiltere’de 8 yılda (2010-2017)’de ortalama ev elektrik tüketimi %20 düşmüş. Altını çizelim %20.

Rüzgar ve güneş elektrik üretiminde 2050’de %50’ye gelir, BNEF’in iddiası. 2050’ye kadar 548 milyar $ pillere yatırım olur, 3’te 2’si şebeke, 3’te 1’i ev. Güneş kapasitesi 17 misline çıkar, güneşten elektrik fiyatı da %71 daha düşer. Rüzgar’da %58. Kömürden elektrik %56 düşer.

Latin Amerika’da kaynak milliyetçiliği hep olmuştu. Şimdi Kolombiya, Meksika ve Brezilya seçimleri gündemde. 1 Temmuz seçiminde Meksika’daki güçlü aday AMLO(Obrador) tüm kontratları revize edeceğini söyledi. Kolombiya’da barış anlaşması bozulabilir.

Rusya 1.5 mv/g üretim artışı istiyor, yani kesinti anlaşmasının sona ermesini. Plattscılar kısa dönemde 100,000-300,000v/g arttırabilirler diyor. Bu da 1-2 ay sürebilir. Yani karar çıksa da Rusya hızla üretim arttıramayabilir. Tabii stoklarda ne kadar petrol var bilmek gerek.

Çin, 1 Haziran’da doğrudan alımdan (FİT) yararlanacak güneş miktarını hızla düşürmüştü. 20000 MW güneş projesi muhtemelen yapılamayacak. Geçen sene bu alımlar 15 milyar $’a mal oldu ve üreten herkes de parasını alamıyor.

GE, Dow Jones sanayi endeksinden 26 Haziran itibariyle çıkarıldı. 1896’da kurulduğundan beri içindeydi. Dow’da hisse fiyatına göre ağırlık oluyor. GE ‘nin ki salı günü 12.95$’a düştü, Apple 186$. Yoksa piyasa büyüklüğünde birçok Dow firmasından büyük

UPS, 700 doğalgazlı kamyon ile, benzin ve dizel talebinin %40’ını doğalgaza çevirmek istiyor. 130 milyon $ yatırımla 440 kamyonet ve 330 kamyonu CNG’li yapacak, artı istasyonlar.

AB’nin “Tüm Avrupalılar için Temiz enerji” kapsamındaki 8 mevzuatın 3’ü Komisyon, AP, Konsey tarafından mutabakata varılmış oldu. Verimlilik, yenilenebilir ve binalarda hedefler oturmuş oldu.

Kanadalı yatırım bankasına göre, yılda elektrikli arabalardan 3 milyon ton, güneşten ek 2.5 milyon ton ve rüzgardan 1.85 milyon ton bakır talebi gelecek. Elektrikli SUV’de 100kg bakır gerekirken, otobüste 300 kg.

Almanya ve Fransa 2050’de AB için uzun dönemli dekarbonizasyon stratejisinde anlaştı. Merkel şizofrenisi: iklim değişikliğinde uluslararası olarak iyi niyet gösterirken evinde hiçbir şey yapmıyor. Elon Musk, Almanya Gigafactory için öncü tercih dedi.

Çin-ABD ticaret savaşında soya konusunda, Çin’in ABD’den almak haricinde kısa dönemde bir çıkışı yok. Brezilya yetmez. Ama bu yönleniş, Brezilya’da hayvan yemi için soya ve et fiyatlarını yükseliyor. Çin almazsa ABD kime satacak.

Vitol, Avustralyadaki rafineri ve 1165 petrol bayi ağına sahip Viva Energy’yi tahmini 3.7 milyar $’a halka arz edecek

Oxford Energy’nin çeyreklik gaz değerlendirmesinde ABD körfez FOB LNG ve Henry Hub fiyat farkını “LNG darlığı-sıkışıklığı” olarak değerlendiriyorlar. Aradaki fark ne kadar büyük ise, LNG fazlası var anlamına geliyor. Avustralya LNG netback fiyatlarını da yayınlanıyor.

[Nature Energy] İsveçteki çalışmada, ethanol ve benzin arasında tüketici tercihi açısından büyük fark olduğu, tüketicinin benzine %10 zamda talebi %1.2 düşürdüğü. Benzinden etanole geçiş için benzine yüklü vergi gerektiği görülmüş.

Grafik

Çin’in güneşte tarifeleri düşürmesi, sonuçları ve sübvansiyon miktarı(Economist)

Elektrikli araba piyasasında bakır talebi (Mining)

 

19 Haziran 2018

Alman şebeke operatörleri yenilenebiliri yönetmek için çevrede hidroları olan ülkelere hat çekme çalışmalarında. Venezüella, Çin’e gönderdiği petrolün miktarını da 5’te 1’e düşürmüş neredeyse, borcunu böyle ödüyordu. İngiltere de %7.9 artan enerji fiyatları yetmedi, şirketler usul usul yeni zamlar peşinde. Talep yönetimine California ve PJM yaklaşımları ve sonuçları. ABD’de NOPEC yani OPEC kararlarını dava edebilme hakkı tasarısı yasama komisyonundan geçti.

Özetler

[FT$] Geçtiğimiz 10 yıl içinde dünyadaki enerji kamusal hizmet şirketleri(utilities) ortalama %1 getiri getirmiş.Kaynak. EDF 2005’teki halka arzından beri %65, RWE 10 yıl önceki değerinin %80 değer, Centrica son 4 yılda %50 değer kaybetmiş.

ABD kongresinde Quantum bilgiişlem konusunda 2 ayrı yasa taslağı çalışması yapılıyor. Biri Donanma ve Ordu’nun 2024’e kadar desteklenmesi, diğeri de “Ulusal Quantum İnsiyatifi” oluşturulmasına dair. Çin 10 milyar $’lık Quantum Bilgi Bilimleri için Ulusal Lab kuruyor.

Venezüella’nın Çin’e gönderdiği petrol miktarı Mart’ta 11 milyon varil(mv)’ydi. Temmuz’da 2-3 mv aralığına düşebilir. Çin Venezüellanın en önemli müşterisi, kreditörü, destekçisiydi.

Alman şebeke operatörü 50Hertz Baltık denizi altından 650 milyon euroluk 300 km güç kablosu ile İsveç hidrolarına bağlanmayı planlıyor. Tennet 620 km ile Norveç hidrolarına bağlanacağı hattı yapıyor.Çinlilerin 50Hertzde %20 hisse almasınıda Alman hükümetü engellemeye çalışıyor.

ABD’de boru hatlarının izni FERC’te, fakat güvenliği TSA (Ulaştırma Güvenliği Kurumu)nda ki kurum havayolu, karayolu, demiryolu, boruhattı hepsine bakıyor. 2.7 milyon mil yakıt boru hattı için 6 çalışanı varmış. Boru hattı güvenliğini tekrar yapılandıracaklar gibi.

Talep yönetimi tarafında iki ayrı yöntem. PJM, piyasa fiyatını buluyor ve herkese uyguluyor, 3 yıl ileriye ihale ediyor. Bu sene EnerNoc 180 milyon $ kapasite ödemesi kazandı. California’da DRAM ise ne teklif edersen o, ve kısa dönemli.

ABD çelik ithalat vergilerinden istisna için 21000 başvuru oldu, 500’ü boru ve benzeri materyallerle ilgili. Amerika’daki boruhatlarının %77si ithal çelik ile. Çelik makara fiyatları geçen seneye göre %50 arttı.Kinder Morgan’da %47 özel boruyu Borusan’dan istemiş.

OPEC toplantısı öncesi bir seminer vardı. Rus enerji bakanı Novak’da katılacaktı, şimdi katılmayacakmış. Continental’da Harold Hamm’da vazgeçmişti, ABD’nin katılımı diye algılanır diye diyorlar. Ne seminermiş yahu

İngiltere’de enerjiye usul usul zam yapılıyordu. En son E.ON tarife değişikliği diye bir zam yapmıştı ama artan elektrik ve gaz fiyatları ile bir zam daha geliyormuş. 2017 Ağustos-2018 Şubat’ta zaten %7.9 artmıştı.

102 protonlu Nobelium atomunun çekirdeği amerikan futbolu topu gibi yamukmuş.

Meşhur Standart Oil’i bölen Sherman Act’e ek olacak “NOPEC tasarısı” ABD temsilciler meclisine 22 Mayıs 2018’de sunulmuş. Yasama komistesindne geçmiş. Çıkarsa ABd hükümeti OPEC’i enerji piyasalarını manipule etmekten dava edebilecek. Herkes silahları çekmiş

 

 

 

 

18 Haziran 2018

Bu hafta OPEC toplantısı var, Suudiler ve Ruslar üretim konusunda hemfikirler, diğer üyeleri ikna merak ediliyor. ABD ham petrolü Çin’in ithalat vergisi kararı ile bir düştü en son biraz toplarlamıştı. Almanya’da Audi CEOsu dizel skandalından tutuklandı. Almanya’da şebeke dengeleme bedelleri 2016’d 0.88’den 1.4 milyar €’ya çıktı. Oxford Energy, OPEC toplantısı sonrası tahminlerde zayıf talebi en yüksek aşağı yönlü risk görüyor. Avustralya-Çin arasında da ticaret gerilimi var. Suudi Petrol Bakanı al-Falih’in portresi. Osaka depremi sonrası Osaka rafinerisi geçici olarak kapandı.

Özetler

Bu hafta Cuma günü OPEC ülkeleri ve bazı üretici ülkeler Viyana’da bir araya geliyor. Salı API, çarşamba EIA petrol stok, Cuma Baker Hughes raporları var. Geçen hafta sondaj kulesi ABD’de 1 artmıştı.

Platts’ın Asya LNG ve Doğalgaz piyasaları konferans özetlerinde, Mozambik LNGsinin bir fiyat belirleyici olabileceği, Tayland, Avustralya ve Endonezya’da LNG hubları oluşabileceği tartışılmış. JKM gelecek kontratların (LNG için), çeyreklik pay da hacimde (x4) artmış.

[FT$]Petrol fiyatları bugünün ilk saatlerinde 6 haftanın dibini gördü. Özellikle ABD tipi ham petrol, Çin’in ABD ham petrol ithalatına vergi uygulayabileceğini söyleyince. Cuma günü OPEC toplantısında üretim artışı kararı çıkabilir, Suudiler ve Ruslar üretim artışına taraftar.

Çin bu yılın ilk 5 ayında ABD’den 319,000 v/g petrol aldı. ABD petrolünün en büyük net alıcısı. Fakat Çin’in alımlarının sadece %3.5’i. Kömürde ise ABD’den alınanların çoğu kok kömürü, çelik için. LNG’de ise ABD sadece %8.2 paya sahip Çin ithalatında.

Almanya’da şebeke dengeleme bedelleri 2016’daki 880 milyon €’dan 2017’de 1.4 milyar €’ya çıktı. Ağ Düzenleme Kurumu BNetzA, 2030’da %65 yenilenebilir içeren bir senaryo da yaınladı.Audi CEOsu Stadler dizel skandalı sebebiyle tutuklandı.

Japonya’da Osaka depremi sonrası, 115,000 v/g Osaka rafinerisi inceleme için kapatıldı

Makine mühendisi olan Suudi Arabistan petrol bakanı Al-Falih, OPEC’e iki kazanım verdi: OPEC üyesi olmayan ülkelerle işbirliği, ve yeni fikirlere sürekli açık olması. Al-Falih profili.

Avustralya 5G mobil ağ tedarik ihalelerinde muhtemelen Çinli Huawei Teknolojilerini ulusal güvenlik sebebi ile ihaleden yasaklayacak. Çin limanlarında da Avustralya şarapları bekletiliyor.

Çin’in petrol ithalatının 5’te 1’ini yapan çaydanlık rafineriler ya para kaybediyor ya piyasa payı. Dizel talebindeki yavaşlama, yeni vergi kuralları, yüksek petrol fiyatları. Geçen ay, ton başına 46.8 $ kaybettiler.

Eski İsrail enerji bakanı (1992-1995), İran’a casusluk yaptığı, İsrail enerji sektörü hakkında bilgi verdiği gerekçesiyle tutuklandı.

Biftek tekbaşına küresel emisyonların %6’sının sorumlusu. İklime etki eden en büyük gıda kalemi.

G20’de ABD “enerji geçişine”; “gazın önemli bir rol oynayacağı” açıklaması ile ikna edilmiş.

Oxford Energy raporunda İran yaptırımlarının etkisi petrol fiyatlarında 21.6$/v’e kadar ek artış demek denmiş.Küresel büyüme yavaşlarsa 50$/v’e kadar düşer de denmiş (Figure7) OPEC üretim arttırması değil yöntemi ve süreci önemli

Çin devlet şirketi Sinopec’in ticaret kolu Unipec, en son ABD’den Haziran yüklemeli 8 VLCC dolusu 16 milyon varil petrol almıştı. Yolculuk 56 gün sürüyor. Cumartesi Çin’in ABD ürünlerine ithalat vergisi açıklamalarından sonra Temmuz-Ağustos gibi varacak kargolar merak konusu.

Bitcoin kayıtları yılda 50Gb büyüyor. Şu anda 170 GB civarında. Kötü verimlilik ve yüksek enerji kullanımı ile bu dijital kripto para geleceğini bekleyen büyük sorunlar var raporu.

İngiltere’de petrol fiyatları arttı ama düşen bilgisayar oyunları sebebi ile enflasyonda o kadar büyük etki yapmamış:)

Grafik

Hollanda’da rüzgar tahmin edilenden nasıl hızlıca düştü (Montel) (Genscape)

Dijital para birimlerinde enerji tüketimi ve ölçek (BIS)

Kitap Özeti – Taming the Sun: Innovations to Harness Solar Energy and Power the Planet– Varun Sivaram

Kitap Özeti – Taming the Sun: Innovations to Harness Solar Energy and Power the Planet– Varun Sivaram

Güneşi Uysallaştırmak: Güneş enerjisinden faydalanacak ve gezegeni elektriklendirecek yenilikler
Yazar: Varun Sivaram
392 Sayfa
Goodreads skoru: 4.5/5
Barış skoru: 5/5

Giriş

Şubat 2018’de MIT yayınlarından çıkmış olan kitap, 2017 verilerini de içeren güneş konusunda hem ufuk açan hem de güneşin önündeki engellerin tespitini yapan bir kitap. Kitabı bitirdiğinizde “güneş herşeye yetecek” gibi bir noktadan, “daha yolun başındayız” tarzında bir izlenime kavuşuyorsunuz. Dikkati çektiği temel nokta, eğer inovasyon/yenilik yavaşlarsa güneşin sonu nükleer gibi olabilir. Şu anda tüm sistem silikon PV’ye odaklanmış durumda bu çok da doğru olmayabilir. Üç tip yeniliğe ihtiyaç var, iş modeli, teknoloji ve sistemik (şebeke) yenilik gerekiyor. Eğer ArGe artarak gelmez ise güneşte yavaşlayan ilerleme temiz enerji hedeflerini de tehdit edebilir diyor. Kitapta çok bilgi var. Aldığım notların bir çoğunu atladım. Kesinlikle okunası bir kitap. Başlangıcı oldukça vurucu bir noktadan (iki senaryo: karanlık ve iyimser) başlayan kitap teknik konularda çok anlaşılır açıklamalar ile başarılı. Bu senenin en iyi enerji kitaplarından biri. Varun Sivaram akademik geçmişi(PhD Oxford vs), politik konulardaki danışmanlığı ile konunun en önemli isimlerinden biri, kitabın hazırlanması için desteği de CFR (Council on Foreign Relations)’dan almış. Bir kitabı bitirdiğim ve özetini yazdığım zamanki algım genelde hep farklı. Gerçi kitap özeti yazmaktan nefret ediyorum ama çok eğitici de oluyor.

Kitap Özeti

Olaylar 2012’de Los Angeles belediye başkanı Antonio Villaraigosa’nın Varun’a kıdemli danışmanlık teklif etmesi ile başlıyor. Kendisi Oxford’da laboratuvarda tırnak

Devamı: http://barissanli.com/calismalar/2018/20180617-kitap-tamingsun.pdf