Dünki OPEC+ toplantısı sonucunda herkesin en az beklediği durum oldu ve kesintilere Nisan ayı boyunca da devam edilmesi kararlaştırıldı. Petrol fiyatları 70$/v sınırına dayandı. Goldman Sachs ve diğer bankalar hem yıl içi hem yıl sonu fiyat tahminlerini arttırdı. Sadece Rusya 130,000 v/g, Kazakistan 20,000 v/g üretim arttıracak.
Çin’in 2025 iklim hedefleri ekonomiye göre olarak belirlenince, bazı kafa karışıklıkları oldu. Ama sonunda Çin emisyon artışına devam edeceğini gösteriyor. Sadece ekonomik büyüm mesela %6 ise, emisyon artışı bunun altında olacak. Ayrıca yenilenebilir yerine “fosil olmayan” kaynak demesi ile de nükleerin de altını çizdi.
Paris iklim değişikliği anlaşması süresini doldurdu mu? Ülkeler daha fazla “yaratıcı matematik” ile “net sıfır” hedefleri üretiyor. Şirketler de. En son İngiliz merkez bankası eski başkanı Mark Carney’in şimdi yöneticiliğini yaptığı ve milyarlarca fosil yakıt yatırımı olan Brookfield’i net sıfır ilan etmesi tartışma konusuydu.
Elektrikli pillerde SK, Ford ve VW kontratlarını kazanmıştı. Fakat LG Chem, SK’nın, 100 çalışanını transfer ederek LG’nin son pillerindeki sırlarını da aldığını söylemişti. ABD ITC-ticaret komisyonu da LG’yi haklı buldu. SK şimdi LG ile anlaşmaya çalışacak.
ABD’nin 640,000 adet federal devlet arabalarını elektrikliye çevirme planı, 2030 yılı ABD lityum üretimini 12 kat arttıracak. Federal araziler bu konuda önemli. Biden yönetiminin petrol ve gaz aramasını yasaklarken bu metallerde daha esnek olabileceği görüşü sızdırılıyor.
İngiltere’de milletvekilleri hükümetin iklim değişikliği stratejisini eleştirirken : “Hükümet kendini 2050’de net sıfır ekonomiye adama fikri ile büyük bir işe girişti fakat oraya nasıl gidileceğine dair çok az işaret var.”
Biden’in federal arazilerde üretimi sınırlama hamlesi, New Mexico ve Texas eyaletleri sınırlarında bulunan Permian sahasında üretimi daha çok Texas’a kaydırabilir. 2020’de Texas 3.3 mv/g, New Mexico 1 mv/g üretim yaptı. New Mexico’daki üretimin yarısı federal arazilerden geldi. Referans senaryoda üretim Texas’da 4.3’den 5.3 mv/g’e, New Mexico’da 1’den 1.5 mv/g’e çıkacak.
AB’nin dünyanın ikiz modelini oluşturma projesi ve nelerin yapılabileceği sunumu.
Texas’taki santral sorunlarının tam listesi yayınladı. Grafikleri burada. Listeye buradan erişebilirsiniz. Devreden çıkanlar arasında depolama üniteleri de var.,
Texas’ın bağımsız piyasa gözetmeni Potomac Ecomomics‘e göre elektrik kesintilerinin çoğunun bittiği 17 Şubat’tan sonra Ercot’un fiyatları yüksek tutmaya devam etmesi hataydı ve bu da elektrik şirketlerine 16 milyar $’a mal oldu.
Elektrikli araba sahipleri arabalarını benzinli araçlardan daha çok mu kullanıyorlar? Geçtiğimiz haftalarda Chicago Üni ve UC Berkeley‘den daha az kullanıldığı, bu haftada UC Davis’ten daha çok hatta 11-13000 mil/yıl kullandıkları araştırması yayınlandı.
Mitsubishi, 40 MW’lık 100% ammonia ile çalışacak gaz türbini geliştirme çalışmalarına başladı.
Bugün OPEC+ toplantısı sonucu bekleniyor, fakat sarkabilir. Aynı zamanda yarın Çin’in önemli bir emisyon azaltımı ve iklim belgesi yayınlaması bekleniyor.
Londra merkezli Polar Research and Policy Initiative‘e göre 5Göz (Five Eyes -Avustralya,İngiltere,Yeni Zelanda, Kanada ve ABD)’ün bir an önce madencilik ve nadir toprak elementleri potansiyeli için Grönland’da “kaynak istihbaratı,teknik işbirliği,tedarik zinciri” konusunda etkinliğini arttırmasını tavsiye etti. Grönland’daki 41 lisansın 2/3ü İngiltere, Kanada ve Avustralyalı şirketlerin.
Dizel ve petrol yakıtlarının fiyatlarının ikiye çıkarılması ve eski araç sahiplerinde bu ekstra ödemelerin geri ödenmesi ama yeni araç sahiplerinin bu vergiyi tam ödemesi önerisi Alman Handelsblatt’da dile getirildi. Almanya 2030’da 7-10 milyon elektrikli araba planlıyor. Elektrikli araba sahiplerine 9000€ destek veriliyor.
Texas’ta Ercot CEO’su Bill Magness krizi yanlış yönetmekten görevden alındı. Magness geçen hafta saatlerce elektrik fiyatlarının normal dönemin 450 katına getirilmesi ile ilgili olarak eyalet yöneticileri tarafından sorguya çekilmişti.
Exxon, Texas krizinde, doğal afet ilan etmişti, ama gaz sattığı Macquarie bunu reddetmişti. Fakat daha sonra firma kendisi Exxon’a verdiği gazda force majeure- mücbir sebep ilan etmişti. Exxon’da 11.7 milyon$ zarar için dava açıyor. İflas eden Brazos’un da mahkemeye başvurusuna dair notlar.
Elon Musk’un Şubat’ta en çok endişe ettiği metal olan Nikel, geçen haftaya kadar 6 yılın zirvesindeydi. Çinli üretici Tsingshan’ın beklenmeyen ek tedarik planı fiyatları hızla düşürdü. Tsingshan, dünyanın en büyük paslanmaz çelik üreticisi, Endonezya’daki nikel yatırımlarını da arttıracak. Pirometallurji ile üretim yapacak.
Japonya’nın yenilenebilir desteklerini hızla geri çekmesi sonucu 2018’de 250 güneş şirketi batmıştı. Hong Kong’lu Shift Energy, Japonya’nın 29 tane ikili yatırım anlaşması kapsamında tahkime gitti. Bu anlaşmalar kapsamındaki ilk tahkim. Japonya yenilenebilir piyasasındaki yatırımcıların bir çoğu Çin’de. İspanya’da benzer bir uygulama yaptığınde 4 Japon şirketi tahkime gitmişti.
Almanya’da Tesla’ya ilgi çok ama kısa bildirim ile servis istekleri sağlayamadığı için araç kiralama servisleri pek sıcak değil. Avrupa’daki yeni araba satışlarının %60’ı şirketler tarafından. Ocak’ta Tesla, Almanya’daki Model 3 fiyatlarını %7 kesmişti. Tamir/servis noktalarının olmaması önemli bir parametre oluyor. Tesla ise uzaktan teşhis ve güncelleme, mobil servis ekipleri var diyor.
İsrail kıyılarına bırakılan büyük petrol sızıntısında, İran’dan Suriye’ye giden tankerin bıraktığı belirlendi. İsrail çevre koruma bakanı bu olayı “çevresel terörizm” olarak değerlendirdi.
İngiliz Finans Bakanı Rishi Sunak’a göre Londra’nın gönüllü karbon offsetleme de küresel bir merkez olması için adımlar atılacak.
Beyaz Saray’ın geçiş dönemi ulusal güvenlik rehberinde temiz enerji 5 defa geçiyor. Stratejik öncelik Avrupa ve İndo-Pasifik bölgesine kayıyor
Nijerya’da benzin fiyatları artacak diye kuyruklar başladı. Bazı istasyonlar fiyatlar artacağı beklentisi ile satışları durdurdu. Devlet petrol şirketi NNPC, tek benzin ithalatçısı ve perakende satışlarda sübvansiyon yok. Pazartesi NNPC fiyat artışlarının gündemde olmadığını söyledi..
Petrol fiyatları OPEC+’ın üretim arttırma kararını öteleyebileceği beklentisi ve huzla düşen ABD petrol ürünleri stokları ile yükseldi. Analistler Nisan’da başlamak üzere 1.5 mv/g üretim artışı bekliyorlar. Texas’daki kriz sebebiyle rafinerilerin bir kısmı kapanınca, ürün stokları rekor düşük seviyelere geldi.
Avrupada tüketicilerin ısı pompası gibi elektriklenmeye gidecek yola gitmeme sebeplerinden biri de Avrupa’da elektrik fiyatının doğal gaz fiyatının 3.3 misli olmasıdır. Hollanda bu açığı kapatmak için 2026’da fosil yakıt vergilerini %43 arttırma kararı aldı. İngiltere ise mevcut gaz fiyatlarının 5 misli olan elektrik fiyatlarının elektrifikasyondan tüketicileri soğuttuğunun altını çizdi.
Nature’daki makaleye göre 2020’de emisyonlar %7 düştü. IEA %5.8 demişti. Çalışmaya göre her iki yılda bir küresel kapanma gibi emisyon düşüşleri olmalı ki dünya emisyon limitlerinde güvenilir bölgede kalsın.
Rus altın maden şirketi Polymetal, Rusya’da bakır arayarak altına kırılganlığını dengelemeye çalışacak. Uzun vadede bakırda oldukça güçlü talep bekliyor. Satın alma yerine sıfırdan yatırım planlıyorlar.
Güneş ve rüzgara çok daha düşük zorunlu arıza (forced outage)oranlarına sahip çünkü modüler yapılar. Ortalama rüzgar çiftliği 108 MW ve onlarca türbinden oluşuyor. Ortalama güneş projesi ise 37 MW, 100lerce panelden oluşuyor. Ama kömür-gaz üniteleri her santralde 2-3 tane
Texas krizi sonrası 12 şirket ve 2 belediye elektrik şirketi elektrik faturalarını ödeyemedi. Toplamda 2.21 milyar $ borç gözüküyor. 9000$/MWh elektrik fiyatı elektrik şirketlerin toplamda 47 milyar $’a mal oldu. En borçlu olan Brazoz, 1.8 milyar $ borç ile iflas korumaya gitti.
Çin’in polisilikon üretimi 2020’de %15.1 artarak 396,000 ton oldu. 4 büyük üretici Yongxiang, GCL-Poly, DAQO ve Tinte bu üretimin %76.3’ünü yaptı. Çin’in 2020 yılı polisilikon üretim kapasitesi 2019’a göre %7.2 düşerek 2020’de 160 GW oldu.
Amerikanın en önemli petrol gaz sivil toplum kuruluşu American Petroleum Institute(API), taslak bir çalışmaya göre ekonominin tamamında sera gazı emisyonlarına vergi getirilmesini destekleyecek. Fakat kongrenin bir karbon vergisi çıkarması zor görünüyorken, bu hareket samimi görülmüyor. Biden yönetimi 51$/ton karbon fiyatını iç kararlarında kullanacak. 2009’da kongre böyle bir karara yakın olduğunda Rex Tillerson 20$ üstü, Shell’de iç hesaplamalarında 40$/ton karbon fiyatını dile getirmişti.
Çelik fiyatlarındaki artışın sebebi, Çin’in çelik üretim hub’ı Tangshan’da 7 döküm fırınının kapanması. Tangshan yerel hükümeti hava kirliliğini azaltmak üzere Salı günü 10 maddelik önlemler paketi açıkadı. Shangai gelecek borsasında Mayıs kontratları %3.86 arttı.
IEA’in öncü 2020 verilerine göre Aralıkta emisyonlar hızlı bir artış gösterdi. Aralık 2019’a göre Aralık 2020’de %2 yani 60 milyon ton artış oldu. Elektrik sektörü emisyonlarında ise %3.3 düşüş oldu. Yenilenebilirin oranı da 2019’da %27’den 2020’de %29’a çıktı.
Bakır geçen Mart 4600$/ton’a düştükten sonra, fiyatı Çin’den gelen talkeple 9000$/t’a çıktı. Daha önce 2011’de spekülatörler bakır stoklaya kadar. Hatta o dönem bir Çinli broker 1 milyar $’lık bakır almıştı. Eğer talep devam ederse 10190$/t fiyatı görülebilir. Gelecek 2 yılda Endonezya’daki devasal Grasberg madeninde üretim 750,000 ton’dan 1.6 milyon ton’a çıkacak. Ama yeşil altyapı sebebiyle bakır talebi 925000 ton’dan 2030’da 4.2 milyon ton’a çıkacak.
İngiltere’de elektrik ve dağıtım şirketleri yıllık getirilerini %7-8’den %4.3’e düşüren Ofgem’i mahkemeye veriyor.
Uzun dönemde petrol fiyatları enerji dönüşümü sebebi ile 10$’a düşebilir. Rystad Energy firmaları ve riskleri hesaplamış.
ABD’nin yeni enerji bakanı iki defa Michigan valiliği yapmış Jennifer Granholm. Granholm enerji bakanlığındaki blogda 2050’de net sıfır karbon emisyonları amacına bağlılığının altını çizdi. Enerji bakanlığının emisyon hedeflerinde karar yetkisi yok veya petrol ve gaz ruhsatlarında da. Hareket alanı ArGe’de.
ABD’nin iklim özel temsilcisi John Kerry, büyük petrol şirketlerini uyardı: “Ya temiz enerjiyi kabullenin ya da geride kalın”. “Petrol ve gaz şirketi olmaya değil, nasıl enerji şirkeeti olabileceğine odaklanmalılar”. BP CEOsu Bernard Looney’de “Biz 112 yıldır petrol ve gaz şirketiyiz. Bu şirketi yeniden icad etmemiz gereken an” dedi.
Saudi Aramco CEOsu Amin Nasser, küresel petrol talebinin 94 mv/g civarında olduğu, gelecek yılda 99 mv/g seviyesine ulaşacağını söyledi. Çin ve doğu Asya’da yüksek talep görüyoruz dedi. Ayrıca, covid sebebiyle oluşan talep çöküşü, Eylül 2019’da Aramco’ya yapılan drone saldırısından daha kötüydü dedi.
Monazite radyoaktif ve 50% nadir toprak elementleri barındırıyor ve %0.2-0.3 de doğal uranyum. Ayrıca 17 nadir elementten 15’ini içeriyor. Batılı firmalar radyoaktiviteden dolayı Monazit’i değerlendirmiyorlardı. Ama Çinle rekabet 3 ABD’li firmayı bir araya getirmiş. F35’de 417 kg nadir toprak elementi varken, nükleer denizaltılarda bu 4 tona kadar çıkıyor.
Brezilya’da Amazonlarda, Norveçli alüminyüm üreticisi Norsk Hydro toksik atıklardan dolayı doğum kusurlarından sorumlu tutularak Hollanda’da dava açılmıştı. Norsk Hydro Amazon eyaleti Para’da bir boksit, refinery ve eritme tesisi çalıştıyor. Yerlilere göre boksit, kurşun ve alüminyün kirlilği nehirleri kırmızı yapıyor.
İngiltere’de iklim değişikliği komitesi, ekonominin yeşil olabilmesi için gerekli yatırımların 2030’da 50 milyar £/yıl’a çıkması gerektiğini söyledi. Ulaştırma sektörü gelecek 30 yılda yıllık 11.4 milyar£ yatırıma ihtiyaç duyuyor. Eğer tüm arabalar elektriğe geçerse İngiliz Hazinesinin 37 milyar £ yıllık gelirini kaybedecek. Binaların yeşil enerjiye geçişi için ise yıllık 11.7 milyar £’a ihtiyaç var.
Texas’ın en büyük elektrik üretim kooperatifi, dün iflas için başvurdu. Brazos Elektrik Kooperatifi, fırtına ve soğuk sebebiyle 2.1 milyar $ fatura ile yüzleştiğini duyurdu. 1.5 milyon perakende müşterisi var. Ercot’a göre haftalık ödemelerde 2.5 milyar $ açık var -birileri ödeyememiş. Brazos’un S&P Global’deki kredi notu geçen hafta A’ydı.
Çin’in enerji dönüşümü için devlet şebeke şirketinin planı , google translate ile okunabilir. Daha fazla iletim ve yüksek volt üzerine kurulu bir strateji.
Cuma günü piyasalarda ABD tahvil faizlerindeki dalgalanma ve güçlenen dolar ile emtialar sert düşüşlerle haftayı kapattılar. Buna rağmen ABD sondaj rakamları artmaya devam etti. Bu 7 haftalık trendin bir iki hafta daha devam etmesi beklenebilir. Haftasonuna yaklaşırken GasBuddy ABD’de benzin talebindeki güçlülüğe dikkat çekti, benzin fiyatları 3$/galon’u bulabilir diye de ekledi. WTI petrol fiyatları Bu ay başından beri 10$’a yakın arttı. Pazar günü açıklanan Çin PMI ise beklenenden düşük geldi.
Petrol fiyatlarında 6 aylık fiyat açıklığı, yani gelecek ay teslim ile 6 ay sonra teslim fiyatları arasındaki fark 3.22$/v’e çıktı. Bu da Vitol’den bir analiste göre “2-3 milyon varil/gün(mv/g) kısa dönemli bir arz eksiğini” gösteriyor. Goldman Sachs, 3.çeyrekte 75 $/v petrol fiyatı bekliyor.
Cuma günü yayınlanan spekülatif pozisyonlara göre yatırımcılar Brent ve WTI’da net pozisyonlarını kısmi düşürdüler. Doğalgazda ise pozisyon düşüşü daha fazla oldu. Yani yüksek fiyat beklentileri bayağı bir törpülendi.
Suudi Arabistan’ın petrol şirketi Saudi Aramco geçen Mayıs’ta aldığı 10 milyar $ borca 1 sene uzatma istedi. Şirket istediği kadar gelir elde edememesin rağmen Suudi hükümetine de yıllık temettü ödemeye devam etmişti.
Jeopolitik gerginlikler olarak, Suudi Arabistan’da Riyad’a misil saldırıları oldu. İsrail ile ilgili olduğu iddia edilen bir geminin de İran donanması tarafından vurulduğu açıklandı.
Çin’in enerji tüketimi 2020’de 2019’a göre %2.2 artı. Kömür %0.6, ham petrol %3.3, doğal gaz %7.3, elektrik ise %3.1 artış gösterdi. Kömürün toplam enerji tüketimindeki oranı %56.8 oldu.
Dünya nüfusunun önemli kısmı artan gıda enflasyonu altında ve bu risk büyümeye devam ediyor. Sene başında Sudan’da eylemler başladı, sonra Lübnan ve Tunus’da. Hindistan’da çiftçiler ayaklandı. Rusya ve Arjantin tahıl ihracatını sınırlandırdı. Brezilya’da petrol fiyatlarındaki artışı sübvanse etmediği için Petrobras CEO’su Başkan tarafından görevden alındı.
McKinsey Petrol arz-talep görünümüne göre, petrol talebi 2022 başı gibi eski seviyesine dönecek ama petrol yatırımları asla 2019 seviyesine dönemeyecek. Petrol talep artışı 2020 sonrası %1’in altına düşerek 2029’da sıfırlanacak. En hızlandırılmış senaryoda bile 2040’daki talebi karşılamak için 23mv/g yeni petrol üretimi yapılması lazım. Çünkü 38 mv/g üretim düşüşü olacak.
Geçtiğimiz Haftanın Önemli Haberleri
Emtiadaki artışlar devam ediyor. Morgan Stanley’e göre petrol piyasasında talep ile arz arasındaki fark 2.8 mv/g. 9000$’ları aşan bakırda 10 yılın en büyük arz eksikliği yaşanıyor. Çin eğer parasal sıkılaştırmaya giderse bu fiyat artışlarına bir darbe olur. Mısır da sene başından beri %17 arttı.
Çin’in petrol stokları 100 günlük net ithalatına ulaşmış durumda. İçeriden bilgiye göre 100 gün civarında gezen stoklar yakın zamanda 120 güne kadar ulaşmış. Geçtiğimiz Nisan’da Pekin en az 90 günlük stok hedefi koymuştu. FGE’ye göre stoklar 100 veya 120 günde durmayacak. Çin’in petrol ithalatı geçen sene 10.9 mv/g olmuştu. Uydu resimleri ile yapılan tahminlere göre 1.01 milyar varil stoğu var.
Brezilya başkanı Bolsonaro, devletin hissedarı olduğu Petrobras’ın başındaki CEO’yu kovarak, yerine 71 yaşında ve petrol-gaz tecrübesi olmayan emekli generali getirdi. Pazartesi Petrobras hisseleri %20 düştü. Sebep de petrol ve dizel fiyatlarındaki artıştı. Petrobras’ın geçen sene petrol üretimi 3.7 mv/g’dü.
Bakır 2011’den beri en yüksek fiyat olan 9000$/ton’a ulaştı. Shangay’da bakır kontratları perşembe’den beri arka arkaya %8.1,%6,%6 günlük artışlar gördü. Şangay’da net spekülatif pozisyonlar da zirvede. Goldman’a göre 327,000 üretim eksiği var. Nickel 20,000$’ı, demir cevheri 175$’ı aştı.
Brent ilk defa çıktığı bölge dışında, ABD’den WTI’da sepet fiyatına ekleyecek. Düşen kuzey denizi üretimi sebebiyle, Brent’e yakın bir petrol türü aranıyordu. S&P, bunun WTI olduğunu duyurdu. Mevcut Brent petrolü oluşturan üretimler 1 mv/g’ün altına düştü. WTI’da 400,000 v/g bir etki yapacak hesaplamaya.
Elektrikli araba üreticisi Lucid Motors’da SPAC şirketi üzerinden halka açılıyor ve toplam değerlemesi 24 milyar $. Lucid’in lüks araçları 800 km menzilli, sektördeki en uzun menzil, ayrıca Suudi varlık fonu da şirketin yatırımcılarından.
Suudi petrol bakanı Zeki Yamani öldü. Yamai 1975 yılında OPEC toplantısı sırasında Çakal Carlos tarafından rehin alınmıştı. Yamani, ayrıca Riyad’da King Faysal’ı bir Suudi prens vurarak öldürdüğünde de oradaydı.
Texas’ta enerji krizinden sonra reform çağrıları ve iki dava açılmış durumda. ERCOT Başkanı ve 16 kişilik yönetimdeki 3 üye istifa etti. Kanadalı Just Energy perakende satışlardan 250 milyon $ zarara girdiğini söyledi. Ödeyemezse BP, Shell, Macquarie ve EDF Trading etkilenebilir. Ayrıca kesintiler ile ilgili yeni grafikler çıkıyor.
İngiltere’de Brexit sonrası karbon fiyat belirsizliği sorun oluyor. İki yıl ileri doğru elektrik satanlar karbon fiyatının neye göre belirleneceğini hala bilmemekten yakınıyor. En kötü ihtimal AB karbon fiyatına eşlenecek. İngiltere’de fiyat tavan 22£/ton. AB fiyatları 40€/ton civarında.
Hyundai şu ana kadar ki en pahalı elektrikli araba “servise çağırma” işlemi yapıyor.76000 araçta 82000 pil değişecek ve maliyeti 900 milyon $. Kona modelinde daha önce yazılımdan geri çağrı olmuştu, şimdi yazılıma rağmen bir yangın yaşandığından piller değişecek. Sorun LG Nanjing fabrikasının üretiği pil hücreleri. GM’de LG Chem Ochang’da üretilen piller sebebiyle 69000 Chevrolet Bolt’u geri çağırdı.
Dünyanın en büyük varlık yöneticisi BlackrockCEOsu Larry Fink, Oersted gibi şirketlerin fosil yakıtlardan tamamen çıkmasını “yeşil yıkama” olarak gördüğünü söyledi. “Bir halka açık şirket hidrokarbon işlerini bir başka özel şirkete satıyorsa bu birşey değiştirmiyor”. “Kötü banka” yani zehirli varlıkların ayrıldığı bir şirket kurmayı öneriyor.
Shell LNG görünüm 2021 raporunu yayınladı. LNG dayanıklı, gaz talebi artacak vs. Çin’de ulaştırmada 2020’de 13 milyon ton LNG tüketilmiş.
Anglo American CEOsu Cutifani’te göre şirketin anahtar emtiaları bakır, platinyum ve elmaslarda talep çok iyi. İkinci yarıda şirket karı 6.5 milyar $’dı, ve son 10 yılın en iyi performansı. Demir cevheri, bakır, platinum şirket gelirinin %90’ını üretti.
Körfez akıntısı (Gulf Steam), tropik bölgelerden Kuzey Amerika’nın doğu kıyısına ılık suları getiren bir okyanus akıntısı. Ve gittikçe zayıflıyor, tek mantıklı açıklama küresel sera gazı emisyonları olabilir. Son yüzyılda %15 yavaşlamış bu akıntı. Avrupa havasının ana etkileyicisi değil ama etkileyicilerinden biri.
Dünyadaki en pahalı 3. yapı, TSMC’nin Taiwan’da 20 milyar $’a mal olan devasa yarıiletken fabrika tesisi. 3nm ile 22 futbol sahası büyüklüğünde alanda silikon çipler üretilecek. TSMC küresel yarı iletken satışlarının %55’ini yapıyor. Çin ise petrolden çok çip ithalatına para harcıyor. TSMC’nin bu sene yatırımı 25-28 milyar $ olacak.
OxfordEnergy’de Ortadoğu enerji dönüşümdenkötü etkilenir diyenlere karşı görüş olarak: etkilenmez çünkü Ortadoğu da hem petrol maliyeti düşük hem de emisyonu düşük üretim var, gaza geçiş yapabilirler, hidrojene geçebilirler.
Yarıiletken teknolojisinde olan Moore yasası acaba pil teknolojisinde de olabilir mi? Üretim arttıkça teknoloji fiyatlarının düşmesinin atası sayılan makale 1936 yılında Wright’ın yazdığı biraraştırma. Pillerde de üretim 2 misline çıktıkça maliyet %18 düşüyor olabilir. Yani pil talebi fiyat düşüşünü getirecektir.
ABD’nin yeni enerji bakanı Jennifer Granholm Cuma günü göreve başladı ve ilk olarak Texas’a gitti. “Yatırım yapmamız ve şebekeyi güçlendirmemiz gerekiyor” dedi. Daha önceki dönemden kalan 40 milyar $’ı yeni teknolojileri için kullanmayı planlıyor. Bu arada Federal bir kanun teklifi ile santrallerin kışa hazırlanması desteklenebilir veya zorlanabilir.
New York borsası Cuma günü Çinli petrol şirketi CNOOC’yi borsadan çıkarma işlemine başladı. Yasaklar 9 Mart’ta devreye girecek. Fakat borsa hangi tarihte tamamen borsadan çıkarılacağını söylemedi
MIT Technology review’e göre 2021’de 10 önemli teknoloji, mRNA, GPT3 ile doğal dil modelleri, TikTok’un “For You” algoritması, Lityum metal piller, veri vakıfları (data trusts), yeşil hidrojen, dijital kontak takibi, hiper kesinlikte yer tespiti, uzaktan erişim, çoklu duyulu yapay zeka.
ABD Başkanı, Amerikanın tedarik zincirlerine dair bir başkanlık kararı yayınladı. Enerji Bakanlığına, elektrikli araba pilleri dahil yüksek kapasiteli pillerin ve enerji sektörü sanayi altyapısındaki tedarik zincirindeki riskleri inceleme görevi verildi.
Birleşmiş Milletler’in yayınladığı Paris anlaşması için ulusal katkılar (nationally determined contributions) raporu
