Eğer enerji sistemlerinde bu dağıtık diye başlanan yolculuk, internet macerası gibi daha merkeze bağlı yapılara dönüşürse, düşünsel egzersiz olarak enerjinin facebook’u kim olacak diye sormak gerekebilir. Yani ölçek ekonomisi bir gerçek, kapsam ekonomisi de bir diğer gerçek. Dağıtık küçük sistemleri (kullanıcı profillerini) küresel bir sistem üzerinden yönetmek (facebook) büyük piyasa değeri olur. Geçen kış balkanlarda soğuk hava ve karın etkisi bizden çok olmuş. Zambia’da bir güneş anlaşması yapılmış, 60-78 $/MWh 25 yıl. Günün haberi bence Belçika… Uzaydan farkedilebilen dünyanın en yüksek ışık kirliliğine sahip ülkesi, sebebi NYT haberinde. Yamal’dan çıkan Rus LNG’si İngiltere’ye gidiyor.
Özetler
Geçen kış balkanlarda da çok ağır geçti. 9 Ocak’tan başlayan süreçte elektrik sistemleri bağlantılı Yunanistan-Bulgaristan-Romanya birbirine ithalatı yasakladı, rekor talepler görüldü. Yoğun kar ve 6 hafta süren mevsim normalleri altı sıcaklıklar kesintilere kadar götürdü bu ülkeleri.
Madencilik sektörü Çin büyümesi olacak diye yapılan yatırımlar çökünce,madenciler bütçe disiplinine döndü. 2016’da 5 büyük madencinin piyasa değeri 80 milyar $ arttı.
Kolombiya’nın petrol üretimi de 4 yıl önce 1 mv/g’den 800,000 v/g’lere düştü. Devlet şirketi Ecopetrol’ün harcamaları 8.6 milyar $’dan 1.2 milyar$’a düştü. Ağır petrolü ABD rafinerileri tarafından talep görüyor. Ama üretim düşünce ABD’ye ihracat da 347,000 v/g’e düştü.
Zambia’nın 2.6 GW kurulu gücünün %90’ı hidro. Kuraklık olunca 2015-2016’da başkentte 8 saate ulaşan elektrik kesintileri oldu. Ülkede elektrik fiyatları maliyetin altında 40$/Mwh, uzun dönemde bu iş zor diyor. Güneş ihaleleri de 60.2 ve 78 $/MWH ve 25 yıl. Afrikalıya acıyan yok yeminlen
Yamal LNG projesinden ilk LNG, İngiltere Kent’te Isle of Grain terminaline gidiyor. Hepimiz Asya bekliyorduk. 28 Aralık’ta varacak geminin ismi Christophe de Margerie. Cuma günü Yamal’dan yola çıkmıştı, şu anda Norveç civarında ama daha yüksek veren olursa oraya gider.
Orta Amerika, “Temiz Enerji Koridor”u kuracak. Biraz Merve Erdil’in haberi gibi bir cümle var : “Şili’nin Atacama çölünden, Brezilya’nın hidro gücü ve Uruguay’dan rüzgarı bir araya getirebiliriz”. Yenilenebilir – dağıtık teknolojiler vs diyorduk, iş daha internet vari bir elektrik sistemine gidiyor
Akıllı şebekeleri iten 5 güç var, en önemlisi çevresel-dekarbonizasyon, diğeri güvenli şebeke, elektrikli ulaştırma, tüketicinin değişen rolü, piyasa yapısı… Ne gelişmeler bekleniyor: yüksek güvenilirli analitik, teknolojileri derinlemesine anlamak, geri besleme döngülerinin standartlaşması
Bence günün yazısı, Belçika’nın gece uzaydan seçilebilmesi. Ülkede 2.2 milyon aydınlatma direği var, küresel ışık kirliliğinde dünya lideri. Astronot bile resim çekip tweet atmış. Sebebi Electrabel diyorlar. Nükleerleri de 2025’e kadar uzatmış, belediyeleri de yönetimlere almış..
İngiltere elektrik fiyatlarını sınırlayayım derken, FPS boru hattı sorunu ve Avusturya’daki boru hattı yangınları ile hem gaz da hem benzinde yüksek bedel ödediği bir “kusursuz fırtına” içinde buldu kendini. Uzman uyarıyor : “daha ocak var”. Küçük tedarikçiler batabilir. Piyasa serbest olsa olmazdı
5 Avrupa ülkesi etkin CO2 fiyatını inceleyecek veya uygulayacak. Almanlar, iklim meşalesi Merkel’den Macron’a geçti yazmış. İngiliz araştırmasına göre en çok Almanlar(%44) iklim değişikliğinden korkuyorlar. Alman şebeke planı ilk defa ulusal LNG terminali içeriyor.
Çin eğer geri dönüşüm için plastikleri almazsa -ki yabancı ülke çöplerini almama kararı var-, İngiltere 280,000 ton plastiği nereye gönderecek. 2012’den beri Çin’e 2.7 milyon ton plastik gitmiş.
CSIS raporunda, Asya’daki deniz yolları ihtilaflarının enerji güvenliğine etkisi toplantısı özeti. Asya ithalatı 19 mv/g’den 2030’da 31 mv/g’e çıkacak, gaz da gene bölge içi hareket var.
Grafikler
CSIS’in EIA’dan aldığı Malacca geçişi petrol akışı 2011 yılına ait.
