Word: https://drive.google.com/open?id=0B3RIv3pMNaTdcThYTDJxNndaeVU
Rapor özetinde PwC’nin “Blockchain (öbekzinciri), enerji üretici ve tüketicileri için bir şans mı ?” raporunun ilk kısım özeti var. Almanyadaki tüketici derneği çalışmayı yaptırmış. ABD’de ortalama yaşam beklentisi 1 ay düşmüş ilk defa, hem de salgın olmadan. Günün haberi Rosneftle ilgili olanlardı. AB haber verildiği gibi üye ülkelerin daha çok doğalgazdaki uluslar arası anlaşmaları inceleyecek. İngiltere iletim operatörünün %61’ini Avustralya ve Çinli konsorsiyuma satıyor. Kritik altyapı satışı ama hükümetin kuralları olacak. Polonya-Ukrayna anlaşması Kuzey-Güney koridoru yönünde bir adım. Bugün çok iyi grafikler var. Rapor özetlerinde Türkçeye çevirirken artık bazı kısa yollara gidiyorum : decentralized – amerkezi, blockchain – öbekzinciri vs.
Bilgiler
Amerikada yaşam beklentisi 1993’ten beri ilk defa düştü. Daha önce 1993’te AIDS’ten, 1980’de de ağır bir grip salgınından düşmüştü. 2014’e göre yaşam beklentisi 1 ay düşerek 78 yıl 9 aya gerilemiş.
Bu arkadaşa da petrol yorumlarından daral gelmiş ama Credit Suisse raporundan çok çok iyi grafikleri var. Başlık bipli.
New York’un EPDKsı (NYPSC), özellikle enerji servis şirketler (ESCO) ayağında rekabet veya yenilik olmadığı ve tüketicilerin ESCO’lara mevcut dağıtım şirketlerinden 820 milyon $ daha fazla ödediğini söylemiş.
Güneş evirici(inverter) piyasasında en büyük 10 oyuncu piyasanın %80’ini kontrol ediyor. %17 Huawei’nin. 2016’da 63.5 GW (AC) evirici satışı bekleniyor, 2017’de ise %5 düşüş. Uzun dönemde ise görünüm pozitif. 2021 100GW
Karbonun sosyal maliyeti(SCC) üzerine Robert S. Pindyck’in makalesi. İklim değişikliği çalışanlara göre SCC 300$ civarında, ekonomistlere göre 150-200$. Ama ABD-Avrupa yakın çıkmış. Eurelectric-ICIS’in AB’de ETS’i güçlendirme çalışması doğu Avrupa ülkeleri ile ilgili analizleri de içeriyor.
2017 ilk yarı vadeli petrol kontrat rakamlarında Şubat-Haziran farkı contango(ileri fiyat daha yüksek) hala 2.2$. Ama ikinci yarıda 80 cent/varil, 2018 ilk yarıda 25 cent/varil. Yani 2017 ilk yarıda fiyatlar zayıf bekleniyor.
Polonya’da Hermanowice’den Ukrayna Bliche Volystsia’ya yeni bir boru hattı anlaşması imzalandı. Bu boru hattı “Kuzey Kapısı” (Norveç koridoru ve LNG terminali ile önemli). Kuzey-Güney koridoru. 2020’de 5 bcm/yıl kapasite
AB Komisyonu 124 ülkeler arası enerji anlaşmasının 3te 1inin Avrupa kurallarına uymadığını bulmuş. Güney akım’da Bulgaristan’a izin çıkmadığında sorun olmuştu. Şimdi AB üye devletler, Brüksel’in bu ülkeler arası anlaşmaları imzalamadan önce incelemesine ok verdi.
Vitol’den sonraki en büyük enerji ticaret şirketi Glencore, Katarlılar ile Rosneft’in %19.5 hissesini 11 milyar $’a aldı. 5 yıl boyunca ortalama 220bin v/g alıp satacak. Glencore Rusya’da yatırıma sahip,küreselde metal ve kömürde iyi.
İngiltere kritik altyapının yabancılara satışı konusunda, National Grid’in %61’ini Avustralya ve Çin Yatırım bankalarının olduğu konsorsiyuma satıyor. Fiyat 3.6 milyar pound, ayrıca 1.8 milyar pound’da borç kredisi bulunacak.
OPEC kararı sonrası 2017 ilk çeyrek Japonya LNG fiyatları sadece 4 cent artarak 7.49$/mmbtu’ya, ikinci çeyrek ise 47 cent artarak 8.02$/mmbtu’ya, üçüncü çeyrek ise 85 cent artarak 8.49$/mmbtu’ya ulaşmış. İkinci çeyrek ABD körfezden gönderi 5.18$’a üzerine Japonya’ya taşıma 1.54 $/mmbtu. Petrol bağlı kontratların 1.3$ altı.
Grafik
ABD’de petrolün coğrafi fiyat farkları, Credit Suisse
OPEC petrol üretimini sınırladıktan sonra fiyatlar nasıl seyretti (1998,2001,2008) – Wallstreetpit.com
Rapor Özeti
Blockchain- an opportunity for energy producers and consumers?
PwC global power &utilities
Rapor Almanya tüketici destek merkezi adına hazırlanmış.
Ben Türkçe’ye : Öbekzinciri – Enerji üretici ve tüketicileri için bir şans mı? Şeklinde çeviriyorum
Öbekzinciri nasıl çalışır, akıllı kontratlar nasıl? Linklere tıklayarak daha rahat bilgi edinebilirsiniz.
Rapor 7 bölümden oluşuyor. Kısaca tezi : “Öbekzinciri ile aracılara ihtiyaç kalmayabilir. Bunun etki analizi”
1. Öbekzinciri
Geleneksel bir işlemde bir merkezi aracıya ihtiyaç olabilir. Çünkü birinin, örneğin bir arabanın kimden kime geçtiğinin kaydını tutması gerekir. Öbekzinciri ile yapılan işlem bir çok noktada, özel bir özüt ile saklandığından merkezi kayıda ihtiyaç bırakmıyor. Aslında ilk bu tip uygulama meşhur kriptoparabirimi – Bitcoin ile başladı. Bitcoin daha sonraki zincir katmanı işlemlerinde de kullanılmaya başladı. Mevcutta finansta geliştirmeler devam ediyor.
PwC tarafından yapılan bir ankette, katılımcıların (Mart 2016) %57si Öbekzinciri teknolojilerine nasıl tepki vereceğini bilemiyor.
Temelinde Öbekzinciri, bir kişinin başka biriyle bir işlemi(elektrik satışı gibi), işletme ve hesap kesim imkanını veren dijital kontrat. Geleneksel modelde, bankalar yapılan işlemlere şahittir. Öbekzincirinda isebu şahitlik tüm bir networkte dağıtık ve birbirinin aynı kayıtlarla saklanır. Yani herkez şahit olur. Herkez şahitlikte hem fikir olunca da işlem gerçekleşmiş olur.
Öbekzincirinde BitCoin, “Blockchain 1.0” sayılır. 2.0 yani ikinci aşamada ise Ethereum gibi “akıllı kontrat”lar ile otomatik işlem mümkün hale geliyor. 3.0 ise şimdilik sadece vizyon, amaç amerkeziotonom organizasyonal üniterlerin kendi kuralları ile daha ileri bir akıllı kontrat sistemine geçmeleri
Dapps (Dağıtık uygulamalar nasıl çalışır)
Dapps tipleri (bu sınıflandırma bana anlamsız geldi)
Tip 1: uygulamaların kendi öbekzincirleri vardır. Bitcoin gibi
Tip 2: tip 1 üzerine inşa edilenler
Tip 3: tip 2 öbekzincirini kullananlar
Madenciler: Madenciler (miners) konsensus mekanizmasının doğrulayıcılarıdır. Her işlem sonucunda bir önceli işlemin özütü (hash)’i ile yapılan işlemin tekrar özütü alınır. Bu özütlerin başında ne kadar 0 olursa, özüt o kadar iyidir. Bu özel özütleri önce bulana bir ödül verilir.
2. Diğer Sektörlere bakış
Raporda kullandığı tüm sektörler var. Burada ilginç bulduklarım;
– Bitnation : idari kayıtları; kontrat, sigorta, resmi belgeleri, öbekzinciriyle kayıt altına alıyor. Estonya’da 2015’ten beri evlilikler Bitnation ile kayıtlanıyor. Honduras, tapu kayıtlarını öbekzinciri ile tutacakken vazgeçti
– Finansta : Bitcoin 2009’dan beri gündemde
Bitcoin’de kullanıcılar siteden bir cüzdan programı ve bitcoin adresi alıyorlar. Bitcoin’de bir defa onaylandıktan sonra işlemi geri almak mümkün değil. 7 yıllık süreçte kimse saldırı ile yapılmış bir Bitcoin işlemini değiştiremedi. Bitcoinlerde kütük herkes de bulunduğunda herkes yapılan işlemleri ve yapan adresleri görebilir. İsviçredeki Zug belediyesi, Bitcoin ödeme kabul eden ilk belediye oldu
Özel öbekzincirleri – Nasdaq
Nasdaq’ın LINQ platformu özel (Bitcoin gibi genel değil) öbekzinciri üzerine inşa edildi.
Akıllı Kontratlar – R3 ve Barclays
45 güçlü kuruluş (en büyük bankalarla birlikte) R3 şirketini kurdular. R3, 2015’ten beri öbekzinciri teknolojisini gerçek parabirimlerine uygulamaya çalışıyor. R3, Corda adını verdiği zincir ile 3 Mart 2016’da ilk tahvil ticaretini yaptı. Nisan 2016’da İngiliz Barclays bankası, ilk defa Corda’yı akıllı kontratlarla bir araya getirerek türev ticaretinin örnekledi.
Etherum projesi ise 22 yaşında Rus geliştirici Vitalik Buterin’in geliştirdiği bir kripto para birimi. Ethereum’da akıllı bir kontrat ile 3.6 milyon ether sifonlandı. Bankalar özel öbekzincirleri ile çalışırken, bu projeler daha açık zincirleri kullanıyor.
3. Dünyaya bakış – Enerji sektöründe öbekzinciri
Öbekzinciri enerji sektöründe nerelerde kullanılabilir:
– İşlem verilerinin amerkezi depolanması
– Ödeme yapılmasında, ödemenin kontrolü ve ticaret için
– Aracıya gerek duymayan amerkezi iş modelleri
– Düzenleyici ve yasal çerçeve de çok önemli
Anahtar uygulama ise amerkezi enerji işlem ve arz sistemi geliştirilmesi. Diğer uygulamaları da kayıt sistemlerini daha şeffaf ve güvenilir hale getirebilir
Öbekzinciri ile üretüketiciler (prosumer) diğer tüketicilere doğrudan enerji satıp işlem yapabilir. Ayrıca enerji ağları akıllı şebekelerle kontrol edilebilir. Akıllı kontratlar, sisteme ne zaman işlemi devreye alması gerektiğini otomatik olarak söyleyebilir. Enerji lazım olduğunda kontrat otomatik devreye girer. Enerji depolamada da
Dağıtık ve güvenilir kayıt sistemi ile tüm enerji akışları ve iş aktiviteleri kayıt edilebilir. Ayrıca sahiplik ilişkileri de daha detaylı bir şekilde güvenilir depolanabilir. İki akla gelen uygulama: yenilenebilir ve emisyon izinlerinin doğrulanması; diğeri ise akıllı sayaçlar gibivarlık kayır sistemleri
Tüketiciler de ödemelerini bu kriptobirimlerle yapabilir.
Bu sayede amerkezi bir enerji işlem ve arz sistemi yapılabilir. Broker yada şirketler olmadan bir enerji tedariği mümkün. Tacirler, borsalarda işlem yapıyor bankalar üzerinden ödemeleri yönetiyor. Öbekzinciri tabanlı akıllı kontratlar ile tüketici kendi kontratını ve tüketim verisini takip edebilir [ister mi bilmem]
Diğer imkanlarda ise, basit bir öbekzinciri tabanlı faturalama sistemi olabilir. Elektrikli araç sahiplerine yönelik sistem ile elektrikli araç sahipleri tüm şarj istasyonlarına erişebilirler. Akıllı aletler alanına da uygulanabilir. Böylelikle iletilen veri ve saklanan bilgilerin iletişim platformu olabilir.
Tüm elektrik fatura verilerinin geniş arşivi olarak da kullanılabilir.
Bu konudaki önemli çerçevelerden biri de 2017de devreye girecek Alman kanunu Act on the Digitisation of the Energy Transition (Gesetz zur Digitalisierung der Energiewende). Hem akıllı ölçüm cihazları hem de elektrik mobilitesi önemli parçası olacak.
Mevcut oyuncularda ise RWE, Ethereum’a dayalı Slock.it ile elektrikli araba şarj altyapısı
POWE ile oneup şirketleri dağıtık üretimi test ediyor
Brooklyn Microgrid’i (TransactiveGrid) www.brooklynmicrogrid
Proje TransactiveGrid firması ile komşudan komşuya güneş kaynaklı elektrik satışını Ethereum öbekzinciri üzerine inşa ediyor. Nisan 2016’da binalardaki dağıtık elektrik üretim sistemlerinin bireyden bireye amerkezi bir elektrik şebekesi kurulması
İlerde proje kooperatifleşme ve bu sistemin komşuluk ve kooperatiflerle yürütülmesini sağlayacak. Şu ana kadar 130 ev sahibi ve kiracı sisteme kayıt yaptırdı
Tarih
23 Aralık 1977- Sayfa 8 – Milliyet – Karadeniz rafinerisi